سه ویروسشناس، برندگان امسال جایزه نوبل پزشکی
چند ساعت پیش برندگان جایزه نوبل 2008 در قسمت پزشکی اعلام شدند. بنا به سنت هر ساله، برندگان جایزه نوبل پزشکی پیش از سایر جوایز معرفی میشوند.
امسال جایزه نوبل پزشکی به طور مشترک به سه دانشمند اروپایی داده شد. این دانشمندان کسانی بودند که عامل بیماریهای ایدز و سرطان دهانه رحم را کشف کردند و از این طریق کمک زیادی در مبارزه با این بیماریهای مهلک کردند.
دو پژوهشگر فرانسوی به نامهای فرانسیس باره سینوسی Francoise Barre-Sinoussi و لوک مونتانیه Luc Montagnier که ویروس عامل بیماری نقص ایمنی انسانی را کشف کرده بودند و محقق آلمانی به نام هرالد سور هائزن Harald zur Hausen که برای نخستین بار کشف کرد که ویروس پاپیلوما عامل سرطان رحم -دومین سرطان شایع در زنان- است، برندگان امسال جایزه نوبل پزشکی هستند.
نیمی از جایزه نوبل 1.4 میلیون دلاری به دانشمند آلمانی و نیمی دیگر از جایزه به طور مشترک به پژوهشگران فرانسوی میرسد.
هرالد سور هائزن و کشف ارتباط ویروس پاپیلوما با سرطان دهانه رحم
سالانه 470 هزار زن در سراسر دنیا مبتلا به سرطان دهانه رحم یا سرویکس میشوند و از میان اینها 230 هزار نفر میمیرند، بیشتر قربانیان این سرطان در کشورهای در حال توسعه زندگی میکنند.
عامل سرطان دهانه رحم ویروسی به نام ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV است، این ویروس همان ویروسی است که باعث زگیل میشود. سال 2006 اعلام شد که ویروسی علیه سویههایی از این ویروس که عامل بیماری سرطان سرویکس هستند، کشف شده است.
هرالد سور هائزن در سال 1936 در آلمان و در «اسن» به دنیا آمد، او که در در نوجوانی و جوانی، در سالهای پایانی جنگ جهانی دوم شاهد نابودی آلمان بود، کوچکترین فرزند پدر و مادرش بود، پدر و مادری که به جز او سه فرزند دیگر هم داشتند و پیداست که در آلمان بعد از جنگ، اداره چنین خانوادهای تا چه اندازه دشوار بود.
وقتی هرالد سور هائزن در سال 1960 فارغالتحصیل پزشکی شد، نقش ویروسها در ایجاد سرطان در انسانها ناشناخته بود. البته پیش از این تاریخ تحقیقاتی در مورد نقش ویروسها در ایجاد سرطان در حیوانات انجام شده بود: در سال 1911 «پیتون روس» محقق واحد پزشکی MIT، با تحقیقاتی روی جوجهها کشف کرده بود که RSV میتواند در حیوانات باعث سرطان شود. همین دانشمند بعدها تحقیقاتی روی ویروس پاپیلومای موشی و تعاملش با سایر عوامل مسبب سرطان انجام داد. به خاطر همین تحقیقات در سال 1966 وی برنده جایزه نوبل پزشکی شد، همچنین در سال 1960 لودویگ گراس متوجه شد که رترو ویروسها میتوانند در موشها تومور ایجاد کنند.
سور هائزن از همان هنگامی که دانشجوی پزشکی بود به میکروبشناسی و بیماریهای عفونی علاقه داشت، به همین خاطر بعد از فارغالتحصیلی در سال 1961 در انستیتوی میکروبشناسی دوسلدورف مشغول به کار شد، وی در این پژوهشکده سه سال متمادی را صرف تلاش القای کشت کروموزومی توسط یک ویروس کرد.
سور هائزن سپس دورههای تکمیلی درسی را در ژنتیک سلولی و زیستشناسی مولکولی گذراند.
یکی از شانسهای زندگی علمی زسور هائزن رفتن به دانشگاه پنسیلونیا بود، اما این عزیمت تا حد زیادی به مدد بخت و اقبال او ممکن شد. چرا که رئیس پژوهشکدهای که سور هائزن در ان کار میکرد، دعوتنامه دانشگاه پنسیلوانیا را جدی نگرفته بود و سور هائزن وقتی متوجه چنین دعوتی شد، دعوتنامه را از سطل زباله بیرون آورد و عازم فلوریدا شد!
