سکته قلبی یا سندرم کرونری حاد چه علائمی دارد و روش تشخیص و درمان آن چیست؟
سندرم کرونری حاد Acute coronary syndrome اصطلاحی است که برای توصیف طیف وسیعی از شرایط مرتبط با کاهش ناگهانی جریان خون در قلب استفاده می‌شود.
یکی از این موارد حمله قلبی (سکته قلبی) است – درصورتی که مرگ سلولی منجر به آسیب دیدگی یا تخریب بافت قلب شود. حتی وقتی سندرم حاد کرونر منجر به مرگ سلولی نشود، کاهش جریان خون نحوه کار قلب شما را تغییر می‌دهد و نشانه خطر بالای حمله قلبی است.
سندرم کرونر حاد اغلب باعث درد یا ناراحتی شدید قفسه سینه می‌شود. این یک اورژانس پزشکی است که نیاز به تشخیص و مراقبت سریع دارد. اهداف درمان شامل بهبود جریان خون، درمان عوارض و جلوگیری از مشکلات آینده است.
علائم
علائم و نشانه‌های سندرم حاد کرونر معمولاً به طور ناگهانی شروع می‌شود. آنها عبارتند از:
- درد قفسه سینه (آنژین) یا ناراحتی، که اغلب به عنوان درد، فشار، گرفتگی یا سوزش توصیف می‌شود
- درد گسترش یافته از سینه به شانه‌ها، بازو‌ها، قسمت فوقانی شکم، پشت، گردن یا فک
- حالت تهوع یا استفراغ
- سوi هاضمه
- تنگی نفس (تنگی نفس)
- تعریق شدید و ناگهانی (دیافورز)
- سبکی سر، سرگیجه یا غش کردن
- خستگی غیرمعمول یا غیرقابل توضیح
- احساس بی‌قراری یا دلهره
درد یا ناراحتی در قفسه سینه شایعترین علامت است. با این حال، علائم و نشانه‌ها بسته به سن، جنس و سایر شرایط پزشکی ممکن است به طور قابل توجهی متفاوت باشد. اگر زن، بزرگسال مسن یا دیابت هستید، به احتمال زیاد علائم و نشانه‌هایی بدون درد قفسه سینه یا ناراحتی خواهید داشت.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
سندرم حاد کرونر یک اورژانس پزشکی است. درد یا ناراحتی در قفسه سینه می‌تواند نشانه‌ای از هر تعداد شرایط تهدید‌کننده زندگی باشد. برای تشخیص سریع و مراقبت مناسب از کمک اضطراری استفاده کنید. خود را به بیمارستان منتقل نکنید.
علل
سندرم حاد کرونر معمولاً از تجمع رسوبات چربی (پلاک) در و در دیواره عروق کرونر، رگ‌های خونی اکسیژن و مواد مغذی را به عضلات قلب می‌رساند.
هنگامی که رسوب پلاک پاره یا شکافته می‌شود، لخته خون ایجاد می‌شود. این لخته مانع جریان خون به عضلات قلب می‌شود.
وقتی اکسیژن‌رسانی به سلول‌ها بسیار کم باشد، سلول‌های عضلات قلب می‌توانند از بین بروند. مرگ سلول‌ها – در نتیجه آسیب به بافت‌های عضلانی – یک حمله قلبی است (سکته قلبی).
حتی در صورت عدم مرگ سلولی، کاهش اکسیژن هنوز در عضلات قلب ایجاد می‌شود که آنگونه که باید کار نمی‌کنند. این تغییر ممکن است موقتی یا دائمی باشد. هنگامی که سندرم حاد کرونر منجر به مرگ سلولی نشود، آنژین ناپایدار نامیده می‌شود.
