معرفی کتاب: قصه‌گویی به روش پیکسار، قوانینی برای روایت بر مبنای بهترین فیلم‌های پیکسار، نوشته دین موشوویتز
در بازار کتاب اگر خوب بگردید، کتاب در مورد شرکت‌های بزرگ کم نیست، از نایکی گرفته تا اپل و مایکروسافت و تسلا و آمازون.
چرا ما این کتاب‌ها را می‌خوانیم؟
یک دلیلش که مشخص است، خواندن فراز و نشیب زندگی هر شخص و شرکتی، اگر جذاب روایت شده باشد، بسیار جذاب است.
دلیل دومش، آشنایی با راز و رمز موفقیت‌ها و ترفندهاست.
-------
علت و عوارض مشکل پزشکی از چیست؟
سومین دلیل هم این است که ما ناخودآگاه خودمان را جای مؤسسان شرکت‌ها و کارمندان کلیدی آنها می‌گذاریم و تصور می‌کنیم که اگر در شرایط آنها بودیم چه می‌کردیم. درست است که دانش مدیریت و دانش تخصصی یک رشته، نیاز به اتمسفر و اکوسیستم مناسب برای شکوفایی دارند، اما انسان است و رویاهایش و همیشه با امید زنده است و جلوی تخیلی موفقیت را که نمی‌شود گرفت!
اما کتاب تازه‌ای که می‌خواهم به شما معرفی کنم، در مورد یک شرکت خلاق رؤیاپرداز و سرگرمی‌ساز، یعنی شرکت پیکسار است. شرکتی که از داستان اسباب بازی تا انیمیشن روح، همیشه زیباترین تصاویر با بهترین شعارها و مفاهیم را پیش روی کودکان و بزرگسالان گذاشته است و یکی از محورهای اصلی روایت‌گری تصویری در دنیای کنونی ماست. نام این کتاب قصه‌گویی به روش پیکسار است و دین موشوویتز آن را نوشته.
به همان اندازه که فیلم‌های پیکسار به خاطر جهان‌های خیالی گرانبها، جلوه‌های بصری باشکوه و طرح داستانی اصیل و دست اولشان شناخته شده‌اند، توانایی زیرکانه و عجیب آنها در تحریک کردن و تاثیر گذاشتن عمیق روی مخاطبانشان همان چیزی است که با هر فیلم جدیدی که استودیو منتشر می‌کند مبهوتش می‌شویم. همان چیزی که باعث می‌شود بزرگتر‌ها درست کنار بچه‌هایشان آن قدر احساساتی شوند که اشک در چشم‌هایشان حلقه بزند. پیکسار داستان‌هایی را انتخاب می‌کند و آنها را به رضایت بخش‌ترین شکل و عمیق‌ترین شیوه‌های تأثیرگذاری، بسط و گسترش می‌دهد. علی رغم این که با هر فیلم پیکسار به جهان‌هایی کاملا متفاوت و متنوع برده می‌شویم، شیوه‌ی قصه گویی پیکسار ثابت می‌ماند
کتاب را چند وقتی است که انتشارات چتر فیروزه با ترجمه یکی از ژورنالیست‌های خوب و منتقدان سینمایی و هنری توانای کشورمان، سرکار خانم صوفیا نصرالهی که اهالی وب هم با قلم او آشنا هستند، منتشر کرده است.
او در مقدمه کتاب نوشته است که:
«من از نسل دهه شصتی‌ها هستم که با انیمیشن‌های والت دیزنی بزرگ شدم. تعصبم به جهان پریانی دیزنی باعث شده بود اول کار و زمانی که قسمت اول داستان اسباب بازی آمد و من ده ساله بودم، تمایل چندانی به جهان پیکسار نداشته باشم. برایم اهمیتی نداشت که این اولین انیمیشنی است که تمامش با کامپیوتر طراحی شده و اتفاقا فکر می‌کردم ارزش هنری نقاشی‌های دستی دیزنی بیشتر است. از آن روز‌ها زمان زیادی می‌گذرد و اولین بار که دلم با پیکسار نرم شد، هنگام تماشای انیمیشن راتاتویی بود؛ تماشای آن موش با استعدادی که می‌خواست سرآشپز شود و به جامعه‌ی انسان‌ها بپیوندد، در حالی که هم از جامعه‌ی موش‌ها و هم جامعه‌ی آدم‌ها طرد می‌شد، تجربه‌ی چندان دوری برای ما نیست.