در دانشکده پزشکی پنسیلویانیا، سور هائزن چیزهایی زیادی از دو ویروسشناس برجسته به نامهای ورنز هنله و همسرش گرترود هنله یاد گرفت. به یاری این آموختهها او بعد از بازگشت به آلمان، موفق شد وجود ژنوم ویروسها را در سلولهای نوعی سرطان را ثابت کند و نشان دهد که محتمل است تغییرات ایجاد شده در ژنهای سلولها توسط ویرسها، باعث سرطان شود. او در این تحقیقات نشان داد که در سلولهای سرطانی لنفوم بورکیت DNA ویروسی به نام «اپشتین بار» وجود دارد.
در سال 1972 زور هائزن به مقام استادی ویروسشناسی رسید و فعالیتهای خود را بر شناسایی عامل سرطان دهانه رحم متمرکز کرد. در ان زمان ویروس HSV یا هرپس سیمپلس متهم ردیف اول این بیماری به حساب میآمد، اما زور هائزن تصمیم گرفت روی متهمین دیگر از جمله HPV کار کند.
ویروس پاپیلوما، هم میتواند زگیل تناسلی و هم زگیل غیرتناسلی ایجاد کند، سور هائزن نخست کشف کرد که سویههای مختلفی از پاپیلوما عامل این دو نوع زگیل هستند.
تا آن زمان با اینکه دانشمندان زیادی به خصوص در آمریکا روی ویروسهای حاوی RNA از جمله رترو ویروسها کار میکردند از پژوهش روی ویروسهای حاوی DNA از لحاظ احتمال ایجاد سرطان، غفلت شده بود.
سالها کوشش و تلاش او منجر به کشف ارتباط سویههای مختلف ویروس HPV در ایجاد سرطان دهانه رحم شد.
در سال 1984، سور هائزن توانست شرکتهای دارویی را متقاعد کند که روی ساخت واکسنی علیه HPV کار کنند تا از این طریق واکسنی برای پیشگیری از ابتلا به سرطان دهانه رحم ساخته شود.
در سالهای میانی دهه 80 با ابداع روش PCR انقلابی در تحقیقات ویروسشناسی و ژنتیکی به وقع پیوست به کمک این روش و با تکمیل تحققیات اپیدمیولوژیک سرانجام در سال 1991 این یقین حاصل آمد که HPV عامل سرطان دهانه رحم است.
با وجود اینکه سور هائزن در مارس 2003 به صورت رسمی بازنشسته شده است، اما همچنان به مطالعه و پژوهش ادامه میدهد، او همچنان روی سببشناسی سرطانها و از جمله لوسمی و لنفوم کار میکند.
سور هائزن که 30 سال از عمرش را وقف مطالعه نقش ویروسها در ایجاد سرطان کرده است و در حال حاضر یک درسنامه در مورد عوامل عفونی ایجاد کننده سرطان در دست تألیف دارد، در مورد این علاقهمندی می گوید:
«بعضی از همکارانم فکر میکنند که من تا حدی احمق هستم که تمام دوران حرفه ایام را تنها به یک چیز یعنی عوامل عفونی مسبب سرطان، اختصاص دادهام. خیلی از همکارانی که با من در سالهای اول با من کار می کردند به سراغ چیزهای دیگر رفتهاند. اما من تصور میکنم که این بیماریهای مزمن از لحاظ علمی مشغولیت مداومی را طلب میکنند.»
سور هائزن که 45 دقیقه قبل از اعلام رسمی برندگان جایزه نوبل پزشکی، از طریق تماس تلفنی بنیاد نوبل متوجه خبر شده بود، از شنیدن خبر برنده شدنش بسیار غافلگیر شده است، او به خبرنگران گفته است که هنوز تصمیم نگرفته است با جایزهاش چه کاری انجام دهد.
مطالب مرتبط:
واکسن سرطان دهانه رحم
چه زمانی لازم است تست پاپ اسمیر انجام دهید؟
منبع: cancerworld و nobelprize.org
کشف HIV
در سال 1981 بعد از گزارشهایی مبنی بر مواردی از سندرم جدید نقص ایمنی، جستجو برای پیدا کردن عامل ایجادکننده آن آغاز شد. در این زمان «فرانسیس باره سینوسی» و «لوک مونتانیه»، به سراغ بیمارانی رفتند که مراحل اولیه سندرم نقص ایمنی اکتسابی را بروز داده بودند و غدد لنفاویشان ملتهب شده بود، آنها سلولهای این غدد لنفاوی را جدا کردند و کشت دادند. این دو توانستند فعالیت یک آنزیم خاص ویروسهای خانواده رتروویروسها را به نام ترانسکریپتاز معکوس را در این محیطهای کشت تشخیص بدهند که نشانهای از تکثیر رتروویروسها بود. سپس آنها اجزای رتروویروسها را که از سلولهای عفونی شده، جوانه زده بود، مشاهده کردند. ویروسهای جدا شده میتوانستند لنفوسیتهای بیماران و افراد سالم را آلوده کنند و بکشند و با پادتنهای بیماران واکنش نشان بدهند.
