معرفی جوجو مویز و کتاب‌های شاخص او: من پیش از تو، پس از تو و دختری که رهایش کردی

مدتی است که در ایران آثار جوجو مویز بسیار محبوب شده‌اند و در ابعاد بازار کتاب ایران، فروش خوبی پیدا کرده‌‌اند.

برخی‌ها معتقدند برای آشتی ایرانی‌ها با کتاب، حتما باید از کلاسیک‌های سنگین شروع کرد، اما به باور من کتاب‌های باکیفیتی که بتوانند با زبان معاصر با خوانندگان جوان‌تر ارتباط برقرار کنند، هم لطف خاص خود را دارند و هم می‌توانند سکویی باشند برای نهادینه کردن عادت مطالعه در آنها.

کمتر کسی را می‌شود پیدا کرد که از همان ابتدا کتاب‌خوان بوده باشد. همه ما به یک جرقه یا یک مشوق خوب برای کتاب‌خوانی نیازمند هستیم.

جوجو مویز، یک نویسنده انگلیسی 47 ساله است. به مدت یک دهه، کار عمده او روزنامه‌نگاری بود و به صورت پاره‌وقت مطالبی می‌نوشت، تا اینکه از سال 2002، تصمیم گرفت به صورت تمام‌وفت کتاب بنویسید. البته هنوز به همکاری با روزنامه دیلی تلگراف ادامه می‌دهد.

آثار عاشقانه مویز چه ویژگی‌ای دارند که اینقدر محبوب شده‌اند؟

شاید پاره‌ای تصور کنند که به خاطر مناسب بودن محتوا و لحن کتاب‌های او برای ترجمه، در شرایطی که کتاب‌های عاشقانه جوانانه کمی می‌توانند مجوز نشر بگیرند، مویز توانسته اینقدر در ایران محبوب شود.

اما جوجو مویز در فرنگ نویسنده گمنامی نیست و در ژانر نوشته‌های عاشقانه بسیار موفق بوده، طوری که یکی از معدود نویسندگانی است که توانسته دو جایزه معتبر در این ژانر را از آن خود کند.

رمان «من از پیش از تو»ی او دست‌کم در 28 کشور دنیا ترجمه شده است. خیلی‌ها بعد از اتمام مطالعه این کتاب اصلا دوست ندارند آن را زمین بگذارند و دوست دارند، دوباره مطالعه‌اش را آغاز کنند.

در واقع شیوه روایت و خط داستانی که مویز که برای کتاب انتخاب کرده، این سطح از جذابیت را به کتاب می‌بخشد:

مردی ثروتمندی که بعد از تصادف ناتوان شده و دختری از طبقات پایین جامعه که برای پرستاری انتخاب شده تا امید به زندگی را به پسر برگرداند.

جوجو مویز برای نوشتن این کتاب تحقیقات زیادی روی زندگی واقعی یک ورزشکار فلج و بیماران دیگری که دچار ناتوانی شده بودند و پرستاران آنها انجام داد.

خواننده بی‌اختیار از خود می‌پرسد، این دو چه ماجرایی با هم خواهند داشت. ایده کلی این داستان بسیار تکراری است و چند هزار سال که به صور مختلف توسط نویسندگان مختلف بازتکرار می‌شود. منتها این ایده کلی هر بار با زبان و سبک نوشتاری هر نویسنده قابل، باز هم برای خود مشتری و خواهان پیدا می‌کند.

فی‌الواقع همین رمان «من پیش از تو» بود که درهای موفقیت را به روزی مویز گشود. چرا که او پیش از این کتاب، 7 اثر ناموفقی داشت. یعنی او از سال 2002 که تصمیم به نوشتن تمام‌وقت کرد تا زمان انتشار «من پیش از تو»، یک دهه ناموفق را تحمل کرد.

اما در سال 2012 ورق برگشت. کتاب او هفته‌های متعددی در صدر پرفروش‌های کتاب قرار گرفت. طوری که مویز در سال 2015، ادامه این کتاب را با عنوان «پس از تو» روانه بازار کتاب کرد.

در ایران هم نشر آموت که با تیزهوشی کتاب‌هایی انتخاب می‌کند که فصل مشترک کتاب‌های عامه‌پسند و کتاب‌های فاخر باشند، با ترجمه مریم فتاحی هر دو کتاب را منتشر کرد و این دو کتاب خیلی زود پرفروش‌ترین رمان‌های خارجی در ایران شدند.

احتمالا شنیده‌اید که کتاب «من پیش از تو»، اقتباس سینمایی هم دارد. در سال 2016، فیلمی با بازی امیلیا کلارک و سم کلفلین بر اساس این کتاب ساخته شد.

کتاب من پیش از تو

یکی از دلایل علاقه ما به کتاب‌های جوجو مویز این است که آثار او آدم‌های حاشیه‌ای جامعه را انتخاب می‌کنند و زندگی آنها را بررسی می‌کنند. یعنی حدیث کتاب‌های او، بیانگر جنبه‌هایی از زندگی خیلی از ما آدم‌های عادی است و در مورد شخصیت‌های ابرقهرمانی، واجد ویژگی‌های دست‌نیافتنی یا در مورد شخصیت‌های تاریخی نیست. بنابراین خیلی‌ها خودشان را به راحتی و ناخودآگاه خودشان را جای شخصیت‌های کتاب‌های او می‌گذارند.

حوادث کتاب «پس از تو»، 18 ماه پس از کتاب قبلی رخ می‌دهند. این کتاب داستان تطابق و کنار آمدن شخصیت اصلی کتاب «لوییزا» با فقدان و هراس از شروع دوباره است.

الهام‌بخش نوشتن این کتاب اخیر، زندگی خود مویز در دهه چهارم عمرش بود. زمانی او دچار فسردگی شده بود و مدتی در کلاس‌های گروهی اندوه‌درمانی شرکت می‌کرد.

کتاب پس از تو

کتاب سومی که در این پست می‌خواهم، معرفی کنم، کتاب «دختری که رهایش کردی» است.

عنوان کتاب، شاید شما را به این فکر بیندازد که با یک کتاب تینیجری تمام‌عیار روبرو هستید! اما این اثر هم مانند دو کتاب قبلی داستان و تکنیک نویسندگی قوی‌ای دارد.

دختری که رهایش کردی، به صورت موازی، راوی داستان دو دختر است که با فاصله زمانی 100 سال از هم زندگی می‌کنند.

یکی از آنها سوفی نام دارد. داستان این بخش در سال 1916 می‌گذرد. خانواده سوفی در یکی از شهرهای فرانسه که تحت اشغال آلمانی‌ها است، هتل کوچکی را اداره می‌کنند. داستان بخش زندگی شکننده و توأم با بی‌رحمی تحت اشغال را نقل می‌کند.

سودای تصاحب تابلوی پرتره سوفی، توسط یک فرمانده آلمانی، نقطه کلیدی داستان در این بخش است.

حدود 90 سال، بعد در آلمان، بخش دوم داستان در آلمان رخ می‌دهد. اینجا با زن 30 ساله مطلقه‌ای به نام لیو رو برو هستیم که تابلو به دستش افتاده است.

مویز با هنرمندی سوژه سرقت آثار هنری را با روایت دو داستان با فاصله زمانی یک قرنی، برای ما در این کتاب تعریف می‌کند.

کتاب دختری که رهایش کردی