بار‌ها در زندگی‌مان پیش آمده که حس کنیم استعدادمان دارد هرز می‌رود. اطرافیان باورمان ندارند و دچار یک جور تضاد شخصیت شده‌ایم. همان اتفاقی که برای رمی راتاتویی می‌افتد
بالا انیمیشن دیگری بود که قهرمان غیر متعارف دیگری داشت. پیرمردی به نام کارل که دنبال ماجراجویی می‌رود. به لحاظ تصویری، انیمیشنی خوش آب و رنگ بود که از آن بادکنک‌های بالای خانه گرفته تا حیوانات رنگارنگ جنگل‌های گرمسیری، یک جور حظ بصر به شمار می‌آمد اما به جز آن قصه‌ی پرکششی داشت با یکی از بهترین پیش درآمد‌های نه فقط تاریخ انیمیشن، که تاریخ سینما.
«درون و بیرون» برگ برنده‌ی پیکسار در نشان دادن این بود که مغز‌های متفکر این استودیو به قصه‌هایی فراتر از تصور بقیه فیلمسازان می‌اندیشند. ایده‌ی یک خطی فیلم درخشان است: این که بخواهیم سر از سازوکار احساسات درونی آدم‌ها دربیاوریم و آن را به بیان خیلی ساده نقاشی کنیم، طوری که یک بچه‌ی ۸-۷ ساله هم آن را بفهمد.
قصه‌های پیکسار سطح روایت را در سینما چند پله ارتقاء دادند. فیلمنامه نویسان پیکسار پا جای پای بزرگترین فیلمنامه نویسان تاریخ سینما گذاشتند. آنها جذابترین قصه‌های سال‌های اخیر را برای مخاطبان سینما تعریف کرده‌اند؛ از اسباب بازی‌هایی که زنده می‌شوند بگیرید تا روحی که به جهان پیش از تولد می‌رود و می‌خواهد دوباره به زمین برگردد.
برای تخیل آنها مرزی وجود ندارد و برای مهارتشان در قصه گویی نمی‌شود حدی متصور شد. دلیل انتخاب این کتاب کنجکاوی شخصی خودم نسبت به شیوه‌هایی بود که پیکسار با آنها ایده‌هایش را به شکل فیلمنامه و در نهایت فیلم در می‌آورد.
دین موشوویتز با مثال‌هایی ملموس از آثار پیکسار نشان می‌دهد که چطور فیلمنامه‌نویسان این استودیو هنر قصه گفتن را ارتقا داده‌اند و با سوالاتی که آخر فصل مطرح می‌کند شما را به عنوان نویسنده، چه فیلمنامه‌نویس و چه حتی نویسنده کتاب، به چالش می‌کشد.
بعد از خواندن این کتاب ممکن است نویسنده‌های بهتری بشویم یا قصه‌های جالب‌تری تعریف کنیم یا حداقل قدر هنر قصه گویی را بدانیم و با چم و خم‌هایش آشنا بشویم.»
دین موشوویتز فیلمنامه‌نویس و نویسنده است. موشوویتز مربی نویسندگی است و به عنوان سخنران درباره‌ی نوشتن و فیلمنامه‌نویسی هم شهرت دارد.
کتاب اصول روایت به سبک پیکسار نوشته‌ی او مدت‌ها پرفروش‌ترین کتاب آمازون بود و تحلیلی عمیق از تکنیک‌های فیلمنامه‌نویسی ارائه می‌دهد.
فیلم‌های پیکسار از نظر او نمونه‌ی خوب و بی‌نقصی از تلفیق هنر و احساس در فیلم‌های تجاری هستند. همین باعث شد که موشوویتز بخواهد درباره‌ی این فیلم‌ها بنویسد. کتاب اصول روایت به سبک پیکسار اولین بار اکتبر سال ۲۰۱۵ منتشر شد و بدون هیچ گونه بازاریابی با روابط عمومی ۱۵ هزار نسخه از آن به فروش رفت.
کتاب قصه گویی به روش پیکسار
قوانینی برای روایت بر مبنای بهترین فیلم‌های پیکسار
نویسنده: دین موشوویتز
مترجم: صوفیا نصرالهی
ویراستار: شهرزاد رحیمی
چتر فیروزه
130 صفحه
عنوان اصلی: Pixar Storytelling: Rules for Effective Storytelling Based on Pixar’s Greatest Films
Dean Movshovitz