از آنجا که قبلا دانشمندان رتروویروسهایی به نام رتروویروسهای سرطانزای انسانی را کشف کرده بودند، مناسب دیدند که این رتروویروس جدید را در تقابل با نام رتروویروسهای قبلی ویروس نقص ایمنی انسانی یا human immunodeficiency virus یا HIV بنامند.
HIV عمدتا از طریق تأثیر بر نوعی از سلولهای ایمنی موسوم به سلولهای T، باعث اختلال و ضعف سیستم ایمنی میشود. تصور میگردد که ویروس در اوایل قرن بیستم از شماپانزههای به انسان در غرب آفریقا منتقل شده باشد.
در سال 1984 باره سینوسی و مونتانیه، ویروسهای بیماریزا را از بیمارانی که به طریق جنسی یا از طریق تزریق خون یا انتقال از مادر به جنین مبتلا شده بودند، جدا کردند.
خانم سینوسی
اهمیت کشق سینوسی و مونتانیه
کشف سینوسی و مونانیر باعث شد که کلون کردن ژنوم ویروس HIV-1 به سرعت ممکن شود. همچنین کشف آنها در نهایت منجر به شناسایی چرخه ویروس و چگونگی تعامل ویروس با میزبانش گردید. کشف آنها منجر به ایجاد روشهای تشخیصی و روشهای غربالگری محصولات خونی شد که در نتیجه آنها همهگیری جهانی ایدز محدود شد. بدون شناسایی عامل بیماری ایدز و مکلانیسم تکثیر آنها تولید داورهای مختلف ضد رتروویروسی ممکن نبود.
مونتانیه جایزهاش را اهدا کرد
دیروز «مونانیه» 76 ساله از طریق یک تماس تلفنی متوجه شد که برنده جایزه نوبل شده است. شما میتوانید به این تماس تلفنی جالب با رفتن به اینجا گوش کنید. او در این زمان در یک کنفرانس علمی در ساحل عاج به سر میبرد.
این محقق فرانسوی، در حاشیه یک کنفرانس مطبوعاتی بینالمللی در آبیجان (ساحل عاج) اعلام کرد که جایزه خود را به مبتلایان به ایدز اهدا میکند و اعلام کرد تا چهار سال آتی واکسنی درمانی برای ایدز آماده خواهد شد که عوارض این بیماری واگیر را کاهش خواهد داد.
پروفسور مونتانیه به آژانس فرانسپرس گفت : «تصور میکنم که اولین واکنش من اندیشیدن به تمامی مبتلایان به ایدز و همهی کسانی باشد که هنوز زندهاند و با بیماریشان مبارزه میکنند.» »من همیشه در کنار آنها بودهام، محققین باید به کارشان ادامه بدهند چرا که ایدز هنوز درمان نشده است. در آفریقا به سهولت آن را مشاهده میکنیم، ایدز اینجاست بنابراین مبارزه با آن ادامه خواهد داشت.»
ویروس شناس فرانسوی در حالیکه به وضوح تحت تاثیر قرار گرفته بود اضافه کرد: «کار تحقیقی من در حال حاضر عبارت از کوشش در پی ِ یافتن روشهای درمانی مکملیست که اجازه میدهند عفونت را ریشهکن کنیم به نوعی که بیماران در یک دوره زمانی حتیالمقدور کوتاه مداوا و درمان شوند. یعنی سیستم ایمنی بدن خود بیمار، عفونت را کنترل کند.» وی گفت که این روش مداوا از طریق یک واکسن ِ درمانی و نه واکسن ِ پیشگیری امکانپذیر خواهد بود و اگر امکانات مالی اجازه دهد نتایج تحقیقات او تا حداکثر سه یا چهار سال دیگر منتشر خواهد شد.
واکسن ِ درمانی، یک نوع روش مداوای مربوط به سیستم ایمنی بدن است که در مورد بیمارانی بکار میرود که پیشاپیش دچار عفونت هستند در حالیکه هدف از واکسن ِ پیشگیری، محافظت از بیمار در مقابل خطر ابتلا به ویروس ایدز (HIV) است.
