به کجا می‌رویم؟ از عکس‌های پرتره پر از زیبایی و احساس و درخشش چشم‌ها تا محبوب شدن سلفی‌های لوبوتومی!
در سالی که شاهد افزایش عکس‌های تار و سلفی‌های 0.5 بودیم، ژست جدیدی نیز در سال 2022 در اینستاگرام محبوب شده. شاید تصادفی متوجه‌اش شده باشید. مانکن‌ها و سلبریتی‌هایی که نگاهی خالی و بی‌احساس دارند و چشم‌هایشان آنچنان گرد شده که تصور می‌کنیم که مرده‌اند.
پیش از این یک دهه، ژست «صورت اردک» محبوب بود که کارداشیان‌ها آن را دوست داشتند، افراد گونه‌هایشان را مختصری از درون می‌مکیدند و لب‌هایشان را جمع می‌کردند تا حالتی بازیگوش ایجاد کنند.
اما در سال گذشته، رسانه‌های اجتماعی تحت سلطه مدل‌هایی قرار گرفته‌اند که از «زیبایی‌شناسی» لوبوتومی استفاده می‌کنند.
در مورد لوبوتومی قبلا در یک پزشک پست مشروحی نوشته بودم. خلاصه‌اش این است که در دهه‌ها قبل که هنوز داروهای روانپزشکی وجود نداشتند، بیماران دچار اختلالات روانپزشکی که قابل کنترل نبودند و حتی گاهی بیماران با مشکل جزئی مورد این عمل قرار می‌گرفتند. میله تیزی را از کاسه چشم وارد مغزشان می‌کردند و ارتباط بخش‌هایی از مغز را قطع می‌کردند. شخص آرام می‌شد. اما کلا مثل قطعه گوشتی بی حس و بی‌فکر و تهی از شخصیت قبلی می‌شد. حالا با تقلید از این ژست، عکس‌های جدید مد شده است.
ما الان به دفعات سوژه‌هایی را می‌بینم که با لب‌هایشان پف‌کرده و صورت و چشم بی‌احساس عکس می‌گیرند.
زیبایی‌شناسی لوبوتومی توسط افراد مشهوری مانند بیلی آیلیش ، بلا حدید ، ادیسون رائه و کلوئی چری استفاده شده است. همه این افراد شاخص نسل Z، سلفی‌های غیررسمی با همین حالت منتشر کرده‌اند. این عکس‌های معمولا با فلش با رنگ سرد گرفته می‌شوند.
به نظر می‌رسد این مد جدید در تقابل با صورت‌های بسیار ویرایش‌شده و ظاهرا بی‌نقص نسل‌های قبلی ایجاد شده باشد.
تا کمی پیش از این برای به اصطلاح صورت اردک، اینفلوئنسرها نیاز داشتند برخی از ماهیچه‌های صورت را منقبض کنند. اما در این ژست کافی است که شل و بی‌احساس باشی.
افراد جوان‌تر به سمت گرفتن عکس‌های ظاهراً طبیعی‌تر، ناقص و صریح در اینستاگرام کشیده شده‌اند.
برخی محبوبیت این سبک را نشان‌دهنده تغییر در نحوه حضور دختران در دنیای عکاسی می‌دانند. مدل‌های زن به‌جای اینکه حالتی اغواکننده بگیرند، می‌توانند خودمختار باشند و خودشان را آن‌طور که می‌خواهند دیده شوند به تصویر بکشند.
آدم‌ها در گرفتن ژست در مقابل دوربین مختار هستند. محبوب شدن عکس‌های بی‌حالت یا لوبوتومی شاید گامی در جهت صداقت و پرهیز از گرفتن عکس‌های ویرایش شده باشد.
اما زمانی هم بود که عکاسان و سوژه‌ها داشتند در عکس‌های کم‌شماری که در طول عمر از آنها گرفته می‌شود، چکیده شخصیت و اندیشه و احساسشان نمودار باشد.
دهه‌ها مهربانی، کاریزما، اندیشمند بودن و ژرفا داشتن احساس خواه ناخواه روی حالت نگاه و چین‌های صورت تاثیر می‌گذارند.
اما الان ما در زمانه‌ای هستیم که چین و چروک‌ها را حتی اگر خودمان با آنها مشکلی نداشته باشیم، دیگران دوست ندارند و توصیه به صاف کردن و بوتاکس کردن آنها می‌کنند. فکر کردن را نشانه افسردگی، توداری یا غرور می‌دانند، پس در این عصر ما گرچه هنوز عکس‌های پرتره خوب برنیفتاده، همان بهتر که خیلی‌ها با حالت لوبوتومی عکس بگیرند. شاهدی بر تهی شدن ما از احساس و تفکر!
البته این نظر کاملا شخصی است و شاید با توجه به شرایط و روحیه امروزم نوشته شده.
