اختلال سازگاری یا انطباق چیست؟
اختلالات سازگاری Adjustment disorders مشکلی مرتبط با استرس هستند. شما در مواجهه با یک رویداد استرس‌زا یا غیر منتظره استرس بیشتری را نسبت به حالت عادی تجربه می‌کنید و این استرس باعث مشکلات قابل توجهی در روابط شما، محل کار یا مدرسه می‌شود.
مشکلات کاری، رفتن به مدرسه، بیماری، مرگ یکی از اعضای نزدیک خانواده یا تعدادی از تغییرات زندگی می‌تواند باعث ایجاد استرس شود. بیشتر اوقات، افراد ظرف چند ماه خود را با چنین تغییراتی وفق می‌دهند. اما اگر اختلال سازگاری دارید، همچنان واکنش‌های احساسی یا رفتاری خود را نشان می‌دهید که می‌تواند به احساس اضطراب یا افسردگی کمک کند.
هرچند لازم نیست خودتان آن را سخت بگیرید. درمان می‌تواند مختصر باشد و به احتمال زیاد به شما کمک می‌کند تا پایه عاطفی خود را بازیابی کنید.
علائم
علائم و نشانه‌ها به نوع اختلال سازگاری بستگی دارد و می‌تواند در افراد مختلف متفاوت باشد. شما در پاسخ به یک رویداد استرس‌زا استرس بیشتری را نسبت به آنچه معمولاً انتظار می‌رود تجربه می‌کنید و این استرس مشکلات قابل توجهی را در زندگی شما ایجاد می‌کند.
اختلالات سازگاری بر احساس و تفکر شما در مورد خود و جهان تأثیر می‌گذارد و همچنین ممکن است بر اعمال یا رفتار شما تأثیر بگذارد. برخی از نمونه‌ها عبارتند از:
- احساس ناراحتی، ناامیدی یا عدم لذت بردن از چیز‌هایی که قبلاً از آن‌ها لذت می‌بردید
- گریه مکرر
- نگران‌کننده یا احساس اضطراب، عصبی، عصبی یا استرس‌زا
- مشکل خواب
- کمبود اشتها
- مشکل در تمرکز
- احساس غرق شدن
- مشکل در عملکرد روزانه
- خروج از حمایت‌های اجتماعی
- اجتناب از موارد مهم مانند رفتن به محل کار یا پرداخت قبض
- افکار یا رفتار‌های خودکشی
علائم اختلال سازگاری ظرف سه ماه پس از یک رویداد استرس‌زا شروع می‌شود و بیش از 6 ماه پس از پایان رویداد استرس‌زا طول نمی‌کشد. با این حال، اختلالات سازگاری مداوم یا مزمن می‌توانند بیش از 6 ماه ادامه پیدا کنند، به ویژه اگر عامل استرس‌زا ادامه داشته باشد، مانند بیکاری.
زمان مراجعه به پزشک
معمولاً عوامل استرس‌زا موقتی هستند و ما یاد می‌گیریم که به مرور با آن‌ها کنار بیاییم. علائم اختلال سازگاری بهتر می‌شود زیرا استرس کاهش یافته است. اما گاهی اوقات این رویداد استرس‌زا بخشی از زندگی شما باقی می‌ماند. یا یک موقعیت استرس‌زا جدید بوجود می‌آید و شما بار‌ها با همان مشکلات احساسی روبرو می‌شوید.
اگر به مبارزه ادامه می‌دهید یا هر روز با مشکل روبرو می‌شوید با پزشک خود مشورت کنید. می‌توانید از درمان برای کمک به شما در مقابله بهتر با رویداد‌های استرس‌زا استفاده کنید و احساس بهتری نسبت به زندگی داشته باشید.
اگر نگران سازگاری یا رفتار فرزند خود هستید، با پزشک متخصص اطفال صحبت کنید.
افکار یا رفتار‌های خودکشی
اگر فکر می‌کنید به خود یا شخص دیگری صدمه می‌زنید، بلافاصله با 115 یا شماره اورژانس محلی خود تماس بگیرید، به اورژانس بروید یا به یکی از بستگان یا دوستان مورد اعتماد خود اعتماد کنید. یا با شماره خط تلفن خودکشی تماس بگیرید.
علل
اختلالات سازگاری ناشی از تغییرات مهم یا استرس‌زا در زندگی شما است. ژنتیک، تجربیات زندگی و خلق و خوی شما ممکن است احتمال ابتلا به اختلال سازگاری را افزایش دهد.
عوامل خطر
برخی از موارد ممکن است شما را بیشتر در معرض اختلال سازگاری قرار دهد.
