متن طرح تحریم اپل منتشر شد: ممنوعیت ورود، رجیستری، تبلیغ، فروش و خدمات محصولات اپل در ایران

دیروز خبر طرح دو فوریتی تحریم اپل توسط مجلس شورای اسلامی ایران را منتشر کردیم.

در متن خبر اشاره کردیم هنوز جزییات و متن این طرح منتشر نشده ولی گمانه‌زنی‌هایی درباره ممنوعیت ورود و رجیستری محصولات اپل از جمله گوشی آیفون زده می‌شود.

امروز صبح، چند خبرگزاری متن کامل این طرح نمایندگان مجلس را منتشر کردند. طرحی که به نظر می‌رسد هم شتاب‌زده نوشته و پیشنهاد شده است و هم تحریم کامل آیفون در ایران را دنبال می‌کند.

به طور کلی، این طرح به دنبال ممنوعیت ثبت سفارش ورود محصولات اپل در گمرک، عدم رجیستری آیفون و دیگر محصولات سیم‌کارت‌خور، ممنوعیت فروش و ارایه خدمات جانبی به این محصولات در خاک ایران و همین‌طور ممنوعیت استفاده از آیفون توسط مقامات دولتی است.

افزون بر این، وزارت امور خارجه هم باید رایزنی‌هایی با کشورهای اسلامی برای عدم رجیستری آیفون در کشورشان انجام دهد تا علاوه بر ایران، کشورهای اسلامی متحد هم ضربه‌ای به این شرکت امریکایی وارد کنند.

در مقدمه این طرح، عنوان شده در سال ۹۶ ایرانی‌ها بیش از یک میلیارد دلار گوشی آیفون خریداری کردند که در سال ۹۷ اندکی کاهش پیدا کرده است. به همین دلیل، توقف رجیستری آیفون در ایران می‌تواند سالیانه حداقل ضرری یک میلیارد دلاری به این اپل وارد کند.

نمایندگان و نویسندگان این طرح، اشاره‌ای به کاهش خرید آیفون در کشور چین طی سال ۲۰۱۸ کرده و می‌گویند این اتفاق باعث کاهش چشمگیر سهام اپل شده است.

نمایندگان مجلس اعتقاد دارند اگر چهار سال آیفون در ایران تحریم شود؛ ضرری ۵ میلیارد دلاری به اپل وارد می‌شود چون آیفون‌های موجود در بازار که هنوز فروش نرفتند نیز اسقاط شده و باز هم یک ضرر ۱ میلیاردی به این شرکت وارد می‌شود.

در این طرح، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف می‌شود از زمان لازم‌الاجرا شدن این قانون، از ثبت تلفن همراه (رجیستری) گوشی‌های اپل خودداری کند. هرگونه ارایه خدمات به آیفون یا شرکت‌های وابسته به این گوشی هم ممنوع است.

گمرک جمهوری اسلامی ایران باید جلوی ورود و آزادسازی محصولات اپل را گرفته و اجازه ثبت سفارش ندهد.

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم باید تبلیغ محصولات اپل در داخل کشور را ممنوع اعلام کرده و بر این موضوع نظارت داشته باشد.

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران نیز تخصیص هرگونه ارز با هر قیمتی برای واردات محصولات اپل را متوقف کند.

وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران مکلف است هماهنگی‌های لازم برای پیوستن کشورها و امت اسلامی هم‌پیمان و هم‌سایه به این تحریم را انجام دهد.

در تبصره آخر این طرح هم اشاره شده مقامات دولتی موضوع ماده ۷۱ قانون خدمات مدیریت کشوری از محصولات شرکت امریکایی اپل استفاده نکرده و در غیر این صورت جرم تلقی می‌شود.

چند نکته گذرا پیرامون طرح تحریم اپل

۱- در غالب متن این طرح فقط به گوشی‌های آیفون اپل اشاره شده و از محصولات دیگر این شرکت، سود فروش آن‌ها در ایران و غیره نامی برده نشده است. نویسندگان این طرح احتمالا آیفون را مساوی با اپل در نظر گرفته یا آشنایی با دیگر محصولات این شرکت در بازار نداشتند.

۲- در این طرح مشخص نشده چگونه با قاچاق آیفون به ایران مقابله شود. تجربه‌های گذشته نشان داده وقتی یک جنس پرتقاضا ممنوع می‌شود؛ سریعا باب قاچاق و دور زدن قانون برای ورود و فروش آن باز شده که اتفاقا هزینه بیشتری از جیب مردم بیرون آمده و در جیب دلالان و سودجویان ریخته می‌شود.

۳- در این طرح، صحبتی درباره اپلیکیشن‌های آیفون و iOS نشده است. آیا توسعه اپ برای iOS هم ممنوع و جرم تلقی می‌شود؟

۴- بسیاری از شرکت‌های دولتی و نهادهای رسمی کشور از محصولاتی غیر از آیفون استفاده می‌کنند. مانند لپ‌تاپ‌های مک‌بوک یا مانیتورهای مخصوص طراحی و بازی‌سازی که غالبا نمونه جایگزینی نداشته و یا به سختی تامین می‌شود. آیا این محصولات هم در طرح تحریم اپل دیده شده و هزینه تحمیل شده آن به دولت برآورد شده است؟

اما و اگرهای زیادی می‌توان روی طرح دو فوریتی تحریم اپل مطرح کرد. همان‌طور که گفتیم، به نظر می‌رسد شتاب‌زده و بدون استفاده از نظرات کارشناسی اصحاب فن و همین‌طور دوراندیشی و آمار و ارقام صحیح و واقعی در بازار ایران پیرامون خرید و فروش محصولات اپل نوشته شده است.

هنوز این طرح به صحن علنی مجلس نیامده است. حتما در روزهای آینده  نکات و بحث‌های مفصل بیشتری درباره این طرح خواهیم شنید.