فیلم گمشده در ترجمه – نقد، بررسی و خلاصه داستان – Lost in Translation 2003
چه خوب شد که سوفیا کاپولا وسوسه بازیگری را از ذهن خود بیرون کرد. ما اولینبار سوفیا را در قالب دختر دُن کور لئونه در پدرخوانده ۳ (فرانسیس فورد کاپولا) دیدیم که چیزی در حد یک فاجعه در عالم بازیگری بود. سوفیا به زودی دریافته که استعداد و توان وی در حیطه دیگری است؛ در حیطه کارگردانی. سوفیا با فیلم خودکشی باکره ها همه را حیرتزده کرد. اما زمان لازم بود تا همگان مهر تایید بر تواناییهای این فیلمساز تازهکار بگذارند.
فیلم دوم سوفیا کاپولا، شاهکاری به اسم گمشده در ترجمه، است.
فیلم گمشده در ترجمه بازگوکننده جزئیات رابطه «تصادفی» میان یک مرد حدوداً پنجاه ساله و یک زن جوان بیست و چند ساله در شهر توکیوی ژاپن است. باب (بیل موری) یک بازیگر آمریکایی است که به پایان دوران حرفهای خود نزدیک شده است. باب که متأهل نیز هست هم اینک به توکیو آمده تا در چند آگهی تبلیغاتی مربوط به یک نوشابه بازی کند.
از سوی دیگر با شارلوت (اسکارلت جوهانسون) آشنا میشویم. شارلوت نیز که اخیراً از دانشگاه معروف ییل در آمریکا فارغالتحصیل شده، به همراه شوهر عکاساش (جیووانی ریبیسی) برای یک سفر کاری به توکیو آمدهاند. با این وصف، شارلوت اغلب اوقات خود را در توکیو به تنهایی سپری میکند. اولین برخوردهای باب و شارلوت کاملاً اتفاقی است. آنها در جاهایی مثل آسانسور یا بار هتل با هم روبرو میشوند. اما به تدریج رابطه دوستانهای-از نوع افلاطونی بین آنها شکل میگیرد. باب و شارلوت در دیدارهای منظم بعدیشان و درحین گردشهایشان در شهر توکیو راجع به هر چیزی بحث میکنند؛ از معنای زندگی تا معنای ازدواج و زندگی مشترک.
گمشده در ترجمه با اجتناب از طی کردن مسیر فیلمهایی از این دست، ذهن تماشاگر را معطوف نکات عمیق و جدی میکند. فیلم بر روی چیزهایی در زندگی امروز ما انگشت میگذارد که جایش خالی است و آن روابط انسانی و درک و فهم متقابل است.
گمشده در ترجمه تماشاگر را به فکر و تعمق وامیدارد. این فیلم ما را از سطح روابط روزمره به عمق میبرد، بدون اینکه مثل فیلم صحنههایی از یک ازدواج برگمان پرطمطراق و فاضل مابانه باشد.
اما این فیلم به خاطره بازی عالی بیل موری نیز قابل تحسین است. بیشک، بهترین فیلمی است که موری تاکنون بازی کرده است؛ از آن نوع بازیها که فریاد میزند: اسکار، اسکار. یکی از منتقدان نوشته بود «عالی» صفت ناقصی برای توصیف بازی بیل موری در این فیلم است. همبازی موری، اسکارلت جوهانسون نیز هماورد شایستهای برای بیل موری است.
یکی دیگر از ویژگیهای فیلم خوب گمشده در ترجمه، فیلمبرداری خوب لنس آکورد است که تصاویر زیبایی از شبهای توکیو را در چارچوب کادر خود ثبت و ضبط کردهاست.
یکی از صحنههای زیبای فیلم، در اواخر فیلم روی میدهد. باب در گوش شارلوت چیزی را زمزمه میکند، بدون این که ما بدانیم به او چه گفته است. حس تماشاگر در این صحنه جالب است.