رویداد‌های استرس‌زا
رویداد‌های استرس زای زندگی – چه مثبت و چه منفی – ممکن است شما را در معرض ابتلا به اختلال سازگاری قرار دهد. مثلا:
- طلاق یا مشکلات زناشویی
- روابط یا مشکلات بین فردی
- تغییرات در شرایط، مانند بازنشستگی، بچه دار شدن یا رفتن به مدرسه
- شرایط نامطلوب مانند از دست دادن شغل، از دست دادن یکی از عزیزان یا مشکلات مالی
- مشکلات در مدرسه یا محل کار
- تجربیات تهدید‌کننده زندگی مانند حمله فیزیکی، جنگ یا بلایای طبیعی
- عوامل استرس زای مداوم، مانند داشتن یک بیماری پزشکی یا زندگی در یک محله جنایتکار
تجربیات زندگی شما
تجربیات زندگی می‌تواند بر نحوه برخورد شما با استرس تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، خطر ابتلا به اختلال سازگاری ممکن است افزایش یابد اگر:
- در دوران کودکی استرس قابل توجهی را تجربه کرده است
- مشکلات روانی دیگری داشته باشید
- تعدادی از شرایط سخت زندگی به طور همزمان اتفاق بیفتد
عوارض
اگر اختلالات سازگاری برطرف نشوند، درن‌هایت می‌توانند منجر به مشکلات جدی‌تر روانی مانند اختلالات اضطرابی، افسردگی یا سوء مصرف مواد شوند.
جلوگیری
هیچ راه تضمینی برای جلوگیری از اختلالات سازگاری وجود ندارد. اما توسعه مهارت‌های مقابله سالم و یادگیری انعطاف‌پذیری ممکن است در زمان استرس زیاد به شما کمک کند.
اگر می‌دانید که شرایط استرس زایی در راه است – مانند مهاجرت یا بازنشستگی – از نیروی درونی خود استفاده کنید، عادات سالم خود را افزایش دهید و حمایت‌های اجتماعی خود را از قبل جمع کنید. به خود یادآوری کنید که این زمان معمولاً محدود است و می‌توانید از آن عبور کنید. همچنین برای بررسی روش‌های سالم برای مدیریت استرس خود، با پزشک یا متخصص بهداشت روانی خود مشورت کنید.
تشخیص
تشخیص اختلالات سازگاری بر اساس شناسایی عوامل استرس زای اصلی زندگی، علائم شما و نحوه تأثیر آن‌ها بر توانایی شما در عملکرد است. پزشک در مورد سابقه پزشکی، سلامت روانی و اجتماعی شما سوال خواهد کرد. او ممکن است از معیار‌های راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5)، که توسط انجمن روانپزشکی آمریکا منتشر شده است، استفاده کند.
برای تشخیص اختلالات سازگاری، DSM-5 این معیار‌ها را فهرست می‌کند:
- داشتن علائم احساسی یا رفتاری ظرف سه ماه پس از بروز یک عامل استرس‌زا در زندگی شما
- تجربه استرس بیشتر از آنچه معمولاً انتظار می‌رود در پاسخ به یک رویداد استرس زای زندگی و/یا داشتن استرس که باعث مشکلات قابل توجهی در روابط شما، محل کار یا مدرسه می‌شود
- علائم ناشی از اختلال روانی دیگری یا قسمتی از اندوه طبیعی نیست
انواع اختلالات سازگاری
DSM-5 شش نوع مختلف اختلال سازگاری را لیست می‌کند. اگرچه همه آن‌ها مرتبط هستند، اما هر نوع علائم و نشانه‌های منحصر به فردی دارد. اختلالات سازگاری می‌تواند موارد زیر باشد:
- با خلق افسرده. علائم آن عمدتاً شامل احساس غم، اشک و ناامیدی و عدم احساس لذت در چیز‌هایی است که قبلاً از آن‌ها لذت می‌بردید.
- با اضطراب. علائم عمدتاً شامل عصبی بودن، نگرانی، مشکل در تمرکز یا به خاطر سپردن چیز‌ها و احساس خستگی می‌شود. کودکانی که دارای اختلال سازگاری با اضطراب هستند ممکن است به شدت از جدایی از والدین و عزیزان خود بترسند.
- با اضطراب مختلط و خلق افسرده. علائم شامل ترکیبی از افسردگی و اضطراب است.
- با اختلال در رفتار علائم عمدتا شامل مشکلات رفتاری، مانند دعوا یا رانندگی بی‌احتیاط است. جوانان ممکن است مدرسه را ترک کرده یا اموال خود را خراب کنند.