جایزه نوبل بیست و پنج سال پس از کشف ویروس ایدز توسط لابراتوآر لوک مونتانیه در پاریس، اعطاء میشود.پروفسور مونتانیه در این مورد گفت: «دیر رسیدن بهتر از هرگز نرسیدن است. این به نظر کمی عجیب میرسید که کمیته نوبل در طول این سالها به این بیماری عالمگیر توجهی نشان نمیدهد اما به هرحال اسباب خوشحالیست که اکنون به تحقیقات روی این بیماری علاقهمند شده است.»
چقدر تلاش این انسانها تحسین برانگیزه، منتظر بقیه اش می مونم.
ممنون بابت خبر رسانی سریع و فوری 🙂 . غلط املایی هم دارین ها ! کشف نه کسف .
وای چه سرعتی ! همش 5 دقیقه هم نشد این همه این خبر تکمیل شد 🙂 . واقعآ از شما ممنونم.
همیشه کارتون 20 هست
دست گلشان درد نکنه همه آنهایی که کشف کردن هم آنهایی که بهشون جایزه دادن.
سلام،
سالها بود که اروپاییها و مخصوصاً آلمانیها کم نوبل میبردند، حالا سه تا سه تا بهشون میدند!
در ضمن به آلمانی «هارالد سور هائزن» تلفظ میشه؛ و فکر میکنم اسم رو همونجور که گفته میشه باید نوشت.
ارادتمند
http://qdaily2.wordpress.com/2008/10/07/%d8%af%d8%b1-%d9%85%db%8c%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d8%ae%d8%aa%d9%84%d8%a7%d9%81-%d9%87%d8%a7%d8%8c-%d9%86%d9%88%d8%a8%d9%84-%d8%a8%d9%87-%d8%a8%d8%b1%d8%ae%db%8c-%d8%a7%d8%b2-%da%a9%d8%a7%d8%b4%d9%81%d8%a7/
سلام دکتر مجیدی عزیز
من حدود 3-2 سال است که از خوانندگان پرو پاقرص وبلاگ ( سایت ) شما هستم و درخواستی از شما دارم:
امکان دارد درباره ی تاریخچه علم انسان از گردش خون و پمپاژ قلب مطلبی بنویسید؟
آیا راست است که در قدیم گمان میکردند که عمل پمپاژ خون و بطبع آن گردش خون را مغز انجام می دهد؟
متشکرم
جناب دکتر دستتون درد نکنه با این پست مفصل هر چند که درک مطلب برای فردی نظیر بنده که غیر پزشک هستم سنگین است و درخواست مطالبی با بیان سبکتر را در مورد این نوع سرطان دارم.ممنون.
سلام…چی میشه ایرانیها هم غیر از نوبل صلح! یه نوبل بهتر بگیرن؟!!
اینقدر از توی گوگل ریدر خوندمت که نمی دونستم شکل اینجا عوض شده …
ام اس چیه علیرضا ؟
انشاالله روزی برسه که برای تولید دارویی برای محار ویروس ایدز به یه نفر جایزه نوبل بدهند .
باید منتظر جایزه ادبیات بود
سلام آقای دکتر.
ببخشید جسارتا یه سؤال از تخصص شما داشتم. هرچند به این پستتون مربوط نمیشه و من از قوانین وبلاگتون آگاهی کامل ندارم اما همیشه پستهاتون رو با ریدر دنبال میکنم.
سؤال من اینه. آیا کسی مثل من که مشترک وبلاگهای ایرونیه اصولا میتونه بفهمه که چندنفر مشترک فید وبلاگشن؟ من وبلاگ بسیار جوانی دارم که اصلا هم با وبلاگ وزین شما قابل مقایسه نیست اما به این مقوله علاقمندم.
ممنون میشم اگه راهنمایی بفرمائید.
ممنون دکتر خیلی به درد خورد .
با سلام؛
هرچند که من به علت فقر دانش از مطالب پزشکی معمولا لذت نمی برم اما این مطلب برام خیلی جالب بود هرچند که چندان چیزی نفهمیدم!!!
salam,kheylii jaleb bood….
,ajibtar inke mozue tahghighe darse virusam ro papilloma entekhab karde bodam…
emailam ro didam ke in khabar ro khondam…..!!!!
engari harchi 2nbalesh bashii sari behet jazb mishe…!!
.
.
.
mamnoon.