۱۰ واقعیت جذاب درباره جی رابرت اوپنهایمر -پدر بمب اتمی و سوژه فیلم جدید کریستوفر نولان

جولیوس رابرت اوپنهایمر بیشتر به عنوان فیزیکدانی شناخته می‌شود که به ساخت اولین بمب اتمی کمک کرد. اما سنگ‌ها و کانی‌ها عشق اول او بودند و او همچنین شاعرمسلک بود.

اوپنهایمر آزمایشگاهی را رهبری کرد که اولین بمب اتمی را ساخت و با موفقیت آزمایش کرد. سپس، هنگامی که ساخت سلاح خطرناک‌‌تر نسل بعدی برای بشر امکان‌پذیر شد، او به منتقد صریح مسابقه تسلیحات هسته‌ای تبدیل شد و توسط همان دولتی که زمانی در خدمتش بود محاکمه شد. در اینجا 10 حقیقت اساسی درباره جولیوس رابرت اوپنهایمر، فیزیکدان اسرارآمیزی که در مرکز جدیدترین فیلم کریستوفر نولان است، آورده شده است.

1. هنگامی که  12 ساله بود، جی رابرت اوپنهایمر برای ایراد سخنرانی در زمین شناسی دعوت شد.

اوپنهایمر به عنوان دانش آموخته دانشگاه هاروارد در رشته شیمی تحصیل کرد و بعدها به عنوان یک فیزیکدان نامی برای خود جایگاهی دست و پا کرد، اما سنگ‌ها و کانی‌ها اولین عشق علمی او بودند. او در 22 آوریل 1902 در شهر نیویورک متولد شد و در کودکی نمونه‌های سنگی را در منهتن و رودخانه هادسون پالیزید جمع آوری می‌کرد.

او در سن 12 سالگی از ماشین تحریر خانوادگی برای مکاتبه با تعدادی از زمین‌شناسان معروف در مورد سنگ‌هایی که در پارک مرکزی مطالعه کرده بود استفاده می‌کرد.

در کتاب بیوگرافی او، پرومتئوس آمریکایی : پیروزی و تراژدی جی رابرت اوپنهایمر،نویسنده کتاب نوشته که یکی از این خبرنگاران که از خردسال بودن او آگاه نبود، رابرت را برای عضویت در باشگاه کانی شناسی نیویورک نامزد کرد، و بلافاصله پس از آن نامه‌ای از او برای ایراد سخنرانی در باشگاه به او رسید. اوپنهایمر جوان با تشویق والدینش سخنرانی کرد و برای تلاش‌هایش مورد تشویق قرار گرفت، هرچند که باید روی جعبه می‌ایستاد تا دیگران او را ببینند.

2. او همچنین پرتوهای کیهانی را مطالعه کرد

ناسا پرتوهای کیهانی را به عنوان “شکل گیج کننده‌ای از تابش” توصیف می‌کرد که از “ذرات باردار الکتریکی و زیر اتمی تشکیل شده که به جو ما برخورد می‌کنند، آنجا شکسته می شوند و به صورت قطعات کوچکتر به زمین می‌رسند.

در سال ۱۹۳۱ اوپنهایمر و دانش آموزی به نام فرانک کارلسون یکی از اولین مقالات در مورد فیزیک پرتوهای کیهانی را نوشتند، پدیده‌ای نسبتاً جدید که تنها در سال 1912، کمتر از 20 سال قبل،  کشف شده بود.

3. اوپنهایمر به اعضای خانواده کمک کرد تا از آلمان نازی فرار کنند

اوپنهایمر از یک خانواده یهودی آلمانی بود. در سال 1937، زمانی که پس از به قدرت رسیدن هیتلر از خانه خود فرار کردند تا به آمریکا بیایند، او از پول خود برای حمایت مالی از  دیگر اعضای خانواده مانند خاله و پسرخاله‌اش و یک خانواده فامیل دیگر استفاده کرد.

4. اولین سلاح اتمی تحت رهبری او در آزمایشگاه ملی لوس آلاموس ساخته شد

این فیزیکدان در سال 1943 تنها 38 سال داشت، زمانی که ژنرال لزلی آر. گرووز او را برای مدیریت آزمایشگاه ملی لوس آلاموس (LANL) در نیومکزیکو انتخاب کرد. روی کاغذ، او یک نامزد دور از انتشار برای این شغل بود. گرچه اوپنهایمر قبلاً دکترای خود را دریافت کرده بود. و در آن زمان در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی تدریس می‌کرد. اما  «اوپنهایمر لاغر و سیگاری به اعتراف خودش برای این کار «عجیب» بود، تجربه اداری نسبتا کمی داشت، جایزه نوبل را دریافت نکرده بود، و بستگانی داشت که مشکوک به حمایت از کمونیست‌ها بودند.»

