فرق آنژیوپلاستی با آنژیوگرافی چیست؟
رپورتاژ
آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی دو روش پزشکی مختلف هستند که به عروق خونی مربوط می شوند. از آنژیوگرافی برای بررسی و مشاهده رگ های خونی جهت بررسی احتمال وجود بیماری های قلبی استفاده می‌شود. اما آنژیوپلاستی روشی است که در آن شریان های باریک و مسدود، باز شده و بیماری قلبی درمان می شود.
آنژیوگرافی قلب چیست؟
آنژیوگرافی قلب یک روش تشخیصی است که در آن از رگ های خونی عکسبرداری می شود. در این روش با استفاده از اشعه ایکس و نوعی رنگ (کنتراست)، وجود انسداد در رگ های خونی تشخیص داده می شود. آنژیوگرافی یک روش حداقل تهاجمی است که در آن پزشک یک کاتتر (نوعی لوله بلند و نازک) را به یکی از شریان های اصلی بدن (معمولا شریان فمورال پا) وارد می کند و از طریق آن ماده کنتراست را به درون رگ تزریق می شود.
آنژیوگرافی انواع مختلفی دارد. از جمله:
- آنژیوگرافی عروق کرونر
- آنژیوگرافی آئورت
- آنژیوگرافی ریه
- آنژیوگرافی مغز
- آنژیوگرافی عروق محیطی
- آنژیوگرافی کلیه
سی تی آنژیوگرافی(CTA) و ام آر آنژیوگرافی (MRA) نیز روش های عکسبرداری غیر تهاجمی هستند که ممکن است در آن از رنگ کنتراست استفاده شود. در CT اسکن از اشعه ایکس استفاده می شود، اما در MR از اشعه استفاده نمی شود.
همانطور که گفتیم، برای انجام آنژیوگرافی، کاتتر را از طریق رگ دست یا کشاله ران وارد رگها می کنند. در بسیاری از موارد، انجام آنژیوگرافی از طریق رگ دست (https://ghalbe-salamat.com/2406) بهتر است. زیرا خونریزی کمتری دارد و مراقبت از زخم دست راحت تر از پا است.
در موارد زیر ممکن است از آنژیوگرافی استفاده شود:
- در صورت بروز آنژین صدری یا درد قفسه سینه ناشی از کاهش خونرسانی به قلب
- برای تشخیص آترواسکلروز یا تنگ شدن شریان ها که می تواند منجر به سکته مغزی و یا حمله قلبی شود.
- برنامه ریزی برای استفاده از روش های تهاجمی جهت باز کردن عروق مسدود یا باریک شده
- برای تشخیص بیماری شریان محیطی که در آن خونرسانی به پاها کاهش می یابد.
- برای تشخیص وجود انسداد در خونرسانی به کلیه ها و یا ریه ها (آمبولی ریه)
آنژیوپلاستی چیست؟
آنژیوپلاستی روشی است که در آن عروق آسیب دیده یا مسدود، باز می شوند. آنژیوپلاستی یک روش کم تهاجمی است و با توجه به تکنیک های مورد استفاده در آن، تحت عنوان آنژیوپلاستی ترنس لومینال از طریق پوست (PTA) نیز شناخته می شود.
در آنژیوپلاستی، پزشک یک کاتتر را به یکی از شریان های اصلی بدن وارد کرده و آن را به سمت محل انسداد رگ هدایت می کند. در انتهای کاتتر یک بالون کوچک وجود دارد که در محل انسداد باد می شود و رگ مسدود شده را باز می کند. گاهی اوقات، پزشک برای جلوگیری از انسداد مجدد، یک استنت (لوله فلزی کوچک و تور مانند) را در شریان باز شده قرار می دهد.
