چه زمانی به جراحی سنگ کلیه نیاز است؟
رپورتاژ
سنگ کلیه جسم سختی است که از مواد معدنی نظیر کلسیم و ضایعات سیستم گوارشی بدن نظیر اسید اوریک تشکیل شده است. اندازه سنگ کلیه ابتدا کوچک است اما به تدریج بزرگتر می شوند.
برخی از سنگ های کلیوی بدون نیاز به درمان به صورت خود به خود دفع می شوند. سنگ کلیه های دردناک یا سنگ هایی که در لوله حالب و مجاری ادراری گیر افتاده اند نیاز به درمان جراحی سنگ کلیه دارند.
به طور کلی در صورتی که موارد زیر مشاهده شد نیاز به درمان های ثانویه احساس می شود:
- سنگ کلیه خیلی بزرگ باشد به صورتی که امکان دفع طبیعی وجود نداشته باشد.
- بیمار درد زیادی داشته باشد.
- سنگ کلیه موجب انسداد مجرای ادراری شده باشد.
- عفونت مجرای ادراری به دلیل وجود سنگ ها اتفاق افتاده باشد.
انواع روش های جراحی سنگ کلیه
به طور کلی 5 روش کلی برای جراحی سنگ کلیه وجود دارد:
- سنگ شکنی با موج شوک یا سنگ شکنی برون اندامی
- سنگ شکنی با لیزر یا یوریتروسکوپی
- نفرولیتومی زیر پوستی یا PCNL
- جراحی باز سنگ کلیه
- سنگ شکنی درون اندامی یا TUL
انتخاب بهترین روش جراحی سنگ کلیه به تشخیص پزشک متخصص اورولوژی و کلیه و مجاری ادراری بستگی دارد. آنچه در انتخاب این روش تأثیر دارد، اندازه سنگ کلیه و محل ایجاد سنگ کلیه است. در ادامه به بررسی هر یک از این روش ها می پردازیم.
1-سنگ شکنی برون اندامی (ESWL)
سنگ شکنی کلیه با موج شوک یکی از روش های رایج در درمان سنگ کلیه است. این روش بیشتر برای سنگ های کوچک و متوسط مناسب است. این روش غیر تهاجمی است به این معنی که هیچ برشی در پوست ایجاد نمی شود.
قبل از انجام این روش به شما داروهای بی حسی تزریق می شود تا از درد پیشگیری شود. سپس شما بر روی یک تخت دراز می کشید. پس از آن، متخصص سنگ کلیه، از یک اشعه اولتراسوند برای پیدا کردن سنگ در کلیه شما استفاده می کند و سپس، یک موج شوک پر انرژی از بیرون بدن به کلیه شما وارد می شود. این موج ها از پوست شما گذر کرده و به کلیه می رسند تا سنگ کلیه را به قطعات ریزتر خورد کنند.
سپس پزشک از یک لوله به نام استنت در لوله حالب بیمار استفاده می کند. این لوله به قطعات خرد شده سنگ کلیه اجازه می دهند که از بدن خارج شوند. عمل ESWL حدوداً یک ساعت به طول می انجامد و دوران نقاهت زیادی ندارد و شما می توانید در همان روز به منزل باز گردید.
پس از عمل شما باید مقدار زیادی آب و مایعات بنوشید تا قطعات خرد شده سنگ با ادرار از بدن شما خارج شوند. این روش در حدود 50% از افراد موفق بوده و در صورتی که با این روش موفق به دفع سنگ کلیه نشدید، پزشک متخصص اورولوژی روش دیگری را به شما پیشنهاد می کند.
از جمله عوارض سنگ شکنی برون اندامی می توان به گرفتگی عضلات و مشاهده خون در ادرار اشاره کرد. احتمال بروز سایر عوارض بسیار کمتر است اما می تواند شامل موارد زیر شود:
- خونریزی اطراف کلیه
- عفونت
- آسیب به کلیه
- انسداد جریان ادرار توسط سنگ کلیه
2- عمل سنگ کلیه با لیزر
این روش برای درمان سنگ های داخل کلیه و حالب استفاده می شود. در این روش از یک وسیله نازک و قابل انعطاف برای پیدا کردن و حذف سنگ ها استفاده می شود. در این روش نیز هیچ برشی بر روی پوست ایجاد نمی شود. در این روش، جراح سنگ کلیه، لوله را از مثانه و مجرای ادرار شما گذرانده و به کلیه می رساند و با استفاده از یک وسیله سبد مانند، سنگ ها را جمع می کند. اگر سنگ ها بزرگتر باشند، پزشک از یک لیزر برای شکستن و خورد کردن سنگ ها استفاده می کند.
بیمار معمولاً می تواند همان روز بعد از عمل به منزل مراجعت کند و نیازی به بستری نیست. برخی از مشکلات سنگ شکنی با لیزر شامل موارد زیر می شود:
- عفونت
- باریک شدن حالب
- خونریزی
3- روش PCNL
اگر اندازه سنگ کلیه شما بزرگ باشد یا با استفاده از لیتوتریپسی (لیزر) امکان خورد کردن آن وجود نداشته باشد، می توان از روش PCNL استفاده کرد. در این روش، از یک لوله کوچک برای رسیدن به سنگ و خورد کردن آن با فرکانس بالای امواج صوتی استفاده می شود.
در این روش از بیهوشی استفاده می شود. جراح سنگ کلیه، برش کوچکی در پشت یا پهلوی شما ایجاد کرده و لوله نازک را داخل حفره ایجاد شده قرار می دهد.
این عمل 20 تا 45 دقیقه به طول می انجامد و معمولاً نیاز به بستری در بیمارستان برای یک یا دو روز است. همچنین به منظور خارج شدن ادرار، استنت باید چند روز در کلیه شما بماند.
از جمله عوارض بعد از عمل PCNL می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عفونت
- خونریزی
- آسیب به مثانه، حالب، کلیه و کبد
آنچه در عمل pcnl مهم است، مراقبت های بعد عمل pcnl است که باید به دقت رعایت شود (می توانید در اینجا دستورات مراقبتی را بخوانید: https://drkidneystones.com/1280/ / (
4- جراحی باز سنگ کلیه
این روش امروزه به ندرت استفاده می شود. اما اگر سنگ کلیه بسیار بزرگ باشد و توسط روش های دیگر شکسته یا خارج نشود می توان از این روش استفاده کرد.
5-سنگ شکنی کلیه به روش درون اندامی
در این روش از یک کاتر شبیه سبد برای جلوگیری از بازگشت سنگ ها به کلیه استفاده می شود. از این روش اغلب برای دفع سنگ کلیه های درون مجاری ادراری استفاده می شود.
آنچه در این مطلب خواندید، مختصری درباره هر یک از روش های جراحی سنگ کلیه بود. شما برای انتخاب هر یک از روش های درمان سنگ کلیه بهتر است به پزشک متخصص سنگ کلیه مراجعه کنید. همچنین می توانید با مراجعه به سایت دکتر کلیه (https://drkidneystones.com/) اطلاعات بیشتری درباره سنگ کلیه کسب کنید.