عوامل خطر
عوامل خطر برای سندرم حاد کرونر همانند سایر انواع بیماری‌های قلبی است. عوامل خطر سندرم کرونر حاد عبارتند از:
- سالخوردگی
- فشار خون بالا
- کلسترول خون بالا
- سیگار کشیدن
- عدم فعالیت بدنی
- رژیم غذایی ناسالم
- چاقی یا اضافه وزن
- دیابت
- سابقه خانوادگی درد قفسه سینه، بیماری قلبی یا سکته مغزی
- سابقه فشار خون بالا، پره اکلامپسی یا دیابت در دوران بارداری
- ابتلا به کووید 19
تشخیص
اگر علائم یا نشانه‌هایی در ارتباط با سندرم حاد کرونر دارید، پزشک اورژانس احتمالاً چندین آزمایش را تجویز می‌کند. برخی از آزمایشات ممکن است در حالی که پزشک از شما در مورد علائم یا سابقه پزشکی شما س askingال می‌کند، انجام شود. آزمایشات عبارتند از:
- الکتروکاردیوگرام (نوار قلب). الکترود‌های متصل به پوست شما فعالیت الکتریکی قلب را اندازه‌گیری می‌کنند. تکانه‌های غیر طبیعی یا نامنظم می‌تواند به این معنی باشد که قلب شما به دلیل کمبود اکسیژن به درستی کار نمی‌کند. الگو‌های خاصی در سیگنال‌های الکتریکی ممکن است محل کلی انسداد را نشان دهند. آزمون ممکن است چندین بار تکرار شود.
- آزمایش خون اگر مرگ سلول منجر به آسیب به بافت قلب شود، ممکن است آنزیم‌های خاصی در خون تشخیص داده شود. نتیجه مثبت بیانگر حمله قلبی است.
اطلاعات این دو آزمایش – و همچنین علائم و نشانه‌های شما – برای تشخیص اولیه سندرم حاد کرونر استفاده می‌شود. پزشک می‌تواند از این اطلاعات برای تعیین اینکه آیا وضعیت شما می‌تواند به عنوان حمله قلبی یا آنژین ناپایدار طبقه‌بندی شود، استفاده کند.
آزمایشات دیگری ممکن است برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد وضعیت شما، رد سایر علل علائم یا کمک به پزشک برای شخصی‌سازی تشخیص و درمان شما انجام شود.
- آنژیوگرام کرونر. در این روش از تصویربرداری اشعه ایکس برای دیدن رگ‌های خونی قلب استفاده می‌شود. یک لوله (کاتتر) بلند و کوچک از طریق یک شریان، معمولاً در بازو یا کشاله ران، به رگ‌های قلب شما ریسمان می‌شود. یک رنگ از طریق لوله به داخل عروق شما جریان می‌یابد. مجموعه‌ای از اشعه ایکس نشان می‌دهد که چگونه رنگ از طریق رگ‌های شما حرکت می‌کند و هرگونه انسداد یا تنگی را نشان می‌دهد. همچنین ممکن است از کاتتر برای درمان استفاده شود.
- اکوکاردیوگرام در اکوکاردیوگرام از امواج صوتی استفاده می‌شود که از وسیله‌ای مانند گرز به قلب شما هدایت می‌شوند تا تصویری زنده از قلب شما تولید شود. اکوکاردیوگرام می‌تواند به تعیین اینکه آیا قلب به درستی پمپاژ می‌کند کمک کند.
- تصویربرداری پرفیوژن میوکارد. این آزمایش نشان می‌دهد خون به خوبی در عضله قلب شما جریان دارد. مقدار بسیار کمی و بی‌خطر ماده رادیواکتیو به خون شما تزریق می‌شود. یک دوربین تخصصی از مسیر ماده در قلب شما عکس می‌گیرد. آنها به پزشک شما نشان می‌دهند که آیا خون کافی از طریق عضلات قلب جریان دارد و در کجا جریان خون کاهش می‌یابد.
