فیلم لطیف و عاطفی – خلاصه داستان، نقد و بررسی – Sweet and Lowdown (1999)

کارگردان : وودی آلن
فیلمنامهنویس : وودی آلن
فیلمبردار : ژائو فئی
آهنگساز(موسیقی متن) : دیک هایمن
هنرپیشگان : شان پن، سامانتا مورتن، اوما تورمن، برایان مارکینسن، آنتونی لاپالیا، جان واترز و براد گارت
دههٔ ۱۹۳۰. ̎امت ری̎ (پن) یکی از بهترین نوازندههای گیتار جاز و در واقع، پس از ̎جنگو راینهارت̎ افسانهای، بهترین گیتاریست دنیا به شمار میآید. ̎امت̎، با وجود تمامی شور و حساسیتی که دارد، در خارج صحنه، آدم بیسروپائی است و پیش از معروف شدن، با پااندازی زندگیاش را میگذرانده. او ضمناً یک سرگرمی جالب دیگر هم دارد: در مکانهای تخلیهٔ زباله به طرف موشها تیراندازی میکند.
اما وقتی با ̎هَتی̎ (مورتن) ـ زنی آرام و خجالتی، که با رختشوئی امرار معاش میکند ـ آشنا میشود و پی میبرد که ̎هتی̎ عاشقانه موسیقیاش را دوست دارد، بلافاصله به او دل میبازد. اما ناتوانیاش در وفادار ماندن و اعتقاد متکبرانهاش به این موضوع که یک نوازنده هرگز نباید ازدواج کند، عاقبت به رابطهشان لطمه میزند. بعدتر ̎̎امت̎ با ̎بلانش̎ (تورمن)، زنی بافرهنگ ازدواج میکند که نویسنده است؛ ولی ̎بلانش̎ نیز همچون او به وفاداری اعتقادی ندارد. زمانی ̎امت̎ درمییابد که رها کردن ̎هتی̎ حماقت بوده که دیگر کار از کار گذشته است…
تصویر ستایشآمیز آلن از دوران طلائی موسیقی جاز در دههٔ ۱۹۳۰ و یکی از غولهای این موسیقی ـ جنگو راینهارت ـ در واقع مقدمهای است برای طرحی قدیمی و رویائی که آلن همیشه دوست داشته دربارهٔ تاریخ جاز آمریکا بسازد. شخصیت خیالی لطیف و عاطفی آنقدر باورپذیر و واقعی از کار درآمده ـ به لطف درخشش پن ـ که تماشاگر به آسانی قبول میکند پس از جنگو راینهارت بزرگترین نوازندهٔ گیتار تاریخ جاز است. علاقه و تخصص آلن در حیطهٔ جاز به فیلم شکل و شمایلی مستندگونه بخشیده و طنز همیشگی فیلمساز هم در صحنههای مختلف فیلم حضور دارد تا نشان دهد آلن در یکدست از کار درآوردن لحنهای متضاد فیلمها استاد است.
-------
علت و عوارض مشکل پزشکی از چیست؟
لطیف و عاطفی فارغ از جاز، ادای دینی به هارپومارکس و جولیتا ماسینا هم هست (در قالب زن لال با بازی عالی مورتن). آلن برای طراوت و سرخوشی ذاتی این موسیقی، معادلهای تصویری خوبی پیدا کرده و اذعان فیلمساز به نبوغ شخصیت خیالی فیلم، در واقع تقدیس خاطرهٔ موسیقی جاز است. عنوان فیلم از یکی از قطعههای کوتاه جرج گرشوین گرفته شده و تنظیم و بازسازی مجدد قطعههائی از جنگو توسط دیک هایمن و اجرای گیتار هوارد آلن از این قطعهها شنیدنی است.