فیلم شرکت هیولاها – خلاصه داستان، نقد و بررسی – Monsters, Inc.

کارگردانان پیت داکتر و دیوید سیلورمن.

صداپیشگان: بیلی کریستال (مایک وازووسکی)‌، جان گودمن (سالی)‌، مری گیبز (بوو)‌، استیو بوسیمی (رندال با گز)‌، جیمز کابرن (هنری ویتموس) جنیفر تیلی (سلیا)‌. ۹۲ دقیقه، درجه نمایشی G.

یکی از برترین ده انیمیشن تاریخ سینمای جهان

اگر فهرستی از ده انیمیشن برتر تاریخ سینمای جهان تهیه شود، شرکت هیولاها حتما یکی از این ده فیلم خواهد بود. شرکت هیولاها در کنار داستان اسباب بازی و شرک از جمله انیمیشن‌های ماندگار سینمای جهان است؛ انیمیشن‌هایی که ثمرهٔ خلاقیت انیماتورهای باهوش و انقلابی استودیوی پیکسار محسوب می‌شوند. ((مانسترو پولیس)) شهر هیولاهاست و در این شهر بزرگ، ((شرکت هیولاها)) بزرگترین تولیدکنندهٔ محصولات ترسناک است. میزان کارآیی این شرکت و اساسا حیات و ممات شهر بستگی به میزان و مقدار جیغ‌هایی دارد که هیولاهای شرکت از بچه‌ها می‌گیرند.

در واقع منبع روشنایی شهر از جیغ بچه‌ها تأمین می‌شود و طبیعتا اگر روزی بچه‌ها از هیولاها نترسند و جیغ نکشند شهر بزرگ هیولاها نیز در خاموشی مطلق قرو خواهد رفت. و متأسفانه در حال حاضر مدتی است که بچه‌های آدمیزاد، دیگر مثل سابق جیغ نمی‌کشند و هراسی از محصولات ((شرکت هیولاها)) ندارند، موفق‌ترین تیم هیولاها در ترساندن بچه‌ها، سالی (با صدای جان گودمن) و مارک وازووسکی (با صدای بیلی کریستال) هستند، سالی یک هیولای خرس مانند مهربان است.

مایک نیز که فقط در یک چشم خلاصه می‌شود باهوش‌ترین هیولای شرکت محسوب می‌شود. این دو هیولا یک رقیب هم به اسم رندال باگز (با صدای استیو بوسیمی) دارند که حاضر است هر کاری بکند تا از مایک و سالی جلو بزند. یکی از شب‌ها رندال تصمیم می‌گیرد دست به یک سفر غیرمجاز بزند و به طرف دیگر برود، سالی برحسب اتفاق پی به نقشهٔ رندال می‌برد و زمانی که سالی دری را باز می‌کند که رندال آن را کنار گذاشته، یک فاجعه رخ می‌دهد: دختر کوچولویی به اسم بوو (با صدای مری گیبز)‌، از در می‌گذرد و قدم به دنیای هیولاها می‌گذارد. چنین اتفاقی در حکم بدترین فاجعهٔ قابل تصور برای هیولاهاست زیرا آن‌ها معتقدند که تماس با بدن بچه‌های آدمیزاد باعث نابودی‌شان خواهد شد. سالی و مایک همهٔ تلاش خود را می‌کنند تا دختر بچه را پنهان کرده و او را به دنیای خودش برگردانند اما…

فیلم شرکت هیولاها برخلاف بسیاری از همتایان‌اش فاقد ترانه است، همین خصوصیت، گویای اعتماد به نفس بالای سازندگان فیلم است. داستان فیلم به قدری جذاب و کاراکترها به قدری خوب پرداخت شده‌اند که عملا هیچ نیازی به ترانه برای جذاب‌تر کردن فیلم نیست. کار صداپیشگان فوق العاده است. توجه انیماتورها به جزئیات صحنه‌ها و نماهای فیلم‌شان ستودنی است (برای مثال توجه کنید به نورپردازی فلورسنتی راهروی کارخانه)‌. فیلم برای کودکان و بزرگسالان همراه آن‌ها به یک اندازه جالب است دیالوگ‌ها به طرز ظریفی کارکرد دوگانه دارد به طوری که هم برای کودکان جالب است و هم برای بزرگسالان.

فیلم شرکت هیولاها به عنوان محصولی از استودیوی دیزنی (که پیکسار زیر مجموعهٔ آن به شمار می‌رود)، از جمله اولین پیشگامان انیمیشن کامپیوتری به شمار می‌رود. دوازده سال پیش که شرکت هیولاها اکران شد کمتر کسی فکر می‌کرد که آیندهٔ سینمای انیمیشن متعلق به انیمیشن‌های کامپیوتری باشد. فیلم با یک بودجهٔ ۸۰ میلیون دلاری ساخته شد که در آن زمان بودجهٔ گزافی برای تولید یک فیلم انیمیشن به حساب می‌آمد. اما گذر زمان ثابت کرد که این هزینهٔ اضافی ارزش‌اش را دارد. نسل جدید تماشاگران نشان داده‌اند که تحرک، تنوع و انرژی موجود در انیمیشن‌های کامپیوتری را می‌پسندند.

راجر ایبرت، منتقد نشریهٔ شیکاگو سان تایمز ضمن مفرح و پرتوان خواندن این فیلم، در نقد خود بر فیلم شرکت هیولاها نوشته است: «رستوران فیلم هری هاوزن نام دارد، که این نامگذاری مایهٔ خوشحالی‌ام شد سازندگان شرکت هیولاها از این طریق خواسته‌اند ادای دینی بکنند به پدربزرگ فیلم‌های انیمیشن هری هاوزن حدود نیم قرن پیش با خلق انیمیشن ایست حرکتی استاپ موشن) تحول بزرگی در ساخت فیلم‌های انیمی‌شنی ایجاد کرد. شرکت هیولاها نیز در کنار داستان اسباب بازی، شرک و مورچ‌ها ادامه دهندهٔ مسیر خلاقیتی است که آغازگرش هری هاوزن بود. گذر زمان نیز ثابت کرد که انیمشن‌های کامپیوتری نه تنها یک موج زودگذر نیستند بلکه به قول جان لاسه‌تر (خالق داستان اسباب بازی) ((خود زندگی هستند و بنابراین عمرشان طولانی خواهد بود.))

منبع: نشریه دنیا تصویر