با این وجود، او به زودی توانایی خود را ثابت کرد. هدف اصلی تیم لوس آلاموس پروژه فوق سری منهتن بود ، یک کارزار مخفی برای ساخت اولین سلاح های هسته‌ای. اوپنهایمر همه چیز را از حقوق کارکنان گرفته تا محل زندگی‌شان در LANL مدیریت می کرد و استعداد واقعی برای حل و فصل اختلافات که بین دانشمندان و پرسنل نظامی مرتبط با پروژه منهتن شعله‌ور می شد داشت. در این آزمایشگاه نیومکزیکو بود که اوپنهایمر لقب “پدر بمب اتمی” را به دست آورد.

5. او شعر می‌گفت

اوپنهایمر به طور خصوصی شعر می‌گفت و تصور می‌کرد که مطالب او “برای مطالعه کسی مناسب نباشد”، اما او علاقه زیادی به شعر و نوشتن خلاقانه داشت. یکی از شعرهای او، مراقبه‌ای غم‌انگیز با عنوان « گذر » حتی در شماره‌ای از مجله ادبی هاروارد، Hound & Horn منتشر شد.

6. ذهن اوپنهایمر به باگاواد گیتا معطوف شد

اوپنهایمر مجذوب باگاواد گیتا بود. او متن مقدس هندو که گفتگوی بین یک شاهزاده انسانی و خدای ویشنو را در آستانه یک نبرد بزرگ است در در 16 ژوئیه 1945 – روز آزمایش بدنام هسته‌ای یه یادش آمد و آن را بعدها بازگو گرد. در ساعت 5:29 صبح، کارکنان LANL اولین بمب هسته‌ای را با موفقیت آزمایش کردند.

اوپنهایمر در یک مستند تلویزیونی در سال 1965 به نقل از بهاگاواد گیتا، زمانی که در مورد این آزمایش صحبت می‌کرد و اینکه چه احساسی در او ایجاد کرده بود، این جملات را نقل قول کرد. مسلماً این شناخته‌شده‌ترین اظهار نظری است که او تا به حال انجام داده بود و گواهی وهم‌آوری مناسبات در حال تغییر قدرت بود.

ما می‌دانستیم که دنیا مثل قبل نخواهد بود. چند نفر خندیدند، چند نفر گریه کردند. اکثر مردم ساکت بودند. به یاد خطی از کتاب مقدس هندو، بهاگاواد گیتا افتادم. ویشنو سعی می‌کند شاهزاده را متقاعد کند که باید وظیفه‌اش را انجام دهد.

«اکنون من به مرگ تبدیل شدم، ویرانگر جهان‌ها.»

«گمان می‌کنم همه ما به هر نحوی این احساس را داشتیم.»

7. پس از جنگ جهانی دوم، اوپنهایمر از مخالفان بمب هیدروژنی شد

در سال 1949، چهار سال پس از ترینیتی، اتحاد جماهیر شوروی یک بمب هسته ایآزمایش کرد. این دستگاه کار کرد و تهدیدی برای تغییر موازنه قدرت در جنگ سرد بود. رئیس جمهور هری اس ترومن که نمی خواست جایگاه خود را در مسابقه تسلیحاتی از دست بدهد، توسعه یک سلاح آزمایشی جدید را امضا کرد، سلاحی که حتی از یک بمب شکافت هسته‌ای ویرانگرتر می شد: بمب هیدروژنی .

اوپنهایمر بسیار مخالف بود. از سال 1946، او با کمیته مشورتی عمومی (GAC) به کمیسیون انرژی اتمی ایالات متحده درگیر بود. پس از  آزمایش هسته‌ای شوروی، اوپنهایمر یک پانل گفتگوی GAC را در مورد اخلاق و امکان‌سنجی تحقیق درباره بمب هیدروژنی را رهبری کرد.

مارتین جی شروین، زندگی نامه نویس، در کتاب محاکمه اوپنهایمز ،در  یک مستند PBS در سال 2008،  گفت : “کمیته به این نتیجه رسید که این بمب نباید ساخته شود زیرا این یک سلاح نسل کشی است که مطلقاً هیچ توجیه نظامی ندارد، و انبار بمب‌های اتمی ما یک بازدارنده کافی است.”

