سرانجام سامسونگ و الجی رفتند یا هستند؟ آیا باز هم محصولاتشان تولید داخل میشوند یا اینکه به زودی فقط تحت نام ظاهری آنها، با کیفیت و قیمت غیرجذاب تولید و عرضه خواهند شد؟

چند ماهی است که موضوع ادامه حضور دو شرکت کرهای معروف سامسونگ و الجی در ایران داغ است. شاید انتشار عکسی از پایین کشیدن تابلوهای این شرکتها از سر در فروشگاهها اصطلاحا کار آتش به خرمن زدن را کرد ولی در محافل خبری و مرتبط با دفاتر این دو شرکت، مدتها است این موضوع مطرح بوده و شاید حتی به یک سال و اندی پیش برگردد.
سخنگوی وزارت امور خارجه نسبت به این موضوع واکنش نشان داد و خریدارن محصولات خانگی با ابزار نگرانی از این موضوع، دچار سردرگمی شدند. البته، نگاهی به بازار نشان میدهد هنوز این دو برند یکهتازی میکنند ولی انجمن لوازم صوتی و تصویری ایران و برخی مقامات مسئول دیگر میگویند مدتها است که سامسونگ و الجی در ایران فعالیت رسمی ندارند.
تقریبا یک سال پیش خبری به صورت محرمانه و دهان به دهان میان خبرنگاران حوزه فناوری گشت و آن، محدود شدن فعالیتهای رسانهای، تبلیغاتی، خدمات پشتیبانی و دفاتر نمایندگی شرکتهای سامسونگ و الجی در ایران بود.
-------
علت و عوارض مشکل پزشکی از چیست؟
این دو شرکت سالها است در بازار محصولات دیجیتالی و لوزام خانگی ایران حضور دارند و سهم بزرگی از این بازار را به چنگ آوردند. سهمی بیشتر از هر برند و محصول اروپایی یا تولید داخلی. به همین علت برایشان سخت و شوکهآور بود به طور ناگهانی همهچیز را تعطیل و از ایران بروند و به تحریمهای ایالات متحده و اروپا بر ضد ایران بپیوندند.
از سوی دیگر، همهجانبه تحت فشار قرار داشتند. دولت کره، دولت ایالات متحده و برخی قوانین تصویب شده در تحریمها اجازه فعالیت قانونی و گسترده در ایران را نمیداد.
ماجرای برندهای سام و جی پلاس
استراتژی کرهای جالب بود. ابتدا فعالیتهای رسمی تبلیغاتی و رسانهای خود را کاهش دادند. دفاتر نمایندگی خود را کمتر و کمتر کردند. تعدادی از بخشها را تعطیل و کارمندان آنها را آزاد کردند تا نشان بدهند در راستای قوانین بینالمللی گام برمیدارند و در ایران هیچ فعالیت رسمی ندارند.
سپس، با برخی برندهای ایرانی، کارخانههای مونتاژ محصولات لوازم خانگی و تولیدکنندگان داخلی وارد مذاکره شدند تا بتوانند هنوز فروش OEM خود را حفظ کنند. در این سو، بازار داخلی اینطور وانمود کرد که سامسونگ و الجی در ایران باقی خواهند ماند ولی تحت مجوز و برندهای داخلی تولید میشوند.
بهترین نمونه از این دست برندها میتوان به «جی پلاس» و «سام» اشاره کرد که تولیدات آزمایشی خود را آغاز کردند و حتی چندین مراسم رونمایی، عرضه به بازار و کارهای بازاریابی را انجام دادند.
«سید علیرضا موسوی مجد» رئیس هیات مدیره انجمن لوازم صوتی و تصویری ایران میگوید تا پیش از پایان سال، مانیتورها و تلویزیونهای برند «سام» وارد بازار میشوند و ۱۸ ماه گارانتی تعویض و ۱۰ سال خدمات پس از فروش دارند.
این مقام مسئول میگوید کارخانههای تولیدکننده این محصولات همان ابزارآلات و فناوریهایی است که توسط این دو شرکت کرهای وارد بازار ایران شدند و کیفیت محصولات پایین نخواهد آمد.
البته، در خلال صحبتهای رئیس هیات مدیره انجمن لوازم صوتی و تصویری ایران و همینطور «سید مرتضی میری»، رئیس اتحادیه صنف توزیعکنندگان لوازم خانگی تهران میتوان دریافت که سامسونگ و الجی از ماهها پیش فعالیت خود در ایران را متوقف کردند و نه مواد اولیه و نه همکاریهای فنی و خدماتی به ایرانیها میدهند.
برندهای «سام» و «جی پلاس» هم با باقیمانده پنلهای این شرکتها میخواهند تولیدات خود را ادامه داده و پس از پایان یافتن موجودی انبارها، سری جدیدی از مواد اولیه را خریداری و استفاده کنند.
