وودی آلن – زندگینامه و فعالیتهای هنری و سینمایی و فهرست آثار – Woody Allen
تاریخ تولد: اول دسامبر سال 1935 در بروکلین نیویورک
فیلمهای مهم
پولو بردار و فرار کن (1969)، آنی هال (1977)، منهتن (1979)، خاطرات استارداست (1980)، ژلیگ (1983)، رز ارغوانی قاهره (1985)، هانا و خواهرانش (1986)، آلیس (1990)، زنها و شوهرها (1992)، گلولهها بر فراز برادوی (1994)، ساختار شکنی هری (1997)، نفرین عقرب یشمی (2001)، امتیاز نهایی (2005)، خبر داغ (2006)، ویکی کریستینا بارسلونا (2008).
چند نکته از زندگی اش
- با ۱۴ بار کاندید اسکار شدند در رشته بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی رکورددار است.
- بعد از ۱۲ سال زندگی با میا فارو و داشتن سه فرزند از او جدا شد و چند سال بعد در اقدامی جنجالی با سون یی پروین، دختر خوانده میا فارو از ازدواج دومش ازدواج کرد.
- دزد دوچرخه، همشهری کین، غرامت مضاعف، چهارصد ضربه، خبرچین، راشومون، مهر هفتم و شین جزو فیلمهای محبوبش هستند. هم چنین از بین ساختههای خودش به امتیاز نهایی، خاطرات استارداست، رز ارغوانی قاهره، راز جنایت منهتن و ویکی کریستینا بارسلونا بیشتر علاقه دارند.
- ۱۵ بازیگر برای بازی در فیلمهای کاندید اسکار شدن از بین آنها دایان کیتون، دایان وست (دو بار برای فیلمهای هانا و خواهرانش و گلولهها بر فراز برادوی)، میرا سروینو و پنلوپه کروز این جایزه را به دست آوردهاند.
چند کلمه که دنیای فیلمساز را میسازند
مرگ، تقدیر، هجو، رابطه با جنس مخالف، نیویورک، زنها، منهتن
هنرمندانی که از آنها تاثیر گرفته
فللینی، برگمان، گدار، برادران مارکس و باب هوپ
ویژگی آثار
- استفاده از نیویورک به ویژه محله منهتن به عنوان لوکیشن اصلی در فیلمهایش.
- تیتراژهای ساده که اغلب آنها با موسیقی جاز همراه است. آلن معتقد است بودجه فیلم را باید خرج خود فیلم کرد و نه تیتراژ آن.
- در بسیاری از فیلمهای آلن یکی از شخصیتها نویسنده است، که در اغلب موارد هم خود آلن نقش آنها را بازی کرده است.
- عینک با فرم ضخیم و مشکی رنگ که استاد همواره بر چشم دارد.
- پرسونای سینمایی وودی آلن، مردی است نکته سنج، دست و پا چلفتی و حراف که با لکنت صحبت میکند، به زمین و زمان گیر میدهد، با زنها مشکل دارد و در اغلب موارد هم دارد متلک میاندازد و شوخی میکند.
همکاران مورد علاقه
سوزان ئی مورس (تدوینگر)، گوردون ویلیس (فیلمبردار)، رابرت گرین هات (تهیه کننده)، میا فارو (بازیگر)، کارلو دی پالما (فیلمبردار)، دایان کیتون (بازیگر)، آلیسیا لپ تاپ سلتر (تدوینگر)، لتی ارونسون (تهیه کننده)، سانتو لوکاستو (طراح لباس).
جوایز مهم
آلن نامزد بیش از ۱۷۰ جایزه معتبر سینمایی بوده است و از بین آنها ۸۷ جایزه را هم به دست آورده است که از این جهت یک رکورد به حساب میآید. او 21 بار نامزد جایزه اسکار بوده و سه بار آن را برای فیلمهای آنی هال (کارگردانی و فیلمنامه) و هانا و خواهرانش (فیلمنامه) به دست آورده است.
مؤلفههای سبکی و مضمونی تکرار شونده
- سبک دیالوگ نویسی سهل و ممتنع و خاص وودی آلن. دیالوگهایی که هم نقش طلاع رسانی و پیشبرد داستان را بر عهده دارند و هم با توجه به حاصیت بامزه بودن و در عین گزندگی و تلخی، نشان دهنده جهان بینی گروتسک وار آلن هم هستند.
