ممکن است خاطرات بسیار دور و فراموش شده شما هنوز در مغزتان ثبت باشد
اولین تلاش ناشیانه شما برای خزیدن روی زمین، اولین بازی که مادرتان به شما غذای جامد داد تا نرم نرم بخورید. ممکن است این خاطرات را به خاطر نیاوریم، اما تحقیقات روی موشها نشان میدهد که مغز ما هنوز آن خاطرات را ذخیره کرده است.
یک مطالعه جدید در کالج ترینیتی دوبلین که در آن از مدلهای ایمونولوژیک اختلال طیف اوتیسم (ASD) در موشها استفاده شده بود، نقش شگفتانگیز سیستم ایمنی مادر را در تعدیل دسترسی به خاطرات اولین تجربیات زندگی که اصطلاحا به آن فراموشی نوزادی میگویند، نشان میدهد.
این یافتهها نه تنها ممکن است به ما در درک – یا حتی دسترسی – به این خاطرات ارزشمند کمک کنند، بلکه تا حدودی توضیح دهند که چرا برخی از افراد مبتلا به اوتیسم مهارت عجیبی در یادآوری رویدادهایی از زمانهایی دارند که بیشتر ما مدتهاست فراموش کردهایم.
توماس رایان، عصبشناس کالجترینیتی دوبلین، میگوید: «فراموشی نوزادی احتمالاً فراگیرترین شکل از دست دادن حافظه در انسان و پستانداران است.»
اطلاعات کمی در مورد شرایط زیستی زیربنای این فراموشی و تأثیر آن بر سلولهای انگرام که هر خاطره را رمزگذاری میکنند، وجود دارد. اصلا تصور جامعه به صورتی است که ما تصور میکنیم فراموشی نوزاد یک واقعیت اجتناب ناپذیر از زندگی است، بنابراین فکر نمیکنیم لزومی به تحقیق در مورد آن وجودداشته باشد.
نحستین خاطراتی که میتوانند به یاد آورده باشند معمولا مربوط به خاطرات دو تا سه سالگی ماست. ولی اینطور نیست که مغز ما قادر به ثبت رخدادهای جهان قبل از این سن نیست. مطالعات روی موشها همچنین نشان میدهد که مغز ما کاملاً قادر به تشکیل خاطرات است و آنها را در یک کتابخانه عصبی به شکل ساختارهایی به نام انگرام پنهان میکند.
در این بین محققان باید مکانیسمهایی را در نظر بگیرند که این خاطرات را غیرقابل دسترس میکند.
فراموشی نوزادی در موشها از طریق استفاده از داروهایی که انتقالدهندههای عصبی خاص را هدف قرار میدهند و همچنین استفاده از داروهای کورتیکواستروئیدی تحت تاثیر قرار میگیرد و مسیرهای حافظه بلندمدت را تحلیل میبرد.
بنابراین رایان و تیمش توجه خود را به تغییرات محیطی تحت کنترل سیستم ایمنی مادر معطوف کردند. فرض بر این بود که فعالسازی ایمنی مادر (MIA) ممکن است مسیرهای مرتبط به فراموشی نوزادان را تحت تأثیر قرار دهد.
موشهای مادرانی که در اواسط بارداری پاسخ ایمنی داشتند، وقایع ترسناک را بسیار طولانیتر از خواهران خود و موشهای کنترل به یاد میآورند. یک پروتئین ایمنی کوچک به نام سیتوکین IL-۱۷a باعث تفاوت در ساختار و اندازه انگرامهای هیپوکامپ در آنها میشد.
اما موشهای نر متولد شده از مادرانی که بدون این پروتئین مهندسی شده بودند، حتی اگر همان پاسخهای ایمنی در دوران بارداری داشتند، فراموشی وقایع داشتند.
اینکه چرا مغز پستانداران برای اولین لحظات خود یک «سوئیچ فراموشی» ایجاد میکند، مشخص نیست، ولی محققان به درک آن نزدیک شدهاند.
سارا پاور، عصبشناس، نویسنده اصلی این تخقیق، میگوید: «به نظر میرسد مسیرهای رشد اولیه مغز ما بر آنچه در دوران نوزادی به یاد میآوریم یا فراموش میکنیم، تأثیر میگذارد.»
این تحقیق در Science Advances منتشر شده است.