چرا اگر عقده دلمان را خالی کنیم، کار خوبی کرده‌ایم؟!

عـلی یک دفعه «از کوره درمی‌رفت.» خلق‌وخوی شهلا باعث شده بود چند بار بیکار شود، دوبار زنـش را طلاق بدهد و بسیاری از دوستانش را برنجاند. او می‌گفت «برای من هیچ اهمیتی ندارد. من احـساساتم را خفه نمی‌کنم و غصه‌ها را تـو خـودم نمی‌ریزم. خواهرم احساساتش را تو خودش می‌ریزد و سردرد میگرنی دارد. من ترجیح می‌دهم سالم و زنده بمانم ولی تنها باشم. من دوست ندارم عصبانیتم را قورت بدهم و بعد بمیرم و تشییع جنازه بزرگی برایم بگیرند و بگویند چـه موجود نازنینی بود.»

تحلیل

علی مثل بسیاری از آدم‌ها معتقد است اگر عصبانیتش را بیرون نریزد، رگ‌هایش از فرط فشار پاره می‌شوند. بنابراین معتقد است «از کوره در رفتن» راه درستی برای ابراز عصبانیت است.

انکار یا فـروخوردن احـساسات، یا لبخند زدن درحالی‌که عصبانی و ناراحت هستیم، عمل ناسالمی است. اکثر متخصصان هم توصیه می‌کنند عصبانیت خود را «بیرون بریزیم»

اما بهترین راه بروز دادن عصبانیت چیست؟ آیا باید صدای‌تان را بلند کنید، روی میز بکوبید، مشتتان را گـره کـنید و پای‌تان را روی زمین بکوبید؟ آیا باید توپ و تشر بزنید؟ آیا باید با داد و فریاد راه انداختن، دست بالا را بگیرید؟ جواب، «خیر» است! مردم آدم‌هایی مثل شهلا را پرخاشگر می‌دانند. آن‌ها نمی‌دانند چطور احساسات‌شان را آرام بروز بدهند. خشمگین شدن یـا از کـوره در رفتن ممکن است موقتاً شما را راضی و آرام کند ولی دیری نمی‌گذرد که مثل سابق، غرق ناراحتی خواهید شد. در ضمن دیگران را نیز می‌ترسانید.

در مقابل این گروه، عده‌ای هستند که به جای از کـوره در رفـتن، ابـراز وجود می‌کنند. آن‌ها دلگیری‌های خـود را از هـمان لحـظه اول رفع می‌کنند و نمی‌گذارند دلگیری‌های‌شان روی هم جمع شود. این گروه، خواسته‌هایشان را بیان می‌کنند و بدون آن‌که خشمگین شوند و دیگران را تحقیر کنند، روی حـرف خـود مـی‌ایستند. به عبارت دیگر، هیجانات تند و تیزشان را محکم، صـریح و عـاقلانه بروز می‌دهند.

صراحت مؤدبانه از لحن تند بهتر است. در اینجا مثالی می‌زنیم. فرض کنید در گفتگوی زیر بین دنیس و جک، شـکا دنـیس هـستید. به لحن تند جک چگونه واکنش نشان می‌دهید؟ به اظهارات مؤدبانه ولی صـریح او چطور؟ جک از دست دنیس عصبانی می‌شود و می‌گوید: «حرامزاده! فکر می‌کنی کی هستی؟ جطور جرئت کردی مرا دور بزنی و به رئیسم بگویی زیاد بـه تـو کـار می‌دهم؟» حالا اظهارات مؤدبانه ولی صریح جک را بخوانید: «از این‌که مرا دور زدی و به رئیسم گـفتی خـیلی به تو کار می‌دهم، عصبانی هستم. اگر می‌خواهی باهم کار کنیم، بهتر است این کار را تـکرار نـکنی.» جـک در اظهارات مؤدبانه ولی صریح خودش عصبانیتش را فرونمی‌خورد و برزو می‌دهد. در این حالت، دنیس بـیشتر احـتمال دارد بـا او موافقت کند. شما با ابراز وجود مؤدبانه، نه تنها نتایج بهتری می‌گیرید بلکه سـلامت خـود را نـیز حفظ می‌کنید.

پادزهرها

نجواهای درونی اصلاحی

-عصبانیت خوب است ولی بهتر است آن را با ابراز وجـود نـشان بدهیم نه با پرخاشگری.

-از کوره در رفتن به ضرر تو است.

-اگر به جـای او بـودم، عـصبانیتم را چطور بروز می‌دادم؟

-وقتی خشمگین می‌شوم معنایش این است که دیگران خیلی روی من نـفوذ دارنـد.

-این فکر من است که دیوانه‌ام می‌کند نه دیگران.

باور مخالف مثبت

بـه جـای آنـ‌که «عقده دلت را خالی کنی» ابراز وجود کن.