منظور از فشار خون ثانویه چیست و شیوه تشخیص و درمان آن چیست؟
علت فشار خون ثانویه
- بیماری مزمن کلیوی (CKD): ناشی از احتباس مایع و اثرات رنین
- فتوکروموسایتوما: ناشی از افزایش کانکول آمینها
- تنگی شریان کلیه (دیسپلازی آترواسکلروتیک یا فیبروماسکولار): به علت فعالیت محور رنین- آنژیوتانسین- آلدوسترون که باعث انقباض سیستمیک عروق (آنژیوتانسین H) و افزایش حجم مایع (آلدوسترون) در بدن میشود.
- افزایش مینرالوکورتیکوئیدها (هایپر آلدوسترونیسم اولیه، سندرم کوشینگ): افزایش تولید آلدوسترون باعث بازجذب مجدد سدیم و افزایش حجم مایعات میگردد.
تشخیص افتراقی فشار خون ثانویه
- فشار خون اولیه
- بیماری مزمن کلیه
- تنگی شریان کلیه
- فئوکروموسایتوم
- هیپرآلدوسترونیسم
- سندرم Conn
- سندرم کوشینگ
- سندرم لیدل
- کوارکتاسیون آئورت
- هایپرتیروئیدیسم
- چاقی/ سندرم X
- آپنه انسدادی خواب
- داروها (کوکائین، آمفتامینها، OCP، الکل، استروئیدها، سمپاتومیمتیکها)
اپیدمیولوژی فشار خون ثانویه
CKD حدود >10 میلیون نفر را در آمریکا درگیر کرده که اکثر موارد را HTN ایجاد نموده است.
تنگی شریان کلیه در 1-2% از تمام مبتلایان خون دیده میشود، 30% بیماران مبتلا به بیماری عروق کرونر متعدد تنگی شریان کلیه (RAS) دارند همهٔ آنها فشار خون دارند.
هایپآلدوسترونیسم اولیه نیز از موارد تشخیص داده شده است (%2-1).
فئوکروموسایتوم کمت از 3.0% موارد را شامل میشود اما نباید آن را نادیده گرفت (10% ارثی- MENII، نوروفیبروم فون- هیپل- لیندو)
علایم و نشانههای فشار خون ثانویه
- فشار خون شدید بدون سابقهٔ فامیلی، بالا رفتن ناگهانی BP و یا شروع آن قبل از سن 20 سالگی یا بعد از 50 سالگی.
- نشانههای آسیب انتهایی ارگانها.
- RAS: وجود بروئی طولانی در پهلوها نشاندهندهٔ دیسپلازی فیبروماسکولار است (در زنان جوان بیش از مردان)؛ بروئی لوکالیزه در اپیگاستر نشاندهندهٔ RAS آترواسکلروز است.
- هایپوکالمی خودبخود یا پس از تجویز دیورتیک با دوز پایین بیانگر افزایش مینرالوکورتیکوئیدها یا سندرم لیدل است.
- فئوکروموسایتوم: بیش از 50% موارد افزایش فشار خون حملهای دارند، تریاد هایپر آدرنرژیک سردرد، دیافورز (تعریق) و تپش قلب.
- کوهان بوفالو (Buffalo Hump)، استریا و یافتههای سندرم کوشینگ.
تشخیص فشار خون ثانویه
- بررسی پایهای فشار خون شامل شرح حال معاینه، آنالیز ادرار، بررسی پایه بیوشیمیایی و آسیب قلبی (EKG/ اکوکاردیوگرافی).
- بررسیهای خاص در بیمارانی که تظاهرات بالینی مشکوک یا آنها که فشار خون شدید یا مقاوم به درمان دارند.
- غربالگری CKD با کراتینین سرم و U/A
- غربالگری RAS با MRA و سنتی گرافی کلیوی کاپتوپریل، تست قطعی آنژیوگرافی کلیه است.
- هایپر آلدوسترونیسم اولیه با آلدوسترون بالای سرم یا ادرار همراه مهار فعالیت رنین پلاسما مشخص میشود و با MRI غدد آدرنال مورد پیگیری قرار میگیرد.
- فئوکروموسایتوم: سطح بالای متانفرینها/ کاتکل آمینهای ادرار پیگیری با CT، MRI، اسکن MIBG یا ونوگرافی انتخابی برای سطح کاتکل آمینها جهت لوکالیزه کردن تومور (10% خارج شکمی، 10% بدخیم، 10% دوطرفه، 10% شکمی و خارج آدرنال)
درمان فشار خون ثانویه
- CKD: دارو (مثل مهارکننده ACE) برای طبیعی کردن کامل فشار خون جهت محدود کردن پیشرفت بیماری کلیه ضروری است.
