فیلم شرکت هیولاها – خلاصه داستان، نقد و بررسی – Monsters, Inc.

سال اکران: 2001

کارگردان: پیت داکتر (Pete Docter)

هنرپیشه‌ها: جان گودمن (John Goodman)، بیلی کریستال (Billy Crystal)، استیو بوشمی (Steve Buscemi)، جنیفر تیلی (Jennifer Tilly)، جیمز کابرن (James Coburn)

درباره کارگردان و آثار قبلی او

پیت داکتر یکی از کارگردانان برجسته استودیو انیمیشن‌سازی پیکسار است که به خلق برخی از محبوب‌ترین آثار این استودیو کمک کرده است. او اولین بار با همکاری در پروژه‌های مهمی مثل Toy Story (1995) و Toy Story 2 (1999) به شهرت رسید. شرکت هیولاها اولین فیلمی بود که او به عنوان کارگردان اصلی هدایت کرد و این اثر توانست جایگاه او را به عنوان یکی از کارگردانان برجسته دنیای انیمیشن تثبیت کند. پس از این فیلم، داکتر با کارگردانی آثاری چون Up (2009) و Inside Out (2015) موفق به دریافت جوایز متعددی از جمله جایزه اسکار شد. داکتر به دلیل سبک خاص خود در ترکیب داستان‌های انسانی با ایده‌های خلاقانه و تخیلی، به یکی از چهره‌های مهم دنیای انیمیشن تبدیل شده است.

داستان فیلم

شرکت هیولاها در دنیایی خیالی روایت می‌شود که در آن هیولاها در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند و شرکت هیولاها مسئول تولید انرژی برای این دنیای هیولایی است. این انرژی از جیغ‌های بچه‌های انسان به دست می‌آید و هیولاها با استفاده از درهای جادویی به اتاق خواب بچه‌ها رفته و آن‌ها را می‌ترسانند تا انرژی لازم برای دنیای خود را فراهم کنند. داستان فیلم حول محور دو شخصیت اصلی، “سالوادور” یا همان “سالی” (با صداپیشگی جان گودمن) و “مایک وازوفسکی” (با صداپیشگی بیلی کریستال) می‌چرخد. سالی و مایک به عنوان کارکنان شرکت هیولاها، مسئول ترساندن بچه‌ها هستند.

اما همه چیز زمانی به هم می‌ریزد که یک دختر کوچک انسان به نام “بو” (با صداپیشگی مری گیبس) به طور اتفاقی وارد دنیای هیولاها می‌شود. برخلاف تصور هیولاها که فکر می‌کنند بچه‌های انسان برایشان خطرناک و سمی هستند، سالی و مایک متوجه می‌شوند که بو هیچ آسیبی نمی‌رساند. آن‌ها تلاش می‌کنند تا بو را بدون آنکه کسی بفهمد، به دنیای خودش بازگردانند. در همین حال، آن‌ها با نقشه‌های مرموزی که توسط “راندال” (با صداپیشگی استیو بوشمی) طراحی شده و تلاش‌های او برای استفاده از بو برای دستیابی به اهداف شخصی خود، روبرو می‌شوند. در نهایت، سالی و مایک با کمک دوستان خود موفق می‌شوند تا دنیای هیولاها را از نقشه‌های راندال نجات دهند و راه‌های جدیدی برای تولید انرژی پیدا کنند که بر پایه‌ی خنده کودکان به جای جیغ‌هایشان است.

نقد و بررسی فیلم

شرکت هیولاها یکی از موفق‌ترین آثار پیکسار است که با داستان خلاقانه و شخصیت‌پردازی‌های فوق‌العاده، توانست دل بسیاری از تماشاگران، از کودکان گرفته تا بزرگسالان، را به دست آورد. فیلم از نظر بصری یکی از برجسته‌ترین آثار زمان خود بود. تیم انیمیشن پیکسار با استفاده از تکنولوژی پیشرفته آن زمان، توانست جهان هیولاها را با جزئیات فوق‌العاده‌ای به تصویر بکشد. انیمیشن حرکات طبیعی، طراحی منحصر به فرد شخصیت‌ها و محیط‌های جالب و خیالی، همه از ویژگی‌های بصری برجسته فیلم هستند که باعث شد این اثر هم در میان منتقدان و هم در میان تماشاگران با استقبال زیادی روبرو شود.

از جنبه‌های مثبت دیگر فیلم، طنز هوشمندانه و لطیف آن است. دیالوگ‌های طنزآمیز و موقعیت‌های کمدی که توسط شخصیت‌هایی چون مایک و سالی به وجود می‌آیند، نه تنها برای کودکان جذاب هستند بلکه بزرگسالان نیز از آن لذت می‌برند. صداپیشگی بیلی کریستال و جان گودمن به عنوان دو شخصیت اصلی نیز یکی از نقاط قوت فیلم است. آن‌ها با اجرای بی‌نقص خود توانستند عمق بیشتری به شخصیت‌های مایک و سالی بدهند و ارتباط احساسی میان این دو شخصیت را به خوبی به تصویر بکشند.

یکی دیگر از نکات مثبت فیلم، پیام‌های انسانی و احساسی آن است. فیلم با نشان دادن ارتباط میان سالی و بو، پیام‌هایی درباره دوستی، اعتماد و فهم متقابل را به مخاطبان ارائه می‌دهد. همچنین فیلم به شکلی طنزآمیز و ظریف به ترس از ناشناخته‌ها و چگونگی مقابله با آن‌ها می‌پردازد. در این دنیای خیالی، هیولاها از کودکان می‌ترسند و تصور می‌کنند آن‌ها برایشان خطرناک هستند، در حالی که در پایان متوجه می‌شوند که این ترس‌ها بی‌پایه و اساس بوده است.

پیت داکتر با استفاده از روایتی ساده، اما تاثیرگذار توانسته است داستانی عمیق درباره رشد شخصیت و تغییر نگاه‌ها را به نمایش بگذارد. شخصیت سالی که در ابتدا تنها به وظایف کاری خود مشغول است، در طول داستان با تحول مواجه می‌شود و یاد می‌گیرد که اهمیت واقعی در محافظت از کسانی است که به او اعتماد دارند.

با وجود این، برخی از منتقدان معتقد بودند که فیلم در مقایسه با دیگر آثار پیکسار، به ویژه داستان اسباب‌بازی و در جستجوی نمو، از لحاظ احساسی چندان قوی نیست. با این حال، بسیاری از آن‌ها همچنان بر این باور بودند که شرکت هیولاها به عنوان یک اثر خانوادگی و سرگرم‌کننده، توانسته است به خوبی از پس انتظارات برآید و به موفقیتی بزرگ تبدیل شود.

یکی دیگر از نقاط برجسته فیلم، موسیقی متن آن است که توسط رندی نیومن ساخته شده است. نیومن توانسته با استفاده از موسیقی‌های شاد و جذاب، فضای شاد و خیالی دنیای هیولاها را به خوبی به تصویر بکشد. موسیقی متن فیلم نیز موفق به دریافت جایزه اسکار بهترین موسیقی اورجینال شد که یکی از افتخارات بزرگ فیلم بود.