داروی آمیکاسین Amikacin – موارد مصرف و ممنوعیت – عوارض و آثار جانبی – شیوه مصرف
آمیکاسین ( از سولفات ) Amikacin (as sulfate )
رده بندی فارماکولوژیک : آمنیوگلیکوزید
رده بندی درمانی : آنتی بیوتیک
رده بندی مصرف در حاملگی :گروه C . براساس نظر سازنده دارو D
فارماکودینامیک و فارماکوکینتیک : آنتی بیوتیک نیمه صناعی است که با اتصال به جزء s ۳۰ ریبوزوم ، باعث مهار سنتز پروتئین می شود. دارای اثر باکتریوسیدی است. به خوبی به مغز و اعصاب نفوذ نمی کند.
اندیکاسیون های تجویز، راه مصرف، دوز اثر دارو :
.عفونت های شدید بالغین و اطفال : mg.kg ۱۵ روزانه عضلانی یا انفوزیون وریدی (ml ۱۰۰-۲۰۰ از محلول D5w رقیق شده ، در طی ۱ – ۰.۵ ساعت ) هر ۸ تا ۱۲ ساعت. حداکثر دوز ۱.۵g روزانه یا mg.kg ۱۵
نوزادان : mg.kg ۱۰ عضلانی یا انفوزیون وریدی (در محلول D5w رقیق شده و در خلال یک یا دو ساعت انفوزیون می شود.) ، سپس ۷.۵mg.kg هر ۱۲ ساعت.
مننژیت بالغین: مثل درمان عفونت های شدید. می توان روزانه تا mg ۲۰ اینتراتکال یا اینتراونتریکولار هم تجویز نمود
اطفال : مثل درمان عفونت های شدید ، می توان mg ۱-۲ روزانه انیتراتکال تجویز نمود عفونت ادراری بدون عارضه بالغین: mg ۲۵۰ عضلانی (MI) یا وریدی (۱۷) دو بار روزانه ، تجویز می شود.
دوزاژ نارسایی کلیه بالغین: mg.kg ۷٫۵ ، بعد بر حسب مورد، دوز را باید تنظیم نمود.
طول درمان معمولا ۱۰ روز است. اگر بیش از این نیاز باشد باید عملکرد کلیوی ، شنوایی بیمار و سطح سرمی دارو را بررسی نمود.
توبرکلوزیس بالغین و کودکان : mg.kg ۱۵ عضلانی روزانه ، ۵ بار در هفته ( دوز دارو باید با دوز دیگر داروهای ضد سل تنظیم شود.)
کنترا اندیکاسیون : حساسیت مفرط یا واکنش توکسیک به یک آنتی بیوتیک آمینوگلیکوزیدی .
موارد احتیاط : اختلال عملکرد کلیه ، وزوز گوش ، سرگیجه ، کاهش شنوایی ، هیپوکلسمی ،افراد مسن ، نوزادان ، دهیدراتاسیون ، نوزادان نارس
عارضه جانبی :
مغز و اعصاب: سردرد ، دپرسیون تنفسی ، ضعف و بی حالی
سیستم گوارشی: اسهال
EENT: وزوز گوش ، کاهش شنوایی ، سرگیجه
G.u: سمیت کلیه ، الیگوری ، کاهش کلیرانس CT ، افزایش BUN.
تداخلات دارویی: احتمال فلج تنفسی با مصرف همزمان این دارو وجود دارد. اتر ، هالوتان اکسید نیتروس ، توبراکوراریم و سوکسینل کولین .
مراقبت های پرستاری و توجهات ویژه :
۱) قبل از درمان ، وزن بدن بیمار اندازه گیری شود زیرا محاسبه دوز معمولا براساس وزن صورت می گیرد.
۲) علایم حیاتی در زمان انفوزیون ، هیپوتانسیون و تغییر ضربان قلب را در نظر داشته باشید.
۳) افزایش سریع سطح سرمی دارو می تواند باعث دپرسیون تنفسی بشود
4) بررسی بیمار از نظر وزوز گوشی ، پری گوش ، کاهش شنوایی ، آتاکسی ، سرگیجه و نیستاگموس لازم است.
۵) محل انفوزیون از لحاظ ترومبوفلبیت هر ۳۰ دقیقه چک کنید و در صورت نیاز ، محل را تغییر دهید و جای قبلی را با کمپرس آب گرم التیام دهید.
۶) محلول باید شفاف باشد
۷) بررسی از نظر الیگوری ، هماچوری ، رنگ ادرار لازم است.
۸) برای بررسی سطح خونی حد واسط دارو باید قبل از تزریق 1M یا 1V، از بیمار نمونه خون رفت
۹) در طی درمان بیمار باید کاملا هیدراته باشد.
مصرف در شیر دهی و کودکان : مجاز نیست.
آموزش به بیمار و خانواده :
۱) اگر علایم گوشی یا حساسیت ایجاد شود ، بیمار باید با پزشک مشورت بکند
۲) علایم گوشی عبارتند از کاهش شنوایی ، احساس زنگ زدن یا همهمه در گوش و یا احساس پری در گوش