- با اختلال مختلط در احساسات و رفتار. علائم شامل ترکیبی از افسردگی و اضطراب و همچنین مشکلات رفتاری است.
- نامشخص علائم با سایر انواع اختلالات سازگاری مطابقت ندارد، اما اغلب شامل مشکلات جسمی، مشکلات با خانواده یا دوستان، یا مشکلات کار یا مدرسه است.
طول علائم
مدت زمانی که علائم و نشانه‌های اختلال سازگاری را دارید نیز می‌تواند متفاوت باشد. اختلالات سازگاری می‌تواند موارد زیر باشد:
- حاد. علائم و نشانه‌ها شش ماه یا کمتر طول می‌کشد. هنگامی که عامل استرس‌زا برداشته می‌شود، باید تسکین یابد.
- مداوم (مزمن). علائم و نشانه‌ها بیش از شش ماه طول می‌کشد. آن‌ها همچنان شما را آزار می‌دهند و زندگی شما را مختل می‌کنند.
درمان
بسیاری از افراد مبتلا به اختلالات سازگاری، درمان را مفید می‌دانند و اغلب نیاز به درمان کوتاه مدت دارند. دیگران، از جمله افرادی که دارای اختلالات سازگاری مداوم یا عوامل استرس زای مداوم هستند، ممکن است از درمان طولانی‌تر سود ببرند. درمان اختلالات سازگاری شامل روان درمانی، دارو‌ها یا هر دو است.
روان درمانی
روان درمانی که به آن گفتاردرمانی نیز گفته می‌شود، درمان اصلی اختلالات سازگاری است. این می‌تواند به صورت فردی، گروهی یا خانواده درمانی ارائه شود. درمان می‌تواند:
- حمایت عاطفی ارائه دهید
- به شما کمک می‌کند تا به روال عادی خود بازگردید
- به شما کمک می‌کند تا بفهمید چرا رویداد استرس‌زا اینقدر بر شما تأثیر گذاشته است
- به شما کمک می‌کند مهارت‌های مدیریت استرس و مقابله را برای مقابله با رویداد‌های استرس‌زا بیاموزید
دارو‌ها
ممکن است دارو‌هایی مانند دارو‌های ضد افسردگی و دارو‌های ضد اضطراب برای کمک به علائم افسردگی و اضطراب اضافه شوند.
همانطور که در مورد درمان، شما ممکن است فقط برای چند ماه به دارو نیاز داشته باشید، اما بدون مشورت با پزشک خود، مصرف هیچ دارویی را متوقف نکنید. در صورت قطع ناگهانی، برخی از دارو‌ها، مانند دارو‌های ضد افسردگی خاص، ممکن است علائم مشابه ترک را ایجاد کنند.
شیوه زندگی و دارو‌های خانگی
در اینجا چند مرحله وجود دارد که می‌توانید برای مراقبت از سلامت احساسی خود انجام دهید.
نکاتی برای افزایش تاب‌آوری
تاب‌آوری توانایی سازگاری خوب با استرس، سختی، ضربه یا تراژدی است – اساساً توانایی بازگشت به بدن پس از تجربه یک رویداد دشوار. ایجاد تاب‌آوری ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما این استراتژی‌ها را در نظر بگیرید:
- با حمایت‌های اجتماعی سالم مانند دوستان مثبت و عزیزان در ارتباط باشید.
- هر روز کاری را انجام دهید که به شما احساس موفقیت، لذت و هدف می‌دهد.
- یک شیوه زندگی سالم داشته باشید که شامل خواب خوب، رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی منظم است.
- از تجربیات گذشته در مورد نحوه بهبود مهارت‌های مقابله‌ای خود بیاموزید.
- به آینده امیدوار باشید و برای نگرش مثبت تلاش کنید.
- نقاط قوت شخصی خود را بشناسید و توسعه دهید.
- با ترس‌های خود روبرو شوید و چالش‌ها را بپذیرید.
- به جای اجتناب از مشکلات، برنامه‌ای برای رسیدگی به مشکلات در هنگام بروز آن‌ها تهیه کنید.
پشتیبانی پیدا کنید
این ممکن است به شما کمک کند تا با خانواده و دوستان دلسوز صحبت کنید، از جامعه ایمانی حمایت کنید یا گروه حمایتی متناسب با وضعیت خود پیدا کنید.
