سریال ابتدایی Elementary – نقد، بررسی و خلاصه داستان

کارگردانان: اندرو برنشتاین، جان دیویس کولز، سیث‌مان، پولسون، مایکل کوئستا (پایلوت)

بازیگران: جانی لی میلر (شرلوک هولمز)، لوسی لیو (دکتر جو آن واتسون)، آیدان کوئین (سروان توبی گرگسون)، جان میتچل هیل (کارآگاه مارکوس بل)، لیندااموند (دکتر کنداس رید)، آتوایساندو (آلفردو لیاموسا)، سوزان پوفار (امیلی هنکینز) وینی جونز (سباستین موران)

خلاصه سریال ابتدایی Elementary

یک بازخوانی مدرن دیگر از داستانهای کارآگاه مشهور دنیای ادبیات، این بار در نیویورک معاصر. شرلوک هولمز مشاور جنایی سابق اسکاتلندیارد، برای ترک اعتیاد به نیویورک نقل مکان می‌کند. پس از پایان دورهٔ بازپروری، دکتر جوآن واتسون توسط پدر شرلوک به عنوان مشاور و مراقب هوشیاری او استخدام می‌شود. شرلوک برای آن ک دوباره به مواد مخدر روی نیاورد، به سراغ دوست قدیمی‌اش سروان گرگسون می‌رود، تا به نیروی پلیس نیویورک مشاوره بدهد. حضور هولمز و واتسون در جریان پرونده‌های مختلف، مقدمه‌ای است برای ورود عناصر مشهور کتابهای سرآرتور کانن دویل به دنیای سریال در قلبی تازه.

ایدهٔ به روز کردن داستانهای شرلوک هولمز، به قدری موفق بود که پس از بی بی سی، شبکهٔ آمریکایی سی بی اس هم به فکر تولید یک سریال تازه افتاد. اعلام خبر ساخت ابتدایی و آوردن شرلوک هولمز و دکتر واتسون به نیویورک 2012 واکنش‌های متفاوتی را در میان هواداران این کارآگاه مشهور به همراه داشت. قوانین کپی راست به سی بی اس اجازهٔ اقتباس از داستان‌های اصلی کانن دویل را نمی‌داد و بی بی سی هم پایلوت ابتدایی را بازبینی کرد تا مشکلی از نظر شباهت ابتدایی به شرلوک وجود نداشته باشد. پخش این سریال از پاییز 2012 آغاز شد و نقدهای مثبت و آمار بالای بینندگان باعث شد تا شبکه فصل اول سریال را به طور کامل و در 24 قسمت تهیه کند. روند موفقیت آمیز ابتدایی ادامه پیدا کرد و در هفتهٔ اول فروردین، خبر تمدید سریال برای فصل دوم هم اعلام شد. تاکنون 19 قسمت از ابتدایی به روی آنتن رفته و مدت پخش هر قسمت آن هم 42 دقیقه است.

رابرت داهرتی: گمنان بودن خالق ابتدایی دست کمی از معماهای سریالش ندارد. داهرتی در دههٔ گذشته، نگارش متن بعضی قسمت‌های سریال‌هایی همچون استارترک، دارک انجل را بر عهده داشته است و یکی از تهیه‌کنندگان اجرایی سریال‌های مدیوم و رینگر هم بوده. حتی موفقیت شرلوک هولمز نیویورکی هم باعث نشده تا اطلاعات بشتری از این نویسنده در رسانه‌ها منتشر شود.

جانی لی میلر: این بازیگر انگلیسی حضور در قطاربازی (دنی بویل)، سایه‌های تاریک (تیم برتون) و ایفای نقش اصلی سریال ایلای استون را در کارنامهٔ خود دارد. اما قطعاً بازی تحسین‌برانگیزش در نمایش فرانکنشتاین، نقطهٔ عطفی برای او به حساب می‌آید. میلر از نظر ظاهری با تصور رایجی که از شخصیت شرلوک هولمز می‌رود، فاصله دارد و به همان اندازه هم اجرای متفاوتی را از این کاراگاه نابغه ارائه داده است. اجرایی که آن قدر جذاب بوده تا میلیون‌ها بیننده را پای این سریال نگه دارد.

لوسی لیو: این بازیگر پرکار سالهای ابتدایی هزارهٔ جدید، اخیراً بیشتر به موسیقی، تئاتر و صداپیشگی مشغول بوده است. اما سال 2012 او علاوه بر حضور ر مردی با مشت‌های آهنین، نقش نسخهٔ مؤنث دکتر واتسون، دستیار و همراه همیشگی شرلوک هولمز را هم ایفا کرده است. تماشای لیو در این سریال بدون همراه داشتن شمشیر سامورایی و مسلسل، تجربهٔ متفاوتی است.

سریال ابتدایی Elementary اولین حضور شرلوک هولمز در آمریکای معاصر نیست. علاوه بر فیلم شرلوک هلمز در نیویورک با حضور راجر مور، سی بی اس در سالهای 1987 و 1994 دو تله فیلم بازگشت شرلوک هلمز و 1994: خیابان بیکر را هم تولید کرده است. در بازگشت شرلوک هولمز علاوه بر روی دادن داستان در نیویورک، دستیار آقای هولمز هم یک کارآگاه خصوصی خانم با نام جین واتسون است.

تیتراژ تماشایی 22 ثانیه‌ای سریال کار استودیوی «پرولوگ فیلمز» است. «پرولوگ» در زمینهٔ جلوه‌های بصری از جمله طراحی تیتراژ برای آثار سینمایی و تلویزیونی فعالیت می‌کند.

