مشکلات خواب از بی خوابی تا خرخر شبانه
رپورتاژ
از تشخیص تا درمان اختلالات خواب
اختلال خواب به طیف وسیعی از مشکلات مرتبط با خواب می‌گویند.
این مشکلات میتواند ناشی از بی خوابی و کم خوابی یا ناشی از مشکلاتی در کیفیت خواب باشد و گاهی نیز به ظاهر در خواب مشکلی وجود ندارد ولی فرد دچار خواب آلودگی روزانه است یا سایر علائم هشدار دهنده بیماری های خواب وجود دارد.
برخی از رایج ترین اختلالات خواب عبارتند از :
آپنه خواب : وقفه تنفسی حین خواب است که معمولا با خروپف ظاهر می شود و در تست خواب تشخیص داده می شود. آپنه خواب اگر درمان نشود میتواند منجر به سکته قلبی و مغزی و افزایش فشار خون شدید شود.
بی خوابی : بی خوابی و کم خوابی را گاهی همه ما تجربه می کنیم ولی اگر این مشکل بیش از 2-3 هفته ادامه یابد نیازمند پیگیری و درمان است. بی خوابی گاهی ناشی از علل روانپزشکی مانند افسردگی و اضطراب است و گاهی علل دیگری دارد و گاهی نیز بطور مستقل خود بی خوابی یک اختلال مجزا است. به گفته دکتر زهرا بابایی درمانگر اختلالات خواب، بیشتر انواع بی خوابی با روش های شناختی رفتاری و بدون دارو قابل درمان هستند.
سندرم پاهای بی قرار: همونطور که از نامش پیداست، نوعی اختلال با بی قراری شبانه پاها است که معمولا تشخیص داده نمی شود و گاهی تا سالها درمان نمی شود.
سایر اختلالات خواب: صدها نوع اختلال دیگر خواب نیز وجود دارند که معمولا فقط در کلینیک های خواب و توسط فلوشیپ اختلالات خواب قابل تشخیص و قابل درمان اند. برای تشخیص برخی اختلالات خواب نیاز به انجام تست خواب وجود دارد.
تست خواب یعنی چی؟
شاید اغلب مردم با نوار قلب، اکو قلب و نوار مغز آشنایی داشته باشند اما تست خواب را کمتر کسی به خوبی می‌شناسد. به گفته دکتر مصطفی امیری فلوشیپ اختلالات خواب کلینیک خواب جایروس، دلیل این موضوع اینست که تا همین چند سال پیش، تست خواب فقط در مراکز خیلی محدودی در ایران در دسترس بود و به دلیل اطلاعات کم پزشکان و مردم از اختلالات خواب، عملا کسی سراغ تست خواب نمی‌رفت. اما چرا باید بدونیم تست خواب چیه؟
در تست خواب، فرد یک شب به جای منزل در کلینیک خواب می‌خوابد و طی خواب با داده‌های بدست آمده از دهها سنسور متصل به فرد، میتوان مراحل خواب، عمق خواب، کیفیت خواب، کمیت خواب، وضعیت قلب و ریه در حین خواب و بسیاری از اختلالات خواب را تشخیص داد.
تست خواب یک نوع تست غیرتهاجمیه یعنی سوزن و هیچ امواجی وارد بدن نخواهد شد.
چه کسانی نیاز به انجام تست خواب دارند؟
نیاز به تست خواب توسط پزشک فلوشیپ اختلالات خواب مشخص می شود ولی بطور کلی در موارد زیر معمولا تست خواب نیاز است:
- خروپف بلند
- تنگی نفس شبانه
- خواب آلودگی زیاد روزانه علی رغم خواب کافی شبانه
- انجام کارهای غیرعادی در حین خواب
- حملات ناگهانی خواب آلودگی در طی روز
- کاهش کیفیت خواب به دلیل نامشخص
- عدم پاسخ مطلوب به درمان های معمول بی خوابی
- پرش دست و پا و مشکلات مشابه حین خواب