در مورد رویداد‌های استرس‌زا با کودک خود صحبت کنید
اگر فرزند شما برای سازگاری با مشکل مواجه است، سعی کنید کودک را به آرامی تشویق کنید تا در مورد آنچه که در حال گذر است صحبت کند. بسیاری از والدین تصور می‌کنند که صحبت درباره تغییر سخت، مانند طلاق، باعث بدتر شدن حال کودک می‌شود. اما فرزند شما به این فرصت نیاز دارد تا احساس غم و اندوه خود را ابراز کند و اطمینان شما را بشنود که شما منبع ثابت عشق و حمایت خواهید بود.
آماده شدن برای ویزیت پزشکی
این که آیا برای ارزیابی و درمان با پزشک مراقبت‌های اولیه خود یا یک متخصص بهداشت روانی شروع می‌کنید، در اینجا راهنمایی‌هایی وجود دارد که به شما کمک می‌کند تا برای ملاقات خود آماده شوید و از پزشک خود چه انتظاری دارید.
در صورت امکان، ممکن است بخواهید در طول ملاقات یادداشت بردارید یا یکی از اعضای خانواده یا دوست خود را همراه داشته باشید تا به شما در به خاطر سپردن اطلاعات کمک کند.
آنچه شما می‌توانید انجام دهید
برای آماده شدن برای قرار ملاقات خود، لیستی از موارد زیر تهیه کنید:
- هر علائمی را که تجربه کرده‌اید و برای چه مدت.
- اطلاعات شخصی کلیدی، از جمله هرگونه استرس عمده یا تغییرات اخیر زندگی، چه مثبت و چه منفی.
- اطلاعات پزشکی، از جمله سایر شرایط سلامت جسمی یا روانی که با آن‌ها تشخیص داده شده است. شامل هرگونه دارو، ویتامین، گیاهان دارویی یا مکمل‌های دیگر که مصرف می‌کنید، و دوز مصرفی آن باشید.
- سوالاتی که باید از پزشک خود بپرسید تا بیشترین زمان را با هم داشته باشد.
برخی از سوالاتی که باید از پزشک خود بپرسید شامل موارد زیر است:
- به نظر شما علت بروز علائم من چیست؟
- آیا علل احتمالی دیگری وجود دارد؟
- آیا احتمالاً وضعیت من موقت است یا بلند مدت؟
- آیا درمان را توصیه می‌کنید؟ اگر بله، با چه رویکردی؟
- چقدر زود انتظار دارید علائم من بهبود یابد؟
- آیا باید به متخصص سلامت روان مراجعه کنم؟
- آیا تغییرات موقت در خانه، محل کار یا مدرسه را برای کمک به بهبودی توصیه می‌کنید؟
- آیا بروشور یا مطالب چاپی دیگری وجود دارد که بتوانم داشته باشم؟
- چه وب سایت‌هایی را توصیه می‌کنید؟
در هنگام ملاقات خود از پرسیدن سوالات دیگر دریغ نکنید.
چه انتظاری از پزشک خود داشته باشید
پزشک شما به احتمال زیاد تعدادی سوالات از شما می‌پرسد. آماده پاسخگویی به آن‌ها باشید تا وقت خود را برای بررسی هر نکته‌ای که می‌خواهید روی آن تمرکز کنید، ذخیره کنید. ممکن است پزشک شما بپرسد:
- علائم شما چیست؟
- چه زمانی شما یا عزیزانتان برای اولین بار متوجه علائم خود شدید؟
- چه تغییرات عمده‌ای اخیراً در زندگی شما اتفاق افتاده است، چه مثبت و چه منفی؟
- چگونه سعی کرده‌اید با این تغییرات کنار بیایید؟
- هر چند وقت یکبار احساس ناراحتی یا افسردگی می‌کنید؟
- آیا فکر خودکشی دارید؟
- هر چند وقت یکبار احساس اضطراب یا نگرانی می‌کنید؟
- آیا برای خواب مشکل دارید؟
- آیا در به پایان رساندن وظایفی در خانه، محل کار یا مدرسه که قبلاً برای شما قابل کنترل بود، مشکل دارید؟
- آیا از رویداد‌های اجتماعی یا خانوادگی اجتناب می‌کنید؟
- آیا در مدرسه یا محل کار مشکلی داشته‌اید؟
- آیا تصمیمی ناگهانی گرفته‌اید یا رفتار‌های بی‌پروا انجام داده‌اید که شبیه شما نیست؟
- آیا الکل مصرف می‌کنید یا از دارو‌های تفریحی استفاده می‌کنید؟ چند وقت؟
- آیا در گذشته برای سایر اختلالات سلامت روان درمان شده‌اید؟ اگر بله، چه نوع درمانی بیشتر مفید بود؟
