آریتمیهای قلبی: کمپلکسهای زودرس پیوستگاهی
کمپلکس زودرس پیوستگاهی (JPC) عبارت است از یک ضربان زودرس که از منطقه پیوستگاهی گره دهلیزی بطنی منشأ میگیرد، این منطقه شامل گره دهلیزی ـ بطنی، منطقه اطراف گره دهلیزی ـ بطنی، و دستهٔ هیس میباشد. پس از شکل گرفتن، ایمپالس در دو جهت انتشار مییابد هم ره به پایین از طریق دسته هیس به بطنها میرود و هم رو به عقب به طرف دهلیز انتشار مییابد. نتیجه آن، دپولاریزاسیون تقریباً همزمان دهلیزها و بطنهاست به طوری که یک موج P سطحی ایجاد میشود که در داخل کمپلکس QRS گم میشود (شکل 3B ـ 10). گاهی اوقات، فعالسازی رو به عقب دهلیزها جلوتر از فعالسازی بطنها صورت میپذیرد، درنتیجه فاصلهٔ PR طولانی شده و به ms90 میرسد. این حالت بیشتر زمانی اتفاق میافتد که ایمپالس از یک محل در اطراف گره دهلیزی ـ بطنی منشأ میگیرد. هنگامی که ایمپالس از خود دسته هیس منشأ میگیرد، همیشه بطنها زودتر از دهلیزها موج دپولاریزاسیون را دریافت میکنند، در نتیجه یک موج P رتروگراد (رو به عقب) به دنبال موج QRS ظاهر میگردد. گاهی اوقات موج دپولاریزاسیون به بطنها منتقل نشده و فقط یک موج P رتروگراد به وجود میآید که در این حالت کمپلکس زودرس دهلیزی (APC) را تقلید میکند. اگر مج دپولاریزاسیون کمپلکس زودرس پیوستگاه (JPC) نتواند به دهلیزها منتقل شود، فقط یک کمپلکس QRS بدون موج P ایجاد میشود. درنهایت، موج دپولاریزاسیون ممکن است در هیچ جهت انتشار نیابد (نه به دهلیزها و نه به بطنها برسد)، ولی ممکن است بر هدایت ایمپالسهای بعدی اثر کرده (JPCs مخفی «conceled») و باعث بلوک گره دهلیزی ـ بطنی میشود. در این موارد، تشخیص براساس JPC آشکار در بیماری است که طول مدت QRS از سایر جهات دروی طبیعی بوده و شواهد بلوک AV به صورت متناوب وجود دارد. معتقدند که مکانیسم ایجاد JPC به علت اتوماتیسیته غیرطبیعی است اگرچه مکانیسم فعالیت تحریک شده نیز محتمل به نظر میرسد. JPC ها هم در قلب طبیعی و هم در قلب غیرطبیعی رخ میدهند ولی در شرایط مسمومیت با داروهای دیژیتال، افزایش غلظت کاتکول آمینها در خون، هیپوکالمی، و انفارکتوس قلبی از شیوع بیشتری برخوردار هستند.
اکثر بیماران مبتلا به JPC بدون علامتند. در صورت علامتدار شدن، ضربان یک در میان، و تپش قلب شایعترین علایم بیمار میباشند. اگر بیمار به علت JPC های مخفی دچار بلوک گره دهلیزی ـ بطنی شود، علایم شدیدتری نظیر سرگیجه پیش سنکوپ و سنکوپ ممکن است، ایجاد شوند. درمان JPC ها باید در جهت تصحیح مشکالت زمینهای بیمار باشد. در بیماران علامتدار بدون هرگونه علت زمینهای، اغلب تجویز بتابلوکرها در سرکوب JPC ها مفید میباشد. از داروهای ضدآریتمی کلاس I و III فقط در آن دسته از بیمارانی که به درمان با بتابلوکرها مقاوم هستند استفاده میشود. در بیماران مبتلا به بلوک گرهٔ دهلیزی بطنی ثانویه به JPC های مخفی، درمان به عوض کاشت ضربانساز، باید بر سرکوب ضربانات پیوستگاهی متمرکز باشد.