یک بام و دو هوا
در حقیقت، طبق شنیدهها و همینطور گفتوگوهای «سید مرتضی میری» با خبرگزاریها، سامسونگ و الجی فعالیتهای رسمی خود که شامل دادن مواد اولیه به کارخانههای مونتاژ ایرانی بود به همراه بخشهای خدماتی، پس از فروش، فنی و بازاریابی را تعطیل کردند ولی محصولات خود را همچنان از مبادی غیر رسمی و قاچاق وارد ایران میکنند.
برای نمونه، در دی ماه کاربران ایرانی پیامی دریافت کردند مبنی بر اینکه خدمات پولی فروشگاههای نرمافزاری سامسونگ تا اواخر فوریه برای کاربران ایرانی فعال بوده و پس از آن غیرفعال میشود.
خود شرکتهای کرهای هم از گفتن این موضوع ابایی ندارند. مثلا، دفتر سامسونگ ایران در بیانیه روزهای اخیر خود در پی خبر انتشار خروج از ایران میگوید: «شرکت سامسونگ همواره نهایت احترام را برای خانواده هواداران و مصرف کنندگان خود در ایران قائل بوده و حضور و ارتباطی قوی با بازار بزرگ ایران داشته است. با وجود تحولات اخیر و مشکلات ایجاد شده در مسیر تبادلات مالی و کالایی، سامسونگ همچنان متعهد به حفظ دسترسی کاربران و هواداران خود به جدیدترین محصولات و فناوریهای خود است.»
دفتر سامسونگ ایران میگوید «تعهد خود برای پشتیبانی و ارائه خدمات پس از فروش به محصولات سامسونگ در بازار ایران را بصورت کامل ادامه خواهد داد.» و کاربران نباید از این منظر نگرانی برای خرید کالاهای این شرکت داشته باشند.
دفتر شرکت الجی در ایران هم میگوید: «ما همچنان در ایران هستیم و همکاری خود را با گلدیران ادامه میدهیم. محصولاتمان نیز در بازار موجود است. برای خیلی از کالاها موجودی یکسالهای داریم، نظیر کولر گازی. خیلی از فروشگاهها همچنان تابلوی الجی را دارند و یک سری فروشگاه هم میخواهند با برند جدید جیپلاس همکاری کنند؛ اما این موضوع دخلی به خروج الجی از ایران ندارد.»
«سید مرتضی میری»؛ رئیس اتحادیه صنف توزیعکنندگان لوازم خانگی تهران به صراحت میگوید مدیران گلدیران تاکید کردند ارتباط آنها با الجی کرده قطع شده است. گروه «سام» هم اعلام کرده است با سامسونگ کره قطع همکاری کردند.
در این میان برخی شیطنتها هم مطرح است. مثلا، به بهانه حضور ناو کرهای در خلیج فارس، برخیها به دنبال بیرون راندن برندهای کرهای و جایگزین کردن برندهای خودشان هستند.
آینده: بازی موش و گربه
پیشبینی آینده هم ساده است و هم پیچیده، سردرگم و غیرشفاف.
همانند بسیاری از شرکتهایی که در ایران فعالیت داشتند و بعد از تحریمها از کشور خارج شدند؛ دفاتر سامسونگ و الجی در ایران پابرجا خواهند بود و طبق گفته خودشان، سعی میکنند از هر طرقی محصولات خود از جمله گوشیهای تلفن همراه، تبلت و تجهیزات همراه و جانبی را وارد بازار ایران کنند.
چیزی که مشخص است؛ سامسونگ و الجی نمیخواهند بازار ایران را از دست بدهند و دست و پا شکسته، با دور زدن تحریمها یا ارائه خدمات پس از فروش نصف و نیمه، غیر رسمی و روشهای دیگر سعی میکنند هنوز محصولاتشان را در ایران بفروشند.
ارزش برندی این شرکتها بیشتر از محصولاتشان اهمیت دارد و مدیران این شرکتها به خوبی این موضوع را میدانند. سالها طول کشیده تا در ذهن مردم ایران برندی مانند «سامسونگ» و «الجی» جا بیفتد و اکنون نمیخواهند با سادگی پاک شود.
از سوی دیگر، شرکتهای «سام» و «جی پلاس» سعی میکنند هرطور شده با برخی تامینکنندگان چینی به توافق برسید و مواد اولیه برای تولید محصولات استراتژیک مانند مانیتور، تلویزیون، یخچال فریزر و غیره را در ایران تولید و با گارانتی خودشان وارد بازار کنند.
البته، این پروسه چند ماهی طول خواهد کشید و نباید سریعا انتظار داشته باشیم محصولات این برندها جایگزین محصولات کرهایها شوند.
آیا محصولات ایرانی سام و جی پلاس همان کیفیت نمونههای خارجی را دارند؟ آیا قیمت این محصولات مشابه نمونههای خارجی است؟ آیا از همان فناوری ساخت و مواد اولیه بهره میبرند یا شاهد افت فنی و کیفی آنها هستیم؟
سوالهای بیجوابی که احتمالا تا چند ماه آینده روشنتر میشوند.