یک پیشرفت در درمان دیابت: بازیابی ترشح انسولین از پانکراس با داروی GSK126
دانشمندان استرالیایی با استفاده از دارویی که قبلاً برای استفاده در انسان تایید شده، روش جدیدی را برای بازگرداندن تولید انسولین در سلولهای پانکراس پیشنهاد کردهاند. این مطالعه میتواند یک پیشرفت بزرگ در درمان دیابت باشد.
سطح گلوکز خون توسط هورمون انسولین کنترل میشود که در سلولهای بتا در پانکراس تولید میشود. امل این سلولها در بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 شروع به از بین رفتن میکنند و در نتیجه تولید انسولین کم میشود و بیمار نیاز مادامالعمر به تزریق انسولین تکمیلی پیدا میکند.
در یک مطالعه جدید، محققان دانشگاه «موناش» روش جدیدی برای بازگرداندن تولید انسولین در پانکراس شناسایی کردهاند. در آزمایشهای آزمایشگاهی روی سلولهای بنیادی پانکراس از اهداکنندگان مبتلا به دیابت نوع 1، این تیم توانست با داروی GSK126 کاری کند که آنها دوباره انسولین تولید کنند.
جالب اینجاست که این سلولهای پیشساز به طور معمول انسولین تولید نمیکنند، اما دارو باعث میشود به طور عملکردیهمان کار سلولهای بتای از کارافتاده را انجام بدهند.
یک دوره از این نوع دارو در طی چند روز می تواند جایگزین نیاز به تزریق منظم انسولین در بیماران دیابتی شود.
این تیم میگوید که درمان بالقوه جدید نسبت به سایر تکنیکهایی که در حال حاضر استفاده میشوند یا در حال توسعه هستند، چند مزیت دارد.
پیوند پانکراس موثر است، اما کمبود اهداکنندگان عضو وجود دارد و پانکراس پیوندی توسط سیستم ایمنی رد میشود.
پژوهشگران دیگر سلولهای پوست را به سلولهای بنیادی تبدیل کردهاند و از آنها برای تولید سلولهای بتای جدید استفاده کردهاند. اگرچه نتایج در موشها امیدوارکننده بوده، اما جلوگیری از رد شدن باید داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی تجویز شود .
درمان جدید بسیار سریعتر، در عرض چند روز و بدون نیاز به جراحی عمل میکند. اما شاید بزرگترین مزیت این باشد که GSK126 قبلاً توسط FDA ایالات متحده و سایر نقاط جهان به عنوان درمان سرطان تأیید شده است. مشخصات ایمنی آن در حال حاضر در آزمایشهای بالینی در حال ارزیابی است، که میتواند موانع موجود در مسیر استفاده از آن در برابر دیابت را کاهش دهد.
با این حال، دانشمندان هشدار می دهند که هنوز روزهای نخست آزمایش این ایده است. این آزمایشها بر روی سلولهای موجود در محیط کشت – نه حتی در حیوانات – انجام شده، بنابراین هنوز کارهای زیادی برای انجام دادن وجود دارد. با این وجود، این یک ابزار ممکن جدید و جذاب باقی میماند.
دکتر کیت الحسنی، یکی از نویسندگان این پژوهش گفت: «پیش از اینکه به بیماران برسید، مسائل زیادی وجود دارد که باید حل شوند. کار بیشتری برای تعریف ویژگیهای این سلولها و ایجاد پروتکلهایی برای جداسازی و توسعه آنها مورد نیاز است. من فکر میکنم با درمان عملی با این روش فاصله زمانی زیادی داریم. با این حال، این روش گام مهمی در مسیر ابداع یک درمان پایدار است که ممکن است برای درمان همه انواع دیابت، عملی باشد.”
منبع: دانشگاه موناش