- آنژیوگرافی توموگرافی کامپیوتری (CT). در آنژیوگرام CT از فناوری اشعه ایکس ویژه‌ای استفاده می‌شود که می‌تواند چندین تصویر – برش‌های مقطعی 2-D – از قلب شما تولید کند. این تصاویر می‌توانند عروق کرونر تنگ یا مسدود شده را تشخیص دهند.
- تست اضطراب. یک تست استرس نشان می‌دهد قلب شما هنگام ورزش چقدر خوب کار می‌کند. در برخی موارد، ممکن است دارویی برای افزایش ضربان قلب خود به جای ورزش دریافت کنید. این آزمایش فقط در صورت عدم وجود علائم سندرم حاد کرونر یا بیماری قلبی تهدید‌کننده حیات در هنگام استراحت انجام می‌شود. در طول تست استرس، ممکن است از ECG، اکوکاردیوگرام یا تصویربرداری پرفیوژن میوکارد استفاده شود تا ببیند قلب شما چقدر خوب کار می‌کند.
درمان
اهداف فوری درمان سندرم حاد کرونر عبارتند از:
- درد و پریشانی را برطرف کنید
- جریان خون را بهبود ببخشید
- عملکرد قلب را با سرعت و به بهترین شکل ممکن بازیابی کنید
اهداف درمانی طولانی مدت بهبود عملکرد کلی قلب، مدیریت عوامل خطر و کاهش خطر حمله قلبی است. ترکیبی از دارو‌ها و روش‌های جراحی ممکن است برای رسیدن به این اهداف استفاده شود.
دارو‌ها
بسته به تشخیص شما، دارو‌ها برای مراقبت‌های اضطراری یا مداوم (یا هر دو) ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ترومبولیتیک‌ها ( تجمع لخته‌ها) به حل شدن لخته خون که باعث انسداد شریان می‌شود کمک می‌کنند.
- نیتروگلیسیرین با بزرگ شدن موقت رگ‌های خونی، جریان خون را بهبود می‌بخشد.
- دارو‌های ضد پلاکت به جلوگیری از تشکیل لخته خون کمک می‌کند و شامل آسپرین، کلوپیدوگرل (پلاویکس)، پراسوگرل (Effient) و غیره است.
- مسدود‌کننده‌های بتا به شما کمک می‌کنند تا عضله قلب شما آرام شود و ضربان قلب شما کاهش یابد. آنها تقاضای قلب شما را کاهش می‌دهند و فشار خون را کاهش می‌دهند. به عنوان مثال می‌توان به متوپرولول (Lopressor، Toprol-XL) و نادولول (Corgard) اشاره کرد.
- مهار‌کننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) رگ‌های خونی را بزرگتر کرده و جریان خون را بهبود می‌بخشند و به قلب امکان کار بهتر می‌دهند. آنها شامل لیزینوپریل (Prinivil، Zestril)، بنازپریل (Lotensin) و غیره هستند.
- انسداد گیرنده‌های آنژیوتانسین (ARB) به کنترل فشار خون کمک می‌کند و شامل ایربسارتان (Avapro)، لوزارتان (Cozaar) و چندین مورد دیگر است.
- استاتین‌ها میزان کلسترول را که در خون حرکت می‌کند کاهش می‌دهند و ممکن است رسوبات پلاک را تثبیت کنند و احتمال پارگی آنها را کمتر می‌کند. استاتین‌ها شامل آتورواستاتین (لیپیتور)، سیمواستاتین (زوکور، فلولیپید) و چندین ماده دیگر هستند.
جراحی و سایر اقدامات
پزشک شما ممکن است یکی از این روش‌ها را برای بازگرداندن جریان خون به عضلات قلب شما توصیه کند:
- آنژیوپلاستی و استنت‌گذاری. در این روش، پزشک شما یک لوله (کاتتر) بلند و کوچک را در قسمت مسدود شده یا تنگ شده شریان قرار می‌دهد. یک سیم با بادکنک تخلیه شده از طریق کاتتر به منطقه باریک منتقل می‌شود. سپس بادکنک باد می‌شود و با فشرده‌سازی رسوبات پلاک در دیواره شریان، شریان را باز می‌کند. یک لوله مشبک (استنت) معمولاً در شریان رها می‌شود تا به باز ماندن شریان کمک کند.
