پیام «شبیه‌سازی» شده بیگانگان از مریخ؛ رمزگشایی توسط یک پدر و دختر

در سال ۲۰۲۳، پیامی رمزگذاری‌شده به‌عنوان بخشی از پروژه‌ای هنری به نام «نشانه‌ای در فضا» (A Sign in Space) توسط مدارگرد «اگزو مارس» (ExoMars Trace Gas Orbiter) متعلق به آژانس فضایی اروپا (ESA) به سمت زمین ارسال شد. این پروژه به سرپرستی دانیلا دِ پائولیس (Daniela de Paulis)، هنرمند مقیم مؤسسه SETI در کالیفرنیا، طراحی شد تا به‌عنوان تمرینی در مورد نحوه رمزگشایی پیام‌های احتمالی بیگانگان مورد آزمایش قرار گیرد.

بیش از یک سال بعد، یک پدر و دختری به نام‌های کِن و کِلی چَفین (Ken and Keli Chaffin) توانستند این پیام را رمزگشایی کنند. طبق اعلام آژانس فضایی اروپا، این تیم با تکیه بر شهود و شبیه‌سازی‌های مداوم موفق به کشف نشانه‌هایی از حرکت در داده‌های رمزگذاری‌شده شدند که ممکن است به اطلاعاتی درباره شکل‌گیری سلول‌ها یا نشانه‌هایی از زندگی اشاره داشته باشد.

فرایند استخراج و تحلیل داده‌ها

پیش از رمزگشایی، این پیام باید از داده‌های خام رادیویی استخراج می‌شد که با کمک حدود ۵۰۰۰ شهروند دانشمند، این مرحله در مدت ده روز به پایان رسید. اما رمزگشایی کامل پیام چالش بزرگ‌تری بود که بیش از یک سال به طول انجامید.

اگرچه چَفین‌ها پیام را رمزگشایی کردند، اما معنا و مفهوم آن همچنان برای بشر ناشناخته است. مرحله بعدی پژوهش مستلزم تلاش‌هایی از سوی دانشمندان داوطلب برای تفسیر پیام است تا شاید بتوانند معنا و مفهومی از آن استخراج کنند.

اهداف پروژه «نشانه‌ای در فضا»

هدف پروژه «نشانه‌ای در فضا» فراهم آوردن فرصت بی‌نظیری برای تمرین و آمادگی در برابر سناریوی احتمالی دریافت پیام از تمدنی فرازمینی است. دِ پائولیس درباره این پروژه اظهار داشت که دریافت پیامی از یک تمدن بیگانه، تجربه‌ای عمیق و دگرگون‌کننده برای بشریت خواهد بود. این پروژه با ایجاد همکاری جهانی و جستجوی معانی در رشته‌های مختلف و فرهنگ‌های گوناگون، فضایی را برای تفسیر باز پیام فراهم کرده است.

چالش‌های تفسیر پیام از یک تمدن فرازمینی

در نظر گرفتن این موضوع که اگر روزی پیام واقعی از بیگانگان دریافت شود، تفسیر آن می‌تواند بسیار پیچیده باشد، اهمیت دارد. پیام‌های شبیه‌سازی‌شده مانند آنچه از مریخ ارسال شده، توسط انسان‌ها طراحی شده‌اند و طبیعتاً بازتاب‌دهنده نگاه ما به جهان و نحوه ارتباط ما با آن هستند.

درک و تفسیر اطلاعات و زبان، بر اساس شناخت ما از فیزیک زمین، تکامل حواس انسانی و توسعه زبان‌های ما شکل گرفته است. ما نمی‌توانیم به‌طور کامل تصور کنیم که این فرایندها در سیاره‌ای دیگر با حیات بیگانه چگونه خواهد بود. شاید روش‌های ارتباطی در آنجا به‌جای استفاده از زبان، به شکل الگوهای بویایی یا حرکات برگ‌ها در باد باشد؛ تصاویری که با درک ما از ارتباط بسیار متفاوت است.

اهمیت خلاقیت و تنوع دانش در ارتباط با موجودات فرازمینی

پروژه‌هایی مانند «نشانه‌ای در فضا» به‌عنوان آزمایش‌های فکری ارزشمند، به ما کمک می‌کنند تا برای پاسخگویی به پیام احتمالی موجودات فرازمینی برنامه‌ریزی کنیم. رمزگشایی این پیام توسط دانشمندان داوطلب نشان‌دهنده نوع تفکر خلاق و انعطاف‌پذیری است که احتمالاً در صورت دریافت پیام واقعی از یک تمدن بیگانه ضروری خواهد بود.

به گفته وائل فَرَه (Wael Farah)، دانشمند پروژه در مؤسسه SETI، ارتباط با بیگانگان نیاز به دانش گسترده‌ای فراتر از اخترشناسی دارد. او توضیح داد که پروژه «نشانه‌ای در فضا» اولین گام برای گرد هم آوردن جامعه‌ای جهت مواجهه با این چالش است.