طول و عرض جغرافیایی چیست و چه کاربردی دارد؟
فرض کنید که شما در یک کشتی هستید که از اقیانوس می‌گذرد یا از بیابانی وسیع که هیچگونه علائمی در آن وجود ندارد عبور می‌کنید چگونه می‌توانید محل دقیق خود را توصیف کنید بطوری که هر کس در جهان بتواند شما را پیدا کند؟ برای این کار از طول و عرض جغرافیائی استفاده می‌شود و بدین وسیله هر نقطه‌ای را بر روی کره زمین می‌توان پیدا کرد.
اگر بخواهیم که محلی را از نظر موقعیت شمالی یا جنوبی آن تعیین کنیم به عرض جغرافیائی مراجعه می‌کنیم و خطی را که از وسط کره زمین بدور آن کشیده شده است، خط استوائی می‌نامیم. این خط، عرض جغرافیائی صفر دارد. همینطور که بطرف شمال خط استوا پیش می‌رویم. ما در عرض جغرافیائی شمالی قرار گرفته و چون بطرف جنوب می‌رویم در عرض جغرافیائی جنوبی هستیم. حال تصور کنید خطوطی بفواصل منظمی در شمال و جنوب بموازات خط استوا در اطراف زمین کشیده شده‌اند، این خطوط رامدارات می‌گویند زیرا آنها علاوه اینکه با یکدیگر موازی هستند، با خط استوا نیز موازی
می‌باشند. فاصله بین هر خط برحسب میل اندازه‌گیری نمی‌شود بلکه برای این منظور درجه بکار می‌رود. هر درجه دوم یک 360 ام محیط دایره می‌باشد.
در هر ۱۰ درجه، خط عرض جغرافیائی دیگری داریم. چون به قطب شمال می‌رسیم ما ۹۰ درجه عرض جغرافیائی شمالی داشته و در قطب جنوب ۹۰ درجه عرض جغرافیائی جنوبی داریم.
در حال فرض کنید که می‌خواهیم فاصله خاور و باختر را اندازه بگیریم. خطوطی را که ما از آنها استفاده می‌کنیم، طول جغرافیائی می‌نامند. ولی نقطه شروع ما کجا باشد؟ از زمان‌های پیش اینطور تصمیم گرفته شده که از خطی که از‌گرینویچ انگلستان می‌گذرد، بعنوان خط صفر طول جغرافیائی استفاده شود. خطوط طول جغرافیائی را نصف النهار می‌گویند و بنا بر این خطی که از‌گرینویچ می‌گذرد نصف النهار اولیه است. همانطور که بطرف شرق این خط پیش می‌رویم، در فاصله ۱۰ درجه، طول جغرافیای شرقی داریم و چون به طرف مغرب حرکت کنیم طول جغرافیائی غربی خواهیم داشت. برای اینکه اندازه‌گیری دقیق‌تری بدست‌آوریم هر درجه به ۹۰ دقیقه و هر دقیقه به ۶۰ ثانیه تقسیم شده است.
