بیماری ازگود-شلاتر چیست و چه علائمی دارد؟
بیماری ازگود-شلاتر Osgood-Schlatter disease میتواند باعث ایجاد یک برآمدگی استخوانی و دردناک در استخوان ساق پا درست زیر زانو شود. این بیماری معمولاً در کودکان و نوجوانانی که در دوران بلوغ دچار جهش رشد میشوند، رخ میدهد.
بیماری ازگود-شلاتر اغلب در کودکانی رخ میدهد که در ورزشهایی شرکت میکنند که شامل دویدن، پریدن و تغییر مسیر سریع میشود – مانند فوتبال، بسکتبال، اسکیت بازی و باله.
سابق بر این، این بیماری بیشتر در پسران شایع بود، اما شکاف جنسیتی کاهش یافته است زیرا دختران بیشتری با ورزش درگیر شدهاند.
بیماری ازگود-شلاتر معمولاً در پسران 12 تا 14 ساله و دختران 10 تا 13 ساله رخ میدهد. علت این تفاوت سن شیوع این است که که دختران زودتر از پسران به بلوغ میرسند. این عارضه معمولاً به خودی خود، زمانی که رشد استخوانهای کودک متوقف شود، برطرف میشود.
علائم
زانو درد و تورم درست زیر کاسه زانو از شاخصهای اصلی بیماری ازگود-شلاتر است. درد معمولاً در طول فعالیتهای خاصی مانند دویدن، زانو زدن و پریدن بدتر میشود و با استراحت کاهش مییابد.
این عارضه معمولا فقط در یک زانو رخ میدهد، اما میتواند هر دو زانو را درگیر کند. این ناراحتی میتواند از هفتهها تا ماهها طول بکشد و میتواند تا زمانی که رشد کودک شما متوقف شود، عود کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر درد زانو در توانایی کودک شما برای انجام فعالیتهای روزانه اختلال ایجاد میکند، با پزشک خود تماس بگیرید. اگر زانو متورم و قرمز شده است، یا اگر درد زانو با تب، قفل شدن یا بیثباتی مفصل زانو همراه است، به دنبال مراقبتهای پزشکی باشید.
علل
در طول فعالیتهایی که شامل دویدن، پریدن و خم شدن هستند – مانند فوتبال، بسکتبال، والیبال و باله – عضلات ران (چهارسر ران) کودک شما تاندونی را که کاسه زانو را به صفحه رشد در قسمت بالای استخوان ساق پا متصل میکند، میکشد.
این استرس مکرر باعث شود که تاندون روی صفحه رشد که در آن تاندون وارد استخوان ساق پا میشود، کشیده شود و در نتیجه درد و تورم مرتبط با بیماری ازگود-شلاتر ایجاد شود. بدن برخی از کودکان سعی میکند این شکاف را با رشد استخوان جدید ببندد، که میتواند منجر به ایجاد توده استخوانی در آن نقطه شود.
عوامل خطر
عوامل خطر اصلی برای بیماری ازگود-شلاتر عبارتند از:
- سن. بیماری Osgood-Schlatter در طول جهش رشد بلوغ رخ میدهد. محدوده سنی بر اساس جنسیت متفاوت است زیرا دختران زودتر از پسران وارد بلوغ میشوند. بیماری ازگود-شلاتر معمولاً در پسران 12 تا 14 ساله و دختران 10 تا 13 ساله رخ میدهد.
- رابطهی جنسی. بیماری ازگود-شلاتر در پسران شایعتر است، اما شکاف جنسیتی در حال کاهش است، زیرا دختران بیشتری درگیر ورزش میشوند.
- ورزشها. این عارضه اغلب در ورزشهایی رخ میدهد که شامل دویدن، پریدن و تغییرات سریع جهت میشود.
- انعطافپذیری. سفتی در عضلات چهار سر ران میتواند کشش تاندون کاسه زانو را در صفحه رشد در بالای استخوان ساق پا افزایش دهد.
عوارض
عوارض بیماری ازگود-شلاتر ناشایع است. در صورت بروز، ممکن است شامل درد مزمن یا تورم موضعی باشد.
حتی پس از برطرف شدن علائم، ممکن است یک برآمدگی استخوانی روی استخوان ساق پا درست زیر کاسه زانو باقی بماند. این برآمدگی میتواند تا حدودی در طول زندگی کودک شما باقی بماند، اما معمولاً در عملکرد زانو اختلال ایجاد نمیکند.
در موارد نادر، بیماری Osgood-Shlattter میتواند باعث کنده شدن صفحه رشد از استخوان ساق پا شود.
تشخیص
در طول معاینه فیزیکی، پزشک زانوی کودک شما را از نظر حساسیت، تورم، درد و قرمزی بررسی میکند. ممکن است برای بررسی استخوانهای زانو و ساق پا و بررسی دقیقتر ناحیهای که تاندون کاسه زانو به استخوان ساق پا میچسبد، عکسبرداری با اشعه ایکس انجام شود.
درمان
بیماری ازگود-شلاتر معمولاً بدون درمان رسمی بهبود مییابد. علائم معمولاً پس از توقف رشد استخوانهای کودک ناپدید میشوند.
داروها
مسکنهای بدون نسخه مانند استامینوفن (تیلنول، سایرین)، ایبوپروفن (ادویل، موترین IB، موترین کودکان و غیره) یا ناپروکسن سدیم (Aleve) ممکن است کمک کنند.
درمان
یک فیزیوتراپ میتواند به کودک شما تمریناتی را برای کشش عضلات چهار سر ران آموزش دهد که میتواند به کاهش تنش در محل اتصال تاندون کاسه زانو (کشکک) به استخوان ساق پا کمک کند. تسمه تاندون کشکک نیز میتواند به کاهش تنش کمک کند. تمرینات تقویتی برای عضلات چهارسر ران و به طور کلی پاها میتواند به تثبیت مفصل زانو کمک کند.
عمل جراحی
در موارد بسیار نادر، اگر درد ناتوانکننده باشد و پس از جهش رشد فروکش نکند، ممکن است جراحی برای برداشتن رشد بیش از حد استخوان توصیه شود.
شیوه زندگی و درمانهای خانگی
ممکن است به فرزند شما کمک کند:
- به مفصل استراحت دهید. زمان صرف شده برای انجام فعالیتهایی که باعث تشدید بیماری میشوند، مانند زانو زدن، پریدن و دویدن را محدود کنید.
- ناحیه آسیب دیده را کمپرس سرد کنید. این میتواند به درد و تورم کمک کند.
- کشش عضلات پا. کشش عضلات جلوی ران (چهارسر ران) از اهمیت ویژهای برخوردار است.
- از زانو محافظت کنید. هنگامی که کودک شما در ورزش شرکت میکند، از او بخواهید یک پد را روی زانوی آسیب دیده قرار دهد که در آن زانو ممکن است تحریک شود.
- یک باند کشی را امتحان کنید. یک باند کشی تاندون کشکک در اطراف ساق درست زیر کاسه زانو قرار میگیرد. این میتواند به “کشیدن” تاندون کاسه زانو در طول فعالیتها کمک کند و بخشی از نیرو را از ساق پا دور کند.
- قطار متقابل. به کودک خود پیشنهاد دهید تا زمانی که علائم فروکش نکنند، به فعالیتهایی که شامل پریدن یا دویدن نیستند، مانند دوچرخه سواری یا شنا، روی آورد.