ارزیابی بیمار مبتلا به بیماری کلیه – شرح حال و معاینه فیزیکی

تقریباً 10% افراد بالغ در ایالات متحده و سرتاسر جهان، مبتلا به بیماری‌های کلیوی هستند. مسئله بسیار تأسف‌انگیز، عدم توجه و هشیاری کافی پزشکان نسبت به بیماری مزمن کلیه و کاربرد محدود اطلاعات مربوط به شناسایی این بیماران است. دانستن این مسئله که هم انواع حاد و هم انواع مزمن بیماری کلیوی بسیار شایع‌اند، باید پزشکان را نسبت به توجه خاص به تشخیص بیماری کلیوی، ترغیب نماید. بیماران مبتلا به بیماری کلیوی، ممکن است علائم کم یا مبهمی مانند ضعف عمومی، بی‌حالی یا بی‌اشتهایی داشته باشند که این مسئله به خصوص در موارد بیماری کلیوی مزمن با سیر تدریجی و مخفی، صادق است. همچنین ممکن است بیماران در موارد نارسایی حاد کلیه، با علائم شدیدتری مانند فشارخون بالا، ادم، تغییر در میزان تولید ادرار، هماچوری یا ادرار پررنگ (به رنگ کولا) مراجعه نمایند. سابقهٔ دیابت و فشارخون بالا همراه با طول مدت ابتلا به آنها و عوارض در اندام‌های دیگر مانند رتینوپاتی یا نوروپاتی، در تعیین ارتباط بین این علل و ابتلا به بیماری کلیوی مهم است. به طریق مشابه، شرح حالی از عفونت‌های راجعهٔ دستگاه ادراری همراه با نفروپاتی ناشی از رفلاکس، انسداد مزمن همراه با سنگ‌های کلیوی راجعه، یا شرح حال خانوادگی از بیماری کلیوی در سندرم آلپورت، در پیدا کردن علت بیماری کلیوی مفید است. با یک جمعیت رو به پیری پرسش در مورد کیفیت جریان ادرار در مردان از جمله تأخیر در شروع ادرار (hesitancy) و شب ادرار کردن‌های مکرر حائز اهمیت است و نباید این علایم را به عنوان نشانه‌های پیری نادیده گرفت. تخلیهٔ ناکامل مثانه می‌تواند در نورپاتی و نیز در پروستاتیسم رخ داده و در انسداد تحت بالینی همراه با عواقب طولانی مدت بر عملکرد کلیه سهیم گردد. اطلاعات مرتبط دیگری که باید در هنگام ارزیابی بیماری کلیوی در زمان اخذ شرح حال از بیمار گرفته شوند، عبارت‌اند از پرس‌وجو در مورد اختلالات سیستمیک دیگر که ممکن است بر کار کلیه تأثیر بگذارند مانند آرترالژی و بثورات پوستی در بیماری‌های خودایمنی، تب و فارنژیت در گلومرولونفریت متعاقب عفونت و داروها (شامل داروهای تجویز شده توسط پزشک، داروهایی که نیاز به تجویز پزشک ندارند، داروهای غیرقانونی و گیاهان دارویی) در نفریت بینابینی حاد و مزمن. یکی از مهم‌ترین عوامل درتعیین حاد یا مزمن بودن بیماری کلیه، مرور سوابق پزشکی قبلی است تا بتوان عملکرد قبلی کلیه را ارزیابی نمود.

در معاینه فیزیکی ممکن است نشانه‌های یک بیماری عمومی یافت شود که بتواند بیماری کلیوی بیمار را هم توجیه کند. معاینهٔ دقیق شبکیه ممکن است دیابت، هیپرتانسیون، اندوکاردیت باکتریال، و آمبولی‌های کلسترولی را مطرح کند. به علاوه معاینه پوست از نظر ادم، بثورات، و پورپورا و معاینه مفصل از نظر نشانه‌های آرتریت مهم است. معاینهٔ رکتوم در مردان و معاینهٔ لگن در زنان بسیار مهم است؛ با این روش برخی فرآیندهای مرخصی که ممکن است باعث انسداد ادراری شده باشند، رد می‌شوند.