چرا غده‌های لنفاوی ورم می‌کنند و چگونه درمان می‌شود؟
ورم غدد لنفاوی ممکن است چیز وحشتناکی به نظر آید، اما این آرایشی از لشکریان مدافع بدن است. بیش از ۵۰۰ غده لنفاوی در سراسر بدن وجود دارد. این غدد مکانی برای تجمع گویچه‌های سفید خون هستند که توسط دستگاه‌ایمنی و برای مبارزه با عفونت ساخته می‌شوند. وقتی تعداد این گویچه‌ها برای دفاع در برابر تهاجم باکتری‌ها زیاد شوند، غدد لنفاوی متورم می‌گردند. غدد لنفاوی همچنین بخشی از دستگاه زهکشی بدن است که ضایعات حاصل از جنگ با عفونت را جمع می‌کنند. غدد کوچک‌تر پراکنده در بدن به تعدادی گره‌های لنفی بزرگ‌تر می‌ریزند که در چند نقطه تجمع یافته‌اند، از جمله در زیر بغل، کشاله ران، و کنار آرواره ها. گاهی این گره‌ها در پاسخ به عفونت در ناحیه‌ای دورتر متورم می‌شوند. مثلا عفونت شست پا ممکن است به ورم غدد لنفاوی کشاله ران منجر شود.
یک غده لنفاوی طبیعی توده‌ای نرم، لاستیکی، و متحرک با قطر کمتر از ۷ میلی متر است. وقتی این غده متورم شود، بزرگ، سخت، و حساس می‌شود.
غدد لنفاوی گردن بیشتر متورم می‌شوند که معمولا پاسخی به سرماخوردگی یا عفونت دستگاه تنفس فوقانی است.
بیش از ۳۰ درصد غدد لنفاوی بدن در بالای استخوان چنبر و در ناحیه گردن و گلو هستند.
ورم غدد لنفاوی گردن ممکن است نشانه گلودرد ویروسی یا باکتریایی هم باشد. عفونت سینوس‌ها، گوش، یا پوست و نیز گرفتاری‌های دندان هم این غدد را متورم می‌کنند. و مهم‌تر از همه، تورم غدد لنفاوی می‌تواند نشانه بیماری‌هایی مثل مونونوکلئوز، سل، سیفلیس، و بعضی انواع سرطان، مثل بیماری هوجکین، باشد.
چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟
- ورم غدد لنفاوی دو هفته پس از خوب شدن عفونت هنوز وجود دارد.
- غدد لنفاوی تمام بدن ورم کرده‌اند.
- بدون سرماخوردگی، عفونت سینوس، گوش، یا دستگاه تنفس فوقانی غدد لنفاوی ورم کرده‌اند. غدد لنفاوی بزرگ و سفت هستند و حرکت نمی‌کنند.
- همراه با ورم غدد لنفاوی گردن، تب، اشکال در بلع، گلودرد مزمن، یا اشکال تنفس وجود دارد، مخصوصا اگر سیگار می‌کشید یا الکل مصرف کرده‌اید.
- یکی از غده‌های لنفاوی گردن بزرگ‌تر از سایر غدد شده است.
درمان ورم غدد لنفاوی
چون تورم غدد ناشی از یک عفونت است، درمان آن نیز درمان بیماری اصلی است. آنها را گرم کنید. برای کاهش درد غدد لنفاوی متورم در طی درمان عفونت، حوله‌ای گرم را چهار بار در روز و هر بار به مدت ۱۵ دقیقه روی آنها بگذارید.
گلودرد استرپتوکوکی را درمان کنید. درمان گلودرد استرپتوکوکی بسیار مهم است، چون در غیر این صورت، ممکن است باعث تب روماتیسمی شود که آسیب شدید به قلب می‌رساند. به همین دلیل، اگر تورم غدد لنفاوی با گلودرد همراه است، باید حتما نزد پزشک بروید تا او نمونه برداشته شده از گلوی شما را برای کشت به آزمایشگاه بفرستد. اگر نتیجه کشت وجود استرپتوکوک را نشان دهد، آنتی بیوتیک مناسب برای درمان آن تجویز می‌کند.
محل عفونت را بیابید. عفونت‌های پوست سر، شقیقه، و صورت، و نیز عفونت‌های سینوس و گوش باعث تورم غدد النفاوی می‌شوند. پزشک همه اینها را معاینه کرده و در صورت یافتن عفونت، با آنتی بیوتیک مناسب آن را درمان می‌کند.
آزمایش کنید. اگر پیدا کردن علت تورم غدد لنفاوی مشکل باشد، پزشک ممکن است چندین بار شما را معاینه و آزمایش کند. گاهی علاوه بر آزمایش خون، یا پرتونگاری، نمونه‌ای از بافت درون غده لنفاوی را با روش و سوزن مخصوص برداشته و آزمایش می‌کند. در بسیاری موارد، این کار کوتاه‌ترین و دقیق‌ترین روش تشخیص است. پزشک پوست را بیحس کرده و با وارد کردن سوزنی در یک غده لنفی کمی از محتویات درون آن را بیرون می‌کشد و به آزمایشگاه می‌فرستد.
بیشتر مراقب غدد لنفاوی باشید. پزشک برای تشخیص علت تورم ممکن است از پرتونگاری کمک بگیرد. یا با عمل جراحی یک غده را بردارد. در ناخوشایندترین موارد، که وجود بدخیمی در دستگاه لنفاوی است، پزشک بیماری را با داروهای ضد سرطان درمان می‌کند.