- پرداختن به تقدیر و ناتوانی بشر در مقابل آن و نقشاش در خوشبختی و یا بدبختی انسانها.
- معمولاً شخصیتهای فیلمهای آلن در برقراری ارتباطهای انسانی و عاطفی با افراد مختلف جامعه و لذت بردن از زندگی روزمره ناتواناند و همراه در تلاشاند تا با محیط سازگار شوند و لحظهای به آرامش برسند.
- ترس از مرگ و در عین حال هجو آن.
- پرداختن به زنها و مسائل مربوط به آنها. آلن استاد به تصویر کشیدن خصوصیات و روحیات زنانه است.
چند جمله از دیگران درباره او
- وس دی کرینگ: «بعد از چارلی چاپلین، آلن برجستهترین کمدین مؤلف در تاریخ سینمای آمریکاست».
- گروچو مارکس: «میگویند وودی آلن از برادران مارکس الهام گرفته است. چنین چیزی را شخصاً انکار میکنم. اما اگر حقیقت داشته باشد جداً به آن افتخار میکنم».
چند جمله مهم از او
- راز موفقیت در این اجتماع این است که یقین داشته باشیم همه تقریباً به یک اندازه بی شعورند اما جوری وانمود کنیم که انگار هر کدام از آنها بیشتر از دیگری میفهمد.
- هر بار که از دفتر آکادمی با من تماس میگیرند فکر میکنم به اشتباهشان پی بردهاند و میخواهند جوایز اسکار مرا پس بگیرند.
- ازدواج چیزی است که خواهی نخواهی سرت میآید، درست مثل بلا.
- هدف اصلی هنرمند سرگرم کردن مردم است. وجه مشترک موتزارت و برگمان هم در همین است.
- امروز رسم است که زن و شوهر وقتی از هم خسته میشوند برای تنوع یا به برمودا سفر میکنند و یا طلاق میگیرند. خب طبعاً مسافرت دو هفتهای طول میکشد پس اکثراً طلاق میگیرند.
- با این قد کوتاهم، در مدرسه حتی به تیم شطرنج هم راهم نمیدادند.
- ما بیشتر قسمتهای هانا و خواهرانش را در آپارتمان میا فارو فیلمبرداری کردیم و این واقعاً عالی بود چون به هر حال من باید مرتب به آن جا میرفتم.
- من از مرگ نمیترسم، فقط دوست ندارم وقتی سر میرسد، آن جا باشم.
- آدمهای ناشکری هستیم که هر روز صبح از خواب بلند میشویم و خدا را برای مدرسه نرفتن شکر نمیکنیم.
- هر آدم بالای 35 سال که مرگ دغدغه اصلیاش نباشد احمق است.
- نمیخواهم با کارهایم جاودانه شوم، میخواهم با نمردن به آن دست پیدا کنم.
- دو سوء تفاهم بزرگ درباره من وجود دارد. اول این که روشنفکرم، چون عینک میزنم و دوم این که هنرمندم چون فیلمهایم نمیفروشند.
- برادران مارکس مانند سالوادور دالی مافوق طبیعی، مانند استراوینسکی غافلگیر کننده، مانند گرترود اشتاین بد زبان و یاغی و مانند کافکا ناشناخته هستند.
یک سکانس مهم از فیلمهایش
آنی هال را میتوان عصاره سینما و جهان بینی وودی آلن دانست و سکانس پایانیاش در عین سادگی دارد درباره یکی از پیچیدهترین عناصر جهان معاصر، یعنی رابطه زن و مرد در دنیای مدرن بحث میکند. در قابی که هم آلوی سینگر به عنوان پرسونای سینمای وودی آلن حضور دارد و هم رن نمونهای فیلمهای او، آنی هال و هم شهر محبوباش، نیویورک.
آلوی بعد از خداحافظی با آنی در یکی از معروفترین نریشنهای تاریخ سینما میگوید: یاد اون جوک قدیمی افتادم که یارو میره پیش روانپزشک و میگه برادر من دیوانه است و فکر میکنه مرغه. دکتر میگه چرا نمیفرستنیش بیمارستان؟ و اون یارو میگه چون تخم مرغهاشو لازم دارم. گمونم این خیلی شبیه طرز فکر من درباره روابط زن و مرده. این روابط کاملاً غیر منطقی و دیوانه واره. ولی همگی به این روابط ادامه میدیم چون به تخم مرغهاش احتیاج داریم.