فیلم فانی و الکساندر – نقد، بررسی و خلاصه داستان – Fanny and Alexander (1982)
کارگردان : اینگمار برگمان
فیلمنامه‌نویس : اینگمار برگمان
فیلمبردار : سون نیکویست
آهنگساز(موسیقی متن) : دانیل بل.
هنرپیشگان : گون والگرن، بوریه آلشتت، اوا فرولینگ، آلان اِدوال، یان مالمسیو، ارلاند یوزفسون، گونار بیورنستراند، پرنیلا آلوین، لنا اولین و برتیل گوو.
نوع فیلم : رنگی، ۱۹۷ دقیقه.
«فانی» (آلوین) و «الکساندر» (گوو) زندگی خوش و آرامی را با مادر و پدرشان، «اسکار» (ادوال) و «امیلی اکدال» (فرولینگ)، که در کار تآتر هستند. می‌گذرانند. با مرگ پدر در اثر سکته قلبی و بعدتر ازدواج «امیلی» با یک کشیش خشک و مقرراتی، «اسقف ورگروس» (مالمسیو) بچه‌ها آزادی و نشاط‌شان را از دست می‌دهند و روزگار سختی را می‌گذرانند.
خانواده پدری بچه‌ها برای نجات آنان اقدام می‌کنند و مادربزرگ‌شان، «هلنا» (والگرن) از محبوب یهودی‌اش، «یاکوبی» (یوزفسون) برای این منظور کمک می‌گیرد. «یاکوبی» بچه‌ها را با شعبده از خانه کشیش می‌رباید. «الکساندر» در زیرزمین خانه او با پسر جوانی آشنا می‌شود که قدرت‌های خطرناکی دارد. آن دو با استفاده از همین قدرت‌ها خانه «اسقف» را به آتش می‌کشند و سرانجام «فانی» و «الکساندر» به آغوش گرم خانواده پدری باز می‌گردند.
شاهکار گرم و خطاپوش برگمان و در کارنامه او فیلمی بی‌نظیر و غافلگیر کننده که از نوعی آشتی با مخاطب – که سابقاً در آثار او معطوف به طیفی محدود و نخبه بود – حکایت دارد. برگمان اینک مشغله‌های اصلی‌اش را مثل خداوند، مرگ و معنای زندگی، به نوعی تعمیم و تسری می‌دهد و حرف‌هایش را از زبان «الکساندر»، پسربچه صاحب تخیل و بدل خردسال خودش، بیان می‌کند.
فیلم، با رنگ‌های فوق‌العاده‌اش، مجموعه جذاب شخصیت‌ها و بازیگران، و ادای دین زیبائی به هنر و به ویژه تآتر، برگمان را پس از پنج سال دوری خود خواسته به وطن باز می‌گرداند، موقعیت او را قدرتمندانه احیا می‌کند و محبوبیتی جدید برای به بار می‌آورد. به صورت یک مجموعه تلویزیونی قریب به پنج ساعته نیز نمایش داده شد.
