دانش وراثت چیست و چه چیزهایی را بررسی می‌کند؟

هر موجود جدید، اعم از گیاه، ماهی، حیوان با انسان، شبیه والدین خود می‌باشد و از طرفی با آن‌ها اختلافاتی نیز دارد. برای مثال، فرزندان ممکن است شبیه یکی از والدین خود باشند ولی معمولا ترکیبی از هر دو را دارند. آنچه رخ می‌دهد آن است که والدین صفات خاصی را به فرزندان خود انتقال داده و کودکان، آن‌ها را به ارث می‌برند. بنابراین علم وراثت مطالعه چگونگی تشابه اولاد به والدین خود می‌باشد.

عامل وراثت، ژن نامیده می‌شود. ژن‌ها مولکول‌های بزرگی هستند که در هسته سلول‌های جنسی و غیر جنسی نر و ماده یافت می‌شوند. در داخل هسته، رشته‌های بلند و نازکی وجود دارند که کروموزم نامیده شده و حامل ژن‌ها می‌باشند.

از آنجائی‌که کروموزم‌ها بصورت جفت وجود دارند، ژن‌های آن‌ها نیز جفت می‌باشند. کروموزم‌های یک سلول ممکن است دارای صد‌ها هزار جفت ژن باشند. هر جفت ژن یک صفت موجود زنده یا بیشتر را کنترل می‌کند، مانند رنگ مو، فرم بینی، اندازه بدن و غیره،

برای توارث، قوانینی وجود دارد، بدین معنی که این روند به طرق خاصی صورت می‌گیرد. برای مثال، هر صفت ویژه‌ای که به ارث می‌رسد به یک عامل منفرد وابسته بوده و هر عامل، مستقلا عمل می‌نماید. به ارث رسیدن یک صفت معین از والدین به این معنی نیست که الزاما هر صفت دیگری به ارث می‌رسد؛ بعبارت دیگر عوامل ارثی یا ژن‌ها، جدا از یکدیگرند.

بعضی ژن‌ها صفات غالب و برخی دیگر صفات مغلوب را انتقال می‌دهند. برای نمونه، بنظر می‌رسد که ژن مو‌های مجعد «فرفری» نسبت به ژن مو‌های صاف غالب باشد. هنگامی که پدر و مادر هر دو دارای مو‌های مجعد هستند، کودکان آن‌ها نیز معمولا دارای مو‌های مجعدند، ولی اگر هر کدام از والدین، حامل ژن مغلوب موی صاف باشند، بعضی از فرزندان آن‌ها ممکن است مو‌های صاف داشته باشند.

دانشمندان در مورد صفات ویژه‌ای چون رنگ چشم‌ها، مو و پوست انسان‌ها، مطالعاتی انجام داده‌اند، بطوریکه می‌توانند بگویند که توارث این صفات در مورد افرادیکه تاریخچه خانوادگی آن‌ها تا چندین نسل مشخص است، چگونه خواهد بود