آیا مردم همیشه به شکل خانواده زندگی می‌کردند؟
کسی نمی‌داند که چگونه اولین خانواده تشکیل گردید. کاوش‌هایی که در غارهای قدیمی انجام شده، بیانگر این مطلب است که مردان، زنان و کودکان در گروه‌های کوچکی زندگی می‌کرده‌اند، اگر چه احتمالاً زنان از کودکان خود مراقبت می‌کردند، ولی معلوم نیست آیا گروه‌ها در ابتدا شامل پدر، مادر و کودکان که به عنوان خانواده می‌شناسیم، بوده‌اند یا که نه. خانواده با آتش گرم شده و با سلاح‌های ساده، خود را در مقابل حیوانات وحشی حفظ می‌نمود.
وجود یک نوع زندگی خانوادگی، در بین انسان، نسبت به سایر مخلوقات، ضرورت بیشتری دارد، به این دلیل که ضعیف‌ترین مخلوق در روی زمین، نوزاد انسان است. اکثر حشرات و سایر اشکال پایین‌تر حیات می‌توانند در اطراف گردش نموده و به محض خروج از تخم، غذای خود را به دست آورند، ولی نوزاد کامل‌ترین شکل حیات، نوزاد انسان، بچه خرس، و سایر حیوانات، باید مورد حمایت قرار گرفته و تغذیه شود. پدر انسان یا حیوان، معمولاً برای مادر غذا فراهم نموده و از فرزند خود در مقابل دشمنان محافظت می‌کند. مادر نقش بسیار مهمی دارد، زیرا به نوزاد شیر می‌دهد، بنابراین از آنجایی که برای کودکان و افراد بزرگ‌تر ضرورت دارد با یکدیگر زندگی کنند، خانواده به وجود می‌آید.
در طول صد هزار سال که زندگی خانوادگی برپا بوده، اشکال متفاوتی از سازمان خانوادگی در بین مردم مختلف گسترش یافته است. در بعضی قبایل، برادر مادر، رئیس خانواده بوده و پدر وظیفه اندکی در قبال کودکان داشت.
فراعنه در مصر باستان، با خواهران خویش ازدواج می‌کردند، در طی دوران حاکمیت کلیساها و قبل از آن، یک مرد می‌بایست دارای دو یا تعداد بیشتری زن باشد. در بعضی گروه‌ها، یک زن می‌بایست شوهران متعددی داشته باشد. ازدواج یک زن یا مرد با بیش از یک همسر، تعدد زوجات نامیده می‌شود.
هنوز هم در آفریقا و خاور نزدیک، خانواده‌هایی با بیش از یک زن وجود دارند، ولی به نظر می‌رسد که این عرف از بین رفته باشد.