جانی لی میلر دوست صمیمی بندیکت کامبربج (شرلوک) است. در سال 2009 میلر و کامبربچ هر دو در لندن و در نمایش فرانکنشتاین به کارگردانی دنی بویل به روی صحنه رفتند.

پس از پخش چند قسمت اول ابتدایی، خیلی از طرفداران شرلوک در اینترنت و شبکه‌های مجاز به این سریال آمریکایی حمله کردند. کامبربچ (بازیگر نقش شرلوک) در مقابل این اقدام کاربران اینترنتی به طرفداری از ابتدایی پرداخت و آن را اقتباسی خلاقانه و متفاوت از شرلوک هلمز خواند.

قسمت چهاردهم ابتدایی که دقیقاً بعد از مسابقه سوپر بال پخش شد، در آمریکا بیش از 20 میلیون بیننده پیدا کرد.

عنوان سریال به یکی از تکیه کلام‌های شرلوک هولمز در کتابها اشاره دارد.

بعد از فیلم‌های گای ریچی و شرلوک بی بی سی (و البته می‌شود دکتر هاوس را هم اقتباس آزادی از شرلوک هولمز در نظر گرفت) حالا شرلوک هولمز به نیویورک معاصر آمده است. داستان‌های جنایی و کارآگاهی به ویژه شرلوک هولمز همیشه محبوب بوده‌اند، اما توجه چشمگیر رسانه‌ها به این شخصیت مشهور در سالهای اخیر را می‌توان به شکل‌های متفاوتی تفسیر کرد. داستان‌های شرلوک هولمز علاوه بر سرگرم کردن مخاطب با معماهای پیچیده، الگوی متفاوتی را براساس قیاس و استنتاج در مشاهده‌های روزمره پیشنهاد می‌کند. ایده‌ای که استفاده از آن در زندگی عادی هم می‌تواند بر خیلی از مردم جذاب و البته کارآمد باشد. شرلوک ابتدایی هم با همین الگو پیش می‌رود، اما چند تفاوت وجود دارد که میان این سریال و دیگر اقتباس‌های شاخص (مانند شرلوک) فاصله می‌گذارد.

* شرلوک هولمز ابتدایی یک ابر ماشین حل معما نیست که کشف راز جنایت‌های مختلف برایش حکم مخدر را داشته باشد. در این سریال در روی وجه انسانی و غریزی شرلوک تأکید بیشتری شده و اجرای متفاوت جانی لی میلر هم به اندازهٔ جرمی برت، رابرت داونی جونیور و بندیکت کامبربچ نمایش‌گرانه نیست. شرلوک ابتدایی تیزبین است، حافظهٔ قوی و دامنهٔ اطلاعات گسترده‌ای دارد و حتی بیشتر دیالوگ‌هایش را هم دقیقاً از جملات کتابها گرفته‌اند. اما این کارآگاه از همیشه آسیب‌پذیرتر است و به جای آن که جماعتی همواره در حال تحسین هوش‌اش باشند، دائم باید خودش را به پلیس‌ها تحمیل کند. وقتی مسیر پرونده‌ها طوری پیش می‌رود که به راحتی می‌توان متهم اصلی را پیدا کرد، هولمز و واتسون حدس می‌زنند که چیزی سرجایش نیست و برای برقراری عدالت باید شک (گاهی نامعقول) خود را اثبات کنند. اما فراتر از طرح معماها و پیچش‌های داستانی، هنر نویسندگان ابتدایی در خلق روابط انسانی میان شخصیت‌هاست. اینجا با تغییر جنسیت دکتر واتسون، خیلی جدی‌تر می‌شود روی افلاطونی یا غیرافلاطوی بودن رابطهٔ او و شرلوک مانور داد! واتسون ابتدایی شخصیت مکملی نیست که هوش متوسط‌اش، به عنوان ابزاری برای شرح و توضیح معما و داستان مورد استفاده قرار بگیرد. در این اقتباس جدید از شرلوک هولمز، چگونگی شکل‌گیری یک رابطهٔ میان دو انسان و تأثیری که بر روی یکدیگر می‌گذارند، بیش از معماها در ذهن بیننده باقی می‌ماند.

* در ابتدایی از نوآوری‌ها و بازی‌های فرمی سریال بی بی سی و فیلم‌های گای ریچی خبری نیست و آنچه که می‌بینید، بیشتر به سریال‌های رویه‌ای و جنایی آمریکایی شبیه است. البت معماهای آن با پرونده‌های هفتگی این جنس سریال تفاوت دارد و خیلی اوقات داستان از یک قتل خانوادگی ساده می‌رسد به امنیت ملی. عناصر و شخصیت‌های آشنا در کتاب‌های شرلوک هولمز هم به تدریج وارد مسیر سریال می‌شوند. اگر می‌خواهید بدانید که دشمن همیشگی این شرلوک هولمز جدید و متفاوت، یعنی پروفسور موریارتی چگونه به تصویر کشیده شده، باید کمی منتظر باشید. چرا که او معمای اصلی سریال است.

* ابتدایی معماها و داستان‌های فرعی جذابی دارد، اما بیشتر از همه شرلوک هلمز و دکتر واتسون و روابط میان آنها است که توجه بیننده را به خود جلب می‌کند. اهمیت حضور جانی لی میلر و لوسی لیو هم در این مورد، غیرقابل انکار است.