فیلم توریست – خلاصه داستان، نقد و بررسی – The Tourist 2010
کارگردان: فلوریان هنکل فون دونرسمارک (Florian Henckel von Donnersmarck)
بازیگران: جانی دپ (Johnny Depp)، آنجلینا جولی (Angelina Jolie)، پل بتانی (Paul Bettany)، تیموتی دالتون (Timothy Dalton)
کارگردان و آثار قبلی او
فلوریان هنکل فون دونرسمارک، کارگردان و نویسنده آلمانی، به دلیل آثار عمیق و تاثیرگذار خود در سینمای اروپا به شهرت رسید. او با فیلم تحسین‌شده زندگی دیگران (The Lives of Others) در سال ۲۰۰۶ توانست توجه جهانیان را به خود جلب کند و جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان را از آن خود کند. زندگی دیگران داستانی پیچیده و عمیق درباره نظارت و کنترل دولتی در آلمان شرقی بود و توانست به عنوان یکی از مهم‌ترین فیلم‌های سیاسی و اجتماعی دهه مورد تحسین قرار گیرد. توانایی دونرسمارک در ایجاد فضایی تاریک و دلهره‌آور و در عین حال انسانی، باعث شد که او به یکی از کارگردانان مهم سینمای اروپا تبدیل شود. این کارگردان آلمانی با فیلم توریست برای اولین بار به هالیوود آمد تا با بازیگرانی همچون جانی دپ و آنجلینا جولی همکاری کند و سبک کاری خود را در چارچوب سینمای تجاری آمریکایی به نمایش بگذارد.
دونرسمارک در آثار خود همواره به ترکیب جنبه‌های احساسی و روان‌شناسانه با داستان‌های تعلیق‌آمیز پرداخته است. او با توریست سعی کرد تا با تلفیق ژانرهای رمانتیک، تریلر و اکشن، فیلمی سرگرم‌کننده و پرهیجان برای مخاطبان بین‌المللی بسازد. هرچند که این فیلم از نظر منتقدان و مخاطبان با نظرات متفاوتی روبه‌رو شد، اما حضور بازیگران برجسته و داستان معمایی آن باعث شد که توریست به یکی از آثار قابل توجه در سال ۲۰۱۰ تبدیل شود. دونرسمارک، با توجه به تجربه موفق خود در سینمای اروپا و همکاری با بازیگران بزرگ، سعی کرد که با توریست ترکیبی از سینمای هنری و تجاری را ارائه دهد. با وجود استقبال محدود منتقدان، این فیلم از لحاظ تجاری موفق بود و نشان داد که دونرسمارک توانایی کار در ژانرهای مختلف و با بازیگرانی از سبک‌های متفاوت را دارد.
داستان و مفهوم فیلم
توریست داستان فرانک توپلو (با بازی جانی دپ)، یک معلم ریاضی آمریکایی است که برای تعطیلات به ونیز سفر می‌کند. او به طور اتفاقی با زنی مرموز و زیبا به نام الیز (با بازی آنجلینا جولی) آشنا می‌شود که در واقع به دنبال گمراه کردن پلیس و دزدانی است که به دنبال معشوق سابق او، الکساندر پیرس، هستند. الیز از فرانک استفاده می‌کند تا او را به جای الکساندر جا بزند و از این طریق پلیس و دشمنانش را فریب دهد. فرانک که بدون آگاهی از نقشه‌های الیز وارد این بازی پیچیده شده، به تدریج متوجه می‌شود که درگیر یک ماجرای خطرناک و مرگبار شده است. پلیس‌ها و تبهکارانی که به دنبال الکساندر هستند، گمان می‌کنند که فرانک در واقع همان الکساندر است و به این ترتیب تعقیب و گریز میان او و این افراد آغاز می‌شود.
فیلم در فضایی رمانتیک و معمایی جریان دارد و بیننده را به دنیای تعلیق و رازهای مخفی ونیز می‌برد. داستان فیلم بر اساس سوءتفاهم‌ها و تغییر هویت‌ها پیش می‌رود و شخصیت فرانک در مرکز این پیچیدگی‌ها قرار می‌گیرد. در طول فیلم، رابطه میان فرانک و الیز به تدریج از یک ماجرای تصادفی به یک داستان عاشقانه پیچیده تبدیل می‌شود. فرانک که در ابتدا تنها یک توریست ساده است، با چالش‌های بزرگی روبه‌رو می‌شود و باید در مقابل خطرات فزاینده‌ای که او را تهدید می‌کنند، از خود محافظت کند.
