استئومالاسی یا نرمی استخوان چه علائمی دارد و چطور درمان میشود؟
استئومالاسی Osteomalacia به نرم شدن استخوانها گفته میشود که اغلب به دلیل کمبود شدید ویتامین D ایجاد میشود. استخوانهای نرم شده کودکان و بزرگسالان جوان مبتلا به استئومالاسی میتواند منجر به خم شدن در طول رشد شود. این موضوع در استخوانهای تحملکننده وزن پاها بیشتر دیده میشود. استئومالاسی در افراد مسن میتواند منجر به شکستگی شود
درمان استئومالاسی شامل تامین ویتامین D و کلسیم کافی است که هر دو برای سفت و استحکام استخوانها لازم هستند.
علائم
هنگامی که استئومالاسی در مراحل اولیه است، ممکن است علائمی نداشته باشید، اگرچه علائم استئومالاسی ممکن است در عکسبرداری با اشعه ایکس یا سایر آزمایشهای تشخیصی نشان داده شود. با پیشرفت استئومالاسی، ممکن است دچار درد استخوان و ضعف عضلانی شوید.
درد مبهم و دردناک همراه با استئومالاسی معمولاً کمر، لگن، لگن، پاها و دندهها را درگیر میکند. درد ممکن است در شب یا زمانی که به استخوانها فشار میآورید بدتر شود. درد به ندرت با استراحت به طور کامل تسکین مییابد.
کاهش تون عضلانی و ضعف پاها میتواند باعث راه رفتن قایقرانی شود و راه رفتن را آهستهتر و دشوارتر کند.
علل
استئومالاسی ناشی از نقص در فرآیند بلوغ استخوان است. بدن شما از مواد معدنی کلسیم و فسفات برای محکم کردن استخوانهای استفاده میکند. اگر به اندازه کافی از این مواد معدنی در رژیم غذایی خود دریافت نکنید یا بدنتان آنها را به درستی جذب نکند، ممکن است دچار پوکی استخوان شوید. این مشکلات میتواند ناشی از:
- کمبود ویتامین D. نور خورشید ویتامین D را در پوست شما تولید میکند.
افرادی که در مناطقی زندگی میکنند که نور خورشید محدود است، کمتر در معرض نور خورشید قرار میگیرند یا از رژیم غذایی کم ویتامین D استفاده میکنند، ممکن است به پوکی استخوان مبتلا شوند. کمبود ویتامین D شایعترین علت پوکی استخوان در سراسر جهان است.
- جراحیهای خاص به طور معمول، معده غذا را تجزیه میکند تا کلسیم و سایر مواد معدنی که در روده جذب میشوند آزاد کند. در صورت انجام عمل جراحی برای برداشتن قسمتی یا تمام معده یا دور زدن روده کوچک، این روند مختل میشود و میتواند منجر به کمبود ویتامین D و کلسیم شود.
- بیماری سلیاک. در این اختلال خودایمنی، غذاهای حاوی گلوتن، پروتئین موجود در گندم، جو و چاودار، میتوانند به پوشش روده کوچک آسیب برسانند. پوشش آسیب دیده روده مواد مغذی را به خوبی جذب نمیکند و میتواند منجر به کمبود ویتامین D و کلسیم شود.
- اختلالات کلیوی یا کبدی. این اندامها در فعال کردن ویتامین D در بدن شما نقش دارند. مشکلات کلیه یا کبد میتواند بر توانایی بدن شما در ساخت ویتامین D فعال تأثیر بگذارد.
- داروها. برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان تشنج، از جمله فنی توئین و فنوباربیتال، میتوانند باعث کمبود شدید ویتامین D و استئومالاسی شوند.
عوامل خطر
خطر ابتلا به استئومالاسی در افرادی که ویتامین D کافی در رژیم غذایی دریافت نمیکنند و کمی در معرض نور خورشید قرار میگیرند، بالاتر است، مانند افراد مسن و کسانی که در خانه هستند یا در بیمارستان بستری هستند.
عوارض
اگر شما مبتلا به استئومالاسی هستید، احتمال شکستگی استخوانها، به ویژه استخوانهای دندهها، ستون فقرات و پاها بیشتر است.
پیشگیری
استئومالاسی ناشی از قرار گرفتن در معرض آفتاب ناکافی یا رژیم غذایی کم ویتامین D اغلب با دریافت ویتامین D کافی قابل پیشگیری است.
- غذاهای سرشار از ویتامین D بخورید. غذاهای طبیعی غنی از ویتامین D شامل ماهیهای روغنی (ماهی آزاد، ماهی خال مخالی، ساردین) و زرده تخم مرغ است. همچنین به دنبال غذاهای غنی شده با ویتامین D مانند غلات، نان، شیر و ماست باشید.
- در صورت نیاز مکمل مصرف کنید. اگر ویتامینها و مواد معدنی کافی در رژیم غذایی خود دریافت نمیکنید یا اگر مشکل پزشکی دارید که باعث میشود دستگاه گوارش شما به خوبی مواد مغذی را جذب نکند، از پزشک خود در مورد مصرف مکملهای ویتامین D و کلسیم سوال کنید.
قرار گرفتن در معرض آفتاب محافظت نشده میتواند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد. هیچ اتفاق نظری بین متخصصان در مورد میزان قرار گرفتن در معرض نور خورشید برای پیشگیری یا درمان استئومالاسی ایمن و کافی نیست.
تشخیص
تشخیص استئومالاسی ممکن است دشوار باشد. برای تعیین دقیق علت و رد سایر اختلالات استخوانی، مانند پوکی استخوان، ممکن است یک یا چند مورد از آزمایشات زیر را انجام دهید:
- آزمایش خون و ادرار. اینها به تشخیص سطوح پایین ویتامین D و مشکلات کلسیم و فسفر کمک میکنند.
- اشعه ایکس. تغییرات ساختاری و ترکهای جزئی در استخوانهای شما که در عکسبرداری با اشعه ایکس قابل مشاهده است، مشخصه استئومالاسی است.
- بیوپسی استخوان با استفاده از بیهوشی عمومی، جراح یک سوزن باریک را از طریق پوست شما وارد استخوان لگن در بالای لگن میکند تا نمونه کوچکی از استخوان را خارج کند. اگرچه بیوپسی استخوان در تشخیص استئومالاسی دقیق است، اما به ندرت برای تشخیص مورد نیاز است.
درمان
خوشبختانه، دریافت ویتامین D کافی از طریق مکملهای خوراکی برای چند هفته تا چند ماه میتواند پوکی استخوان را درمان کند. برای حفظ سطح طبیعی ویتامین D خون، احتمالاً باید مصرف مکملها را ادامه دهید.
پزشک همچنین ممکن است توصیه کند که مصرف کلسیم یا فسفر خود را از طریق مکملها یا رژیم غذایی افزایش دهید. درمان شرایطی که بر متابولیسم ویتامین D تأثیر میگذارد، مانند بیماری کلیوی و کبدی یا سطوح پایین فسفات، اغلب به بهبود علائم و نشانههای استئومالاسی کمک میکند.