- RAS: آنژیوپلاستی، و استنتگذاری برای باز کردن تنگی شریان کلیه
- فئوکروموسایتوم و آدنومای آدرنال تولیدکنندهٔ آلدوسترون: برداشت جراحی
- بلوک آلفا و بتا آدرنرژیک قبل از عمل برداشت فئوکروموساتیوم
- اسپیرونولاکتون در هایپرپلازی آدرنال
- آمیلوراید در سندرم لیدل
پیش آگهی/ سیر بالینی فشار خون ثانویه
پیش آگهی در صورت تشخیص درست در اغلب موارد خوب است.
اگر خواننده جدید سایت «یک پزشک» هستید!
شما در حال خواندن سایت یک پزشک (یک پزشک دات کام) به نشانی اینترنتی www.1pezeshk.com هستید. سایتی با 18 سال سابقه که برخلاف اسمش سرشار از مطالب متنوع است!
ما را رها نکنید. بسیار ممنون میشویم اگر:
- سایت یک پزشک رو در مرورگر خود بوکمارک کنید.
-مشترک فید یا RSS یک پزشک شوید.
- شبکههای اجتماعی ما را دنبال کنید: صفحه تلگرام - صفحه اینستاگرام ما
- برای سفارش تبلیغات ایمیل alirezamajidi در جی میل یا تلگرام تماس بگیرید.
و دیگر مطالب ما را بخوانید. مثلا:
تراژدی ایگناتس زملوایس: پزشکی که پیشگام شستن دست ها بود
نزدیک به ۱۵۰ سال از اقدامات پیشگامانه لوئی پاستور و رابرت کخ میگذرد که به پایهگذاری نظریه میکروب بیماری کمک کرده است. با این حال، متقاعد کردن ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی برای جدی گرفتن شستن دستها هنوز یک چالش است. مراکز کنترل و…
خانه کوچک هم میتواند محل زندگی شادی باشد، اگر چیدمان هوشمند و بهروز در آن استفاده شده باشد
کسانی که در کودکی در خانههای بزرگ زندگی کردهاند، چندان میانهای با خانههای آپارتمانی ۵۰ - ۶۰ متری که این روزها آنها را هم به سختی میشود خرید، ندارند. اما تصور کنید که ساخت و سازها متفاوت بودند و کسی به فکر مصرفکننده جوان کمدرآمد بود و…
چرا هنگامی که میخواهند عکسی از ما بگیرند، ناخودآگاه سرمان را کج میکنیم؟
وقتی در فیس بوک، اینستاگرام یا سایر سایتهای رسانه اجتماعی پر از عکس هستیم، احتمالاً متوجه یک روند در زبان بدن کاربران خواهیم شد. هنگام عکس گرفتن و مواجهه با دوربین، برخی افراد به طور خودکار سر خود را به یک طرف خم میکنند. به نظر میرسد که…
روجلدهای خاطرهانگیز مجموعه کتاب های طلایی که کودکیمان را رنگی میکردند!
عبدالرحیم جعفری، پایه گذار انتشارات امیرکبیر و کتاب های طلایی، است. او ۱۲ آبان ۱۲۹۸ در تهران زاده شد. عبدالرحیم جعفری در سال ۱۳۲۸ انتشارات امیرکبیر را پایه گذاشت. و در سال ۱۳۴۰ انتشار مجموعه ی کتابهای طلائی را آغاز کرد. کتابهای طلایی مجموعه…
10 عکس بسیار زیبا از درخت – انتخاب شده از عکاسان خلاق
درختها زندگیبخش زمین و مایه زیبایی آن هستند. انسانها هزاران سال است که آنها بهره میبرند و تا توانستهاند پهنه زمین برخوردار از زیباییشان را کمتر و کمتر کردهاند. درختان متنوع با شکل و آرایش متفاوت ریشه، تنه، شاخهها و برگها، چشمنواز…
بیماریها و مشکلات روانی میتوانند به مانند همین غولهای تصور شده توسط میدجرنی باشند، اما میتوان…
تا وقتی کسی مبتلا به یک مشکل روانپزشکی نشده باشد یا آشنا و فامیلی نداشته باشد که مبتلا به شکل جدی آنها باشد، نمیداند که چقدر روی کیفیت زندگی تاثیرگذار هستند. کسی که افسردگی ندارد، تعجب میکند که مثلا چطور کسی از قدم زدن یا غذای خوب یا…