آنژیوپلاستی با توجه به محل آن انواع مختلفی دارد:
- آنژیوپلاستی عروق کرونر
- آنژیوپلاستی مغز
- آنژیوپلاستی شریان کلیه
- آنژیوپلاستی شریان فمورال
- آنژیوپلاستی ریه با بالون
- آنژیوپلاستی شریان کاروتید
همچنین، ممکن است پزشک از لیزر آنژیوپلاستی استفاده کند که در آن برای برطرف نمودن انسداد از اشعه لیزر استفاده می شود.
خطرات و عوارض آنژیوپلاستی
آنژیوپلاستی نیز مانند آنژیوگرافی یک روش بی خطر است و عوارض جانبی کمی دارد. اما در آنژیوپلاستی خطر آسیب به رگ های خونی وجود دارد. عوارض دیگر نیز ممکن است شامل موارد زیر باشد:
– ممکن است تنگی و انسداد رگ به حدی باشد که علی رغم تلاش های زیاد، باز کردن آن با استفاده از بالون امکان پذیر نباشد.
– تنگی مجدد شریان در صورت عدم استفاده از استنت در آنژیوپلاستی
– در آنژیوپلاستی خطر خونریزی بیشتر از آنژیوگرافی است.
– ممکن است آنژیوپلاستی موفقیت آمیز نباشد که در این صورت بیمار به عمل جراحی فوری نیاز دارد.
عوارض نادر آنژیوپلاستی شامل خطر حمله قلبی هنگام آنژیوپلاستی، آسیب به عروق کرونر، مشکلات کلیوی، سکته مغزی و یا ریتم های غیر طبیعی ضربان قلب است که در این صورت ممکن است بیمار به دستگاه ضربان ساز قلب نیاز داشته باشد.
در صورت موفقیت آمیز بودن آنژیوپلاستی، بیمار معمولا بعد از یک هفته بهبود پیدا می کند و می تواند فعالیت های عادی خود را از سر بگیرد. همچنین، پزشک استفاده از داروهای رقیق کننده خون را تجویز می کند.
توصیه می شود بعد از آنژیوپلاستی مایعات زیادی بنوشید تا رنگ استفاده شده در آنژیوپلاستی از بدن دفع شود. همچنین ممکن است پزشک توصیه کند که در دوران نقاهت خود از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید و از مصرف سیگار یا الکل بپرهیزید تا از بروز عوارض جلوگیری شود. در صورت تورم، خونریزی و تغییر رنگ پوست در محل ورود کاتتر، و یا احساس ضعف، غش کردن یا درد قفسه سینه، به پزشک مراجعه کنید.
زمان بهبودی پس آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی
بعد از آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی، روند بهبودی بلافاصله شروع می شود اما بعد از آنژیوپلاستی، احتمالا بیمار برای مدت بیشتری در بیمارستان بستری می شود.
آنژیوگرافی
پس از آنژیوگرافی، ممکن است به مدت یک الی دو روز در محل ورود کاتتر احساس درد داشته باشید. همچنین ممکن است کبودی ایجاد شود که طی یک الی دو هفته برطرف می شود. پزشک توصیه می کند که به مدت حداقل یک هفته از فعالیت شدید خودداری کنید و در چند روز اول فعالیت های سبک داشته باشید.
آنژیوپلاستی
در صورت موفقیت آمیز بودن آنژیوپلاستی، معمولا 12 تا 24 ساعت بعد از آن، از بیمارستان مرخص می شوید. ممکن است پس از آنژیوپلاستی کمی درد و کبودی ایجاد شود که یک امر طبیعی است. همچنین، پزشک توصیه می کند که به مدت یک هفته از فعالیت های شدید خودداری کنید.
دکتر حسین دباغیان متخصص قلب و عروق در تهران
آدرس: بلوار اندرزگو(غرب به شرق )،ابتدای بلوار قیطریه، کوچه کیارنگ.ساختمان ماهور.طبقه اول .واحد۲
تلفن: 22686715-021
پرسش از دکتر قلب: https://ghalbe-salamat.com/faq/