- جراحی بای پس کرونر. با استفاده از این روش، یک جراح قطعه‌ای از رگ خونی (پیوند) را از قسمت دیگری از بدن شما می‌گیرد و مسیر جدیدی را برای خون ایجاد می‌کند که یک عروق کرونر مسدود شده را دور‌زده (دور می‌زند).
شیوه زندگی و درمان‌های خانگی
تغییر شیوه زندگی سالم در قلب، قسمت مهمی از پیشگیری از حمله قلبی است. توصیه‌ها شامل موارد زیر است:
- سیگار نکشید اگر سیگار می‌کشید، آن را ترک کنید. در صورت نیاز به ترک کمک با پزشک خود صحبت کنید. همچنین از استعمال دود سیگار خودداری کنید.
- رژیم غذایی سالم برای قلب داشته باشید. رژیم غذایی همراه با مقدار زیادی میوه و سبزیجات، غلات کامل، و مقادیر متوسط لبنیات کم چربی و گوشت‌های لاغر داشته باشید.
- فعال باش. به طور منظم ورزش کنید و از نظر جسمی تحرک داشته باشید. اگر به طور منظم ورزش نکرده‌اید، برای شروع یک روال سالم و ایمن با پزشک خود در مورد بهترین ورزش صحبت کنید.
- کلسترول خود را بررسی کنید. سطح کلسترول خون را به طور منظم در مطب پزشک بررسی کنید. از گوشت و لبنیات پرچرب و کلسترول پرهیز کنید. اگر پزشک شما استاتین یا داروی دیگر برای کاهش کلسترول تجویز کرده است، آن را روزانه طبق دستور پزشک مصرف کنید.
- فشار خون خود را کنترل کنید. طبق توصیه پزشک، مرتباً فشار خون خود را چک کنید. طبق توصیه‌های روزانه داروی فشار خون مصرف کنید.
- وزن سالم داشته باشید. اضافه وزن قلب شما را تحت فشار قرار می‌دهد و می‌تواند به کلسترول بالا، فشار خون بالا، دیابت، بیماری قلبی و سایر بیماری‌ها کمک کند.
- استرس را مدیریت کنید. برای کاهش خطر حمله قلبی، استرس را در فعالیت‌های روزمره کاهش دهید. به عادت‌های کاری خود فکر کنید و راه‌های سالم برای به حداقل رساندن یا مقابله با حوادث استرس‌زا در زندگی خود پیدا کنید. اگر به کمک به کنترل استرس نیاز دارید، با پزشک یا یک متخصص بهداشت روان صحبت کنید.
- نوشیدن الکل در حد متوسط. اگر شما الکل می‌نوشید این کار را در حد اعتدال انجام دهید. نوشیدن بیش از یک تا دو نوشیدنی الکلی در روز می‌تواند فشار خون را افزایش دهد.
آماده شدن برای ویزیت پزشکی
اگر درد ناگهانی قفسه سینه یا سایر علائم سندرم حاد کرونر دارید، بلافاصله تحت مراقبت‌های اضطراری قرار بگیرید یا با شماره 115 تماس بگیرید.
توضیحات شما در مورد علائم اطلاعات مهمی را برای کمک به یک تیم پزشکی اورژانس برای تشخیص فراهم می‌کند. آماده باشید تا به س سوالات زیر پاسخ دهید.
- چه زمانی علائم یا نشانه‌ها ظاهر شد؟
- چه مدت دوام آوردند؟
- در حال حاضر چه علائمی را تجربه می‌کنید؟
- درد را چگونه توصیف می‌کنید؟
- درد کجا واقع شده است؟
- شدت درد را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
- آیا چیزی علائم را بدتر یا کاهش می‌دهد؟