با این وجود، ایالات متحده در نهایت این پروژه را پیش برد. آمریکا اولین آزمایش موفقیت آمیز بمب هیدروژنی خود را در 1 نوامبر 1952 بر فراز جزایر مارشال در اقیانوس آرام انجام داد. این انفجار حدود 1000 برابر بیشتر از بمبی که در هیروشیما ژاپن در سال 1945 پرتاب شد، انرژی آزاد کرد.

8. اعتبار امنیتی اوپنهایمر در نهایت لغو شد زیرا او یک “خطر امنیتی” در نظر گرفته شد

در دهه 1950، این نگرانی وجود داشت که شوروی اسرار هسته ای آمریکا را دزدیده است  و این برای اوپنهایمر خوب نبود. این فیزیکدان در طول سالها با تعدادی از کمونیست‌های شناخته شده دوست شده بود، اگرچه مورخان مطمئن نیستند که آیا او هرگز خودش به حزب کمونیست  پیوسته است یا خیر.

مسئله بمب هیدروژنی هم بود: برخی از دشمنان سیاسی اوپنهایمر، از جمله دانشمند همکار او به نام ادوارد تلر، فکر می کردند که مخالفت او با بمب هیدروژنی بهترین حالت اقدامی غیر میهنی است.

ماروین گلدبرگ فیزیکدان در این مورد گفته: “تلر صادقانه معتقد بود که ما در یک مسابقه تسلیحاتی خطرناک با روس‌ها هستیم و اوپنهایمر در سر راه راه محافظت از کشور در برابر این دشمن مخوف ایستاده است. ”

در 21 دسامبر 1953، اوپنهایمر نامه‌ای از رئیس کمیسیون انرژی اتمی دریافت کرد که به او می‌گفت که او به عنوان یک خطر امنیتی شناخته شده است. اگرچه او تحت فشار قرار گرفت تا از GAC استعفا دهد، اوپنهایمر در عوض برای جلسه استماع درخواست داد – و این فرصت به او داده شد.

از همان ابتدا، پرونده دادگاه شرابط بر او دشوار شد. هیچ یک از اعضای تیم دفاع خقوقی اوپنهایمر مجوز امنیتی نداشتند و بنابراین آنها نمی توانستند اسناد اصلی، از جمله اطلاعات پرونده اف بی آی اوپنهایمر و برخی از نوشته‌هایی که دادستان به آنها دسترسی داشت،را  ببیند. اوپنهایمر با حافظه‌اش از خود دفاع می‌کرد، اما به دلیل ترس از درز ناخواسته اطلاعات طبقه بندی شده، اغلب خود را سانسور می کرد .

اگرچه هیئتی که سرنوشت او را تعیین کرد، پذیرفت که او یک “شهروند وفادار” بوده، آنها به لغو مجوز امنیتی اوپنهایمر رای دادند، تصمیمی که توسط کمیسیون انرژی اتمی حمایت شد.

9. اوپنهایمر سه بار نامزد جایزه نوبل شد

هجده نفر که با اوپنهایمر در لوس آلاموس کار می کردند توانستند “برنده جایزه نوبل” شوند. اما اگرچه خود اوپنهایمر سه بار نامزد دریافت جایزه نوبل فیزیک شد – یک بار در سال 1946 و بار دیگر در سال های 1951 و 1967 – هرگز آن را دریافت نکرد .

با این حال، در سال 1963، “پدر بمب اتمی” جایزه معتبر انریکو فرمی را به خاطر “سهم ویژه وی در توسعه، استفاده یا کنترل انرژی اتمی” از آن خود کرد.

10. مجوز امنیتی اوپنهایمر سرانجام در سال 2022 دوباره به او داده شد، اما بیش از 50 سال پس از مرگ او!

قبل از مرگ او در پرینستون، نیوجرسی، در 18 فوریه 1967، افکار عمومی قطعاً به نفع اوپنهایمر تغییر کرده بود. دانشمندان و فعالان ده‌ها سال به دولت فشار آوردند تا از او اعاده حیثیت شود، و تلاش‌های آنها سرانجام نتیجه داد – البته در سال 2022. در 16 دسامبر این سال، وزارت انرژی ایالات متحده رسماً حکم 1954 را که مجوز امنیتی اوپنهایمر را سلب کرده بود، لغو کرد.

جنیفر گرانهولم، وزیر انرژی در بیانیه‌ای مطبوعاتی نوشت: «با گذشت زمان، شواهد بیشتری مبنی بر جانبداری و ناعادلانه بودن فرآیندی که دکتر اوپنهایمر در معرض آن قرار گرفته بود، آشکار شد، در حالی که شواهد وفاداری و عشق او به کشورش تأیید شد.»