توریست به بررسی مفاهیمی مانند هویت، عشق و فریب می‌پردازد. شخصیت فرانک به تدریج از یک فرد عادی به کسی تبدیل می‌شود که در مرکز یک توطئه بین‌المللی قرار دارد. فیلم تلاش می‌کند تا نشان دهد که چگونه عشق و جاذبه‌های رمانتیک می‌توانند فردی را به ورطه اتفاقات پیش‌بینی‌نشده بیاندازند و او را به سوی تصمیماتی خطرناک سوق دهند. همچنین، داستان بر اساس مفهوم فریب و تغییر هویت شکل می‌گیرد و بیننده را درگیر پرسش‌هایی درباره واقعیت هویت شخصیت‌ها می‌کند.
نقد و بررسی فیلم
توریست در زمان اکران با نظرات متفاوتی از سوی منتقدان روبه‌رو شد. برخی از منتقدان از کارگردانی فلوریان هنکل فون دونرسمارک و بازی‌های قوی جانی دپ و آنجلینا جولی تمجید کردند، اما برخی دیگر فیلم را به دلیل داستان نه چندان قوی و شخصیت‌پردازی‌های سطحی مورد انتقاد قرار دادند. از جمله نقاط قوت فیلم، فیلم‌برداری زیبای ونیز و استفاده از لوکیشن‌های جذاب و تاریخی بود که حس و حال رمانتیک و مرموزی به فیلم بخشید. همچنین، شیمی میان جانی دپ و آنجلینا جولی در برخی صحنه‌ها به خوبی کار کرده و باعث شد که فیلم لحظات جذاب و رمانتیکی داشته باشد. با این حال، بسیاری از منتقدان معتقد بودند که فیلم نتوانسته به پتانسیل‌های کامل خود دست یابد و داستانش به اندازه کافی پیچیده و تعلیق‌آمیز نبود.
یکی از مشکلات اصلی که منتقدان به آن اشاره کردند، ضعف در توسعه شخصیت‌ها و کمبود عمق در داستان بود. برخی از منتقدان بر این باور بودند که شخصیت فرانک، با وجود تلاش جانی دپ برای بازی در نقش یک معلم ساده، به طور کامل نتوانسته است جذابیت و پیچیدگی لازم را برای مخاطبان به ارمغان بیاورد. همچنین، آنجلینا جولی با وجود حضور کاریزماتیکش، در نقش زنی مرموز و فریبنده نتوانست به اندازه کافی عمق و انگیزه‌های شخصیت خود را به تصویر بکشد. این موضوع باعث شد که داستان فیلم گاهی اوقات سطحی به نظر برسد و تعلیق لازم را برای یک فیلم معمایی و هیجان‌انگیز نداشته باشد.
از سوی دیگر، توریست به دلیل فضاسازی زیبا و استفاده از مناظر شهری ونیز تحسین شد. فیلم به خوبی توانست از لوکیشن‌های تاریخی و زیبای ونیز استفاده کند و حس و حال رمانتیک و مرموزی به داستان بدهد. استفاده از رنگ‌ها و نورپردازی در این فیلم به خوبی توانست فضای دلنشین و در عین حال پر رمز و راز داستان را تقویت کند. با این حال، این ویژگی‌ها نیز نتوانستند ضعف‌های داستانی فیلم را به طور کامل پوشش دهند و آن را به یک اثر برجسته در ژانر معمایی تبدیل کنند.
توریست به عنوان یک فیلم سرگرم‌کننده و پرستاره توانست در گیشه موفق باشد، اما از نظر منتقدان نتوانست به موفقیتی بزرگ دست یابد. این فیلم که با ترکیب ژانرهای رمانتیک، معمایی و اکشن ساخته شده بود، توانست تا حدی مخاطبان عمومی را راضی کند، اما برای علاقه‌مندان به داستان‌های پیچیده و شخصیت‌های عمیق، شاید انتظارات را برآورده نکرده باشد.
