شگفتی پنهان: بسیاری از ما توانایی «نتخوانی دقیق» داریم، بدون اینکه بدانیم
بر اساس پژوهشی جدید که تواناییهای کارائوکه ۳۰ نفر را تحلیل کرده است، تعداد قابلتوجهی از ما میتوانیم با «نتخوانی دقیق» (Perfect Pitch) آواز بخوانیم، به شرطی که یکی از آن «آهنگهای آشنا» (Earworms) که در ذهنمان گیر کردهاند را بخوانیم.
طبق آمار ارائه شده توسط تیم تحقیقاتی دانشگاه کالیفرنیا، سانتا کروز (UC Santa Cruz)، ۴۴.۷ درصد از ضبطها هیچ خطای زیروبمی نداشتند و ۶۸.۹ درصد در محدوده یک نیمپرده از آهنگ اصلی =بودند.
نتخوانی دقیق یعنی توانایی ادا کردن یک نت با دقت کامل در اولین تلاش، بدون نیاز به هیچ مرجع صوتی. معمولاً این توانایی کمتر از یک نفر از هر ۱۰,۰۰۰ نفر را شامل میشود. اما این آمار ممکن است وقتی که فرد آهنگی را که به خوبی با آن آشناست میخواند، تغییر کند.
مَت اِوَنس، روانشناس شناختی از UC Santa Cruz، میگوید: «این پژوهش نشان میدهد که بخش قابلتوجهی از مردم دارای نوعی توانایی پنهان و خودکار در نتخوانی دقیق هستند. به نظر میرسد بسیاری از افراد که حافظه صوتی قوی دارند، توانایی قضاوت در مورد دقت خود را ندارند.»
پژوهشگران که به دنبال تحلیل ارتباط بین حافظه و موسیقی بودند، «آهنگهای چسبنده» را به عنوان نوعی بازیابی غیرارادی مورد توجه قرار دادند. این آهنگها معمولاً بدون خواست ما در ذهن تکرار میشوند و اغلب باعث کلافگیمان میشوند.
شرکتکنندگان تشویق شدند تا هر زمان که آهنگی به ذهنشان رسید، آن را با گوشی خود ضبط کنند. این روند به مدت دو هفته ادامه داشت. هیچیک از افراد گروه موسیقیدان حرفهای نبودند یا فکر نمیکردند که نتخوانی دقیق داشته باشند، اما ضبطها نشاندهنده تواناییهای پنهان آنها بود.
یکی از جنبههای جذاب این تحقیق بررسی این است که چقدر میتوانیم دقت خود را در آواز خواندن و همچنین قدرت بازیابی حافظهمان را قضاوت کنیم. این تحقیق همچنین به بررسی نحوه سیمکشی مغز برای ارائه کمکهایی در این زمینه میپردازد.
اِوَنس در ادامه میگوید: «جالب اینجاست که اگر از مردم بپرسید که فکر میکنند در این کار چطور عمل کردهاند، احتمالاً نسبت به درستی ملودی اطمینان بیشتری خواهند داشت تا اینکه در نت درست آواز خوانده باشند.»
این یافتهها همچنین سرنخهایی از نحوه تفاوت حافظه موسیقایی با دیگر انواع حافظهها ارائه میدهند. به نظر میرسد که مغز آهنگهای چسبنده را به طور کامل و با دقت در ذهن حفظ میکند، بدون اینکه از هیچ میانبری استفاده کند.
علاوه بر جنبههای علمی حافظه و موسیقی، این پژوهش نشان میدهد که صدای آوازی شما ممکن است بهتر از آنچه فکر میکردید باشد و احتمالاً توانایی موسیقایی بیشتری در مغز ما نهفته است.
اِوَنس میگوید: «موسیقی و آواز خواندن تجربههایی منحصربهفرد و انسانی هستند که بسیاری از مردم به خود اجازه نمیدهند در آنها مشارکت کنند، زیرا به آنها گفته شده که نمیتوانند. اما در واقعیت، شما نیازی ندارید که شبیه به بیانسه یا ادل باشید تا بتوانید آوازی بخوانید. مغز شما قبلاً به طور خودکار و دقیق بخشهایی از این فرآیند را انجام میدهد، حتی اگر بخشی از از همین مغز شما فکر کند